Sprawne amortyzatory warunkują nie tylko wysoki komfort, ale także bezpieczeństwo jazdy.

Choć nie każdy kierowca zdaje sobie z tego sprawę, amortyzatory są jednymi z najistotniejszych podzespołów, składających się na układ zawieszenia pojazdu. Ich funkcją nie jest jedynie amortyzacja drgań, które generują osie pojazdu. Jako że element ten odpowiada również za utrzymanie kontaktu kół z nawierzchnią, ich sprawna praca w bardzo dużej mierze warunkuje poprawność działania elektronicznych systemów, które odpowiadają bezpieczeństwo jazdy, zwłaszcza w trudnych warunkach drogowych (ABS, ESP).

Amortyzatory – funkcja i znaczenie

Jak wspomnieliśmy wcześniej, amortyzatory są odpowiedzialne za tłumienie drgań, generowanych przez osie pojazdu, które powstają w wyniku kontaktu kół z nierównościami drogi. Elementy te nie są jednak odpowiedzialne wyłącznie za tłumienie drgań. Każdy z tych elementów ma też za zadanie wytworzyć siłę, która dociśnie koło do nawierzchni drogi. Ich prawidłowa praca warunkuje zatem kontakt opon z podłożem i w konsekwencji – poziom komfortu jazdy, drogę hamowania i zachowanie pojazdu w zakrętach. Zużyte amortyzatory wpłyną na stabilność prowadzenia pojazdu. Kierowca odczuje to przede wszystkim podczas skręcania i hamowania, zwłaszcza gwałtownego.

Amortyzatory jednostronne a dwustronne

Kiedyś w samochodach funkcjonowały wyłącznie amortyzatory jednostronne. Tego typu podzespoły zapewniały możliwość tłumienia drgań tylko przy odciążeniu samochodu. Przy dociążeniu, np. gdy pojazd najeżdżał na przeszkodę, funkcję tłumiącą przejmowały opony, sprężyny oraz pozostałe elementy zawieszenia.

Współcześnie montowane są amortyzatory dwustronnego działania. Ich konstrukcja pozwala na tłumienie drgań, pojawiających się zarówno przy odciążeniu, jak i przy dociążeniu pojazdu.

Amortyzatory – podział

W samochodach osobowych stosowane są przede wszystkim amortyzatory olejowe oraz gazowo-olejowe. Jak wskazuje na to już samo nazewnictwo, oba rodzaje różnią się od siebie przede wszystkim czynnikiem tłumiącym, jednak na tym nie koniec.

W pierwszym przypadku amortyzator zaopatrzony jest w otwartą komorę kompensacyjną, zatem wykorzystuje ciśnienie atmosferyczne. Cylinder, w którym porusza się tłok, wypełniony jest gęstym olejem. Tłok zaopatrzony jest w specjalne zawory, które odpowiadają za przepuszczanie cieczy hydraulicznej pomiędzy komorami. Ruch tłoka warunkuje stopień gęstości oleju oraz średnica zaworów. Jakimi zaletami mogą pochwalić się tego typu konstrukcje? Tych jest całkiem sporo.

Należy wspomnieć, że amortyzatory olejowe są dość trwałymi podzespołami. Kolejną zaletą jest prostota konstrukcji, która znacząco ułatwia ich regenerację – aby amortyzator odzyskał pełną sprawność, wystarczy uzupełnić poziom cieczy, o ile nie doszło do nadmiernego rozszczelnienia. Kolejna zaleta to komfortowa charakterystyka, którą docenią przede wszystkim spokojnie usposobieni kierowcy.

Warto jednak zaznaczyć, że amortyzatory olejowe nie są pozbawione wad. Tego typu podzespoły charakteryzują się dość dużą masą, to po pierwsze. Po drugie – siła tłumienia w tym przypadku wykazuje liniową charakterystykę. Dlaczego należy uznać to za wadę? O tym nieco później.