Motorower Komar Romet , czyli początki motorowerów w Polsce

5233

Radio Bezpieczna Podróż online!

Słuchaj muzyki, rozmów oraz najnowszych serwisów informacyjnych. Możesz słuchać nas na wszystkich urządzeniach.

Romet Komar

Zaraz po wojnie nawet rower był atrakcją personalnej komunikacji. Pod koniec lat 50 tych kiedy we Włoszech był szał na skutery u nas też postawiono na rozwój. Padło na motorower, tak, pierwsze komary miały pedały jak w rowerze a koła miały dużą średnicę. Nasze drogi były gorsze od włoskich więc mae kółka skutera nie nadawały się na wiejskie bezdroża. Motorower Komar Romet był kamieniem milowym naszej motoryzacji która mogła zawitać pod strzechy.

Motorower Komar Romet, to jednoślad od którego wszystko się zaczęło.

Dzisiaj cofniemy się o kilka dekad, po to, by bliżej przyjrzeć się legendzie polskich jednośladów. Mowa o motorowerze, którego swego czasu chciał mieć każdy, i którego można było spotkać niemal wszędzie. Romet Komar, bo o niego chodzi to konstrukcja prosta, pozbawiona zbędnych dodatków, mająca spełniać jedno zadanie – jeździć. Uczciwie trzeba przyznać, że Komar uznawany jest za pojazd kultowy po części ze względu na to, że po prostu był dostępny. W tamtym czasie rynek motoryzacyjny nie wyglądał jak dziś i nie oferował dziesiątek modeli samochodów i motocykli, ot tak, na wyciągnięcie ręki. Komar był natomiast produktem dostępnym bez większych problemów, a przede wszystkim jego cena nie była zaporowa. Pomińmy jednak uwarunkowania ekonomiczne i skupmy się na samej maszynie, ponieważ naprawdę jest o czym opowiadać.

Na wstępie chciałbym doprecyzować kwestię tytułu. Komar nie był co prawda pierwszym polskim motorowerem, jednak to właśnie on został najbardziej znanym. Przez ponad dwie dekady produkowano go w ogromnych ilościach. Poza tym był to pierwszy jednoślad spalinowy wyprodukowany przez bydgoski Romet. Wcześniej przedsiębiorstwo zajmowało się jedynie produkcją rowerów. Warto jeszcze wspomnieć o poprzednikach Komara, czyli o Rysiu i Żaku. ZMW Ryś był to pierwszy motorower produkowany w Polsce. Żak to jego uproszczona wersja. Oba modele produkowane były przez Zakłady Metalowe Wrocław – Zakrzów. Niestety pojazdy nie znalazły wielu nabywców. Ryś był konstrukcją powszechnie chwaloną przez inżynierów, jednak przez zastosowane w nim rozwiązania był zbyt drogi. Uproszczony Żak kosztował mniej, jednak już trzy lata po jego premierze we Wrocławiu zrezygnowano z produkcji motorowerów. Na placu boju pozostał jedynie bydgoski Komar.

Motorower Komar Romet w kolorze czerwonym
Romet Komar, fot. Kerim44 (Own work) [GFDL or CC BY-SA 4.0-3.0-2.5-2.0-1.0], via Wikimedia Commons

Motorower Komar Romet – produkcję czas zacząć

Komar miał swoją premierę w 1960 roku, jednak już trzy lata wcześniej powstawać zaczęły pierwsze prototypy. Ich testy trwały dość długo i pojazdy często widywano na bydgoskich ulicach. Wynikało to z faktu, że Romet (wtedy jeszcze Zjednoczone Zakłady Rowerowe) nie posiadał odpowiedniego działu testowego. Za projekt konstrukcji odpowiadała trójka inżynierów – Bronisław Kędzierski, Józef Podlaski, a także Andrzej Kontzera. Założenie było jedno, stworzyć jednoślad, który będzie prosty i wytrzymały. Postanowiono więc zrezygnować ze wszelkich dodatkowych udogodnień i zaprojektowano maszynę, na której pokładzie nie znajdziemy żadnych niepotrzebnych wynalazków. Pierwsza wersja została oznaczona symbolem 230 i jak się później okazało, stanowiła pierwszy z wielu modeli, które przez dziesiątki lat pokonywały tysiące kilometrów w całej Polsce i nie tylko.

Motorower Komar Romet w kolorze seledynowym
Romet Komar, fot. Jakub „flyz1” Maciejewski (Own work) [CC BY-SA 3.0], via Wikimedia Commons

W Komarze zastosowano silnik pochodzący z fabryki Dezamet, a oznaczony symbolem SM02. Była to jednostka znana, chociażby z motoroweru Ryś mająca pojemność 49,8 cm³ i generująca moc rzędu 1,5 konia mechanicznego. Moped dysponował rozrusznikiem nożnym w postaci pedałów, a także dwubiegową skrzynią biegów, która była obsługiwana poprzez manetkę. Prędkość maksymalna Komara wynosiła 50 km/h, a jego spalanie oscylowało w granicach 1,7 l/100 km. Bardzo dużym minusem było kompletnie sztywne zawieszenie tylne. Przez brak jakiejkolwiek amortyzacji jazda jednośladem nie była komfortowa, szczególnie jeśli weźmiemy pod uwagę stan polskich dróg. Ogólnie jednak motorower został dobrze przyjęty i jego stosunkowo niska cena przysłoniła wady konstrukcyjne. Dopiero w późniejszych latach zdecydowano się na przeprowadzenie, jak się okazało bardzo wielu zmian.

Motorower Komar Romet – wiele wersji i eksport

Romet przez lata produkował bardzo wiele wersji Komara. Już w 1962 roku wprowadzono model 231, który dysponował innym silnikiem i zmienionym przednim zawieszeniem. Nowe wersje, co oczywiste, różniły się od swoich poprzedników, jednak niekiedy były to zmiany bardzo znaczne, jak na przykład przy modelu 2330 określanym jako Komar 2, a wprowadzonym do produkcji w 1969 roku. Zdecydowano się w nim na montaż tylnego teleskopu, który znacznie poprawił komfort jazdy. Równie ważną zmianę wprowadził model 2350, w którym pozbyto się pedałów, a rozruch silnika odbywał się przy użyciu dźwigni nożnej – zupełnie jak w motocyklach. Wprowadzono również hamulec nożny. Przez 23 lata, podczas których produkowano Komara, powstało jego 13 wersji. Znaleźć możemy między innymi modele oznaczone jako sportowe dość znacznie różniące się wyglądem oraz takie, które przeznaczono na eksport.

Warto na chwilę pochylić się nad tematem eksportu Komara, gdyż maszyna ta była sprzedawana w wielu krajach. Znaleźć ją można w Niemczech, Szwecji, Irlandii oraz w tak egzotycznych miejscach, jak na przykład Turcja, czy Nigeria. Okazało się, że na eksport trafiło ponad 145 tysięcy egzemplarzy Komara. Jest to naprawdę duża ilość i nie powinno nikogo dziwić, że stworzono specjalne wersje przeznaczone na obce rynki. Romet sprzedawał również licencję na produkcję Komara oczywiście wraz z całą dokumentacją techniczną. Należy również zaznaczyć, że bydgoski towar eksportowy niekiedy występował pod inną nazwą. W Niemczech i Holandii Komar znany był jako Mofa Condor 25 oraz Condor Record (nazw tych używano zamiennie).

Motorower Komar Romet
Romet Komar, fot. Bebok911 at Polish Wikipedia [GFDL or CC-BY-SA-3.0], via Wikimedia Commons

Motorower Komar Romet – do zobaczenia w Iraku

Bardzo ciekawa historia miała miejsce w 1972 roku, kiedy to grupa zapaleńców postanowiła przejechać na Komarach trasę o długości niemal 9 tysięcy kilometrów, z Warszawy do Bagdadu. W wyzwaniu udział wziął również producent, firma Romet, która dostarczyła osiem maszyn – trzy Komary w wersji 2330, cztery w wersji 2350 i jeden w wersji 2361. Po długich przygotowaniach wyruszono 13 sierpnia 1972 roku, a cała wyprawa trwała niemal 5 miesięcy. Co najważniejsze sprzęt spisał się świetnie i nie licząc drobnych napraw, nie było żadnego problemu z poczciwymi Komarami. Obszerną relację z podróży opublikował magazyn „Młody Technik” w numerze 5/1973.

Romet produkował Komara do 1983 roku, lecz można go było spotkać na polskich drogach jeszcze wiele lat później. Nie była to maszyna pozbawiona wad. Będąc w stu procentach uczciwym, trzeba przyznać, że miała ich sporo, jednak należy się jej pamięć, gdyż pomimo wielu niedociągnięć dzielnie służyła tysiącom osób przez wiele, wiele lat.

Zdjęcie główne: Artur Pielach (Own work) [Public domain], via Wikimedia Commons

Zobacz także: Romet 210 Chart – przedstawiamy polskiego Simsona

 

Wspomoż fundację - Przekaż 1.5% podatku

Jesteśmy medium składającym się z osób z niepełnosprawnościami. Jeśli czytasz nasze wiadomości i podoba Ci się nasza praca to zostań naszym czytelnikiem.

Jak widzisz na naszym portalu nie ma żadnych reklam. Jest to możliwe dzięki takim jak TY.

  • Nr. rach. bankowego: 02 1750 0012 0000 0000 3991 4597
  • KRS: 0000406931
  • NIP: 5361910140

Przekaż nam swoje 1,5% a dzięki temu nadal nie będziemy zamieszczać reklam a TY będziesz czytał czysty tekst mając świadomość że przyczyniłeś się do jego napisania.

Brak postów do wyświetlenia