Fablok – czasy PRL-u
Po zakończeniu II wojny światowej fabryka kontynuowała swoją działalność w dotychczasowej formie przez dwa lata. W 1947 roku przeszła na własność państwa i po kilku miesiącach weszła w skład Zjednoczonego Przemysłu Taboru Kolejowego „Tasko” w Poznaniu. Cztery lata później zmieniono nazwę zakładów na Fabrykę Lokomotyw imienia Feliksa Dzierżyńskiego. Produkcja ruszyła pełną parą, część maszyn była eksportowana zarówno do krajów bloku wschodniego, jak i do odległych państw jak na przykład Chiny, czy Wietnam. W kwietniu 1959 roku świętowano opuszczenie bram zakładu przez pięciotysięczną lokomotywę. W 1977 roku znowu zmienia się nazwa firmy na Fabryka Maszyn Budowlanych i Lokomotyw Bumar-FABLOK. W tamtym okresie przedsiębiorstwo produkuje nie tylko lokomotywy, ale również przekładnie tramwajowe, koparki, żurawie i wiele innych.
Fablok – przykładowe konstrukcje
Przez lata w firmie powstało wiele ciekawych konstrukcji, jednak trzy z nich są wyjątkowo interesujące. Pierwsza to słynna Luxtorpeda, czyli wagon spalinowy, który produkowano w latach trzydziestych w Fabloku. Miał on niezwykle aerodynamiczne kształty, przez co wyglądał nieco futurystycznie. Warto zaznaczyć, że w 1936 roku luxtorpeda ustanowiła rekord przejazdu trasy Kraków – Zakopane, który wynosi 2 godziny i 18 minut. Do dzisiaj nie został on pobity. Model Ok22 to pierwszy polski parowóz. Osiągał on maksymalną prędkość rzędu 100 km/h i ważył ponad 70 ton. Do dzisiaj zachowały się jej dwa egzemplarze. Z kolei modele Ol49 były produkowane w latach pięćdziesiątych i powstało ich łącznie 112 egzemplarzy. Do dzisiaj przetrwało ponad 30 egzemplarzy, z czego kilka znajduje się w parowozowni Wolsztyn. W roku 2017 planuje się ustanowienie nowych tras, na których będzie można poruszać się pociągami prowadzonymi przez parowozy. To oczywiście tylko trzy przykłady spośród wielu niezwykle ciekawych i udanych konstrukcji, jakie powstały w zakładach Fablok.
Fablok – nowa era, czyli firma po 1991 roku
Lata dziewięćdziesiąte to czas produkcji przeznaczonej w dużej mierze na rynek niemiecki. Przez kolejne lata firma jest przekształcana, zmieniają się właściciele. Powstaje firma Fabryka Maszyn Budowlanych i Lokomotyw „Bumar-Fablok” S.A. oraz Fablok Pracownicza Spółka Akcyjna. Te dwie spółki łączą się w 2009 roku i przyjmują nazwę Pierwsza Fabryka Lokomotyw w Polsce „Fablok” Spółka Akcyjna. Niestety w krótkim czasie okazuje się, że zakłady nie przynoszą spodziewanych zysków i już 21 maja 2013 roku sąd ogłasza upadłość przedsiębiorstwa. W 2015 roku pojawił się inwestor, który postanowił ratować Fablok i na nowo ruszyć z produkcją. Jak widać Fablok, to jedna z tych firm, która tak mocno wryła się w świadomość ludzi, że trudno porzucić tak głębokie dziedzictwo. Miejmy nadzieje, że niemal sto lat historii nie pójdzie w zapomnienie.