Przeszukanie samochodu i kontrola osobista, kiedy legalna?
Standardowa procedura podczas kontroli drogowej wygląda typowo – jesteśmy poproszeni o okazanie prawa jazdy, dowodu rejestracyjnego i innych dokumentów. Często poddawani jesteśmy też kontroli stanu trzeźwości, jako kierujący, a także samochód zostaje sprawdzony pod względem technicznym. Jednak, co w sytuacji, kiedy policjant poprosi nas o otwarcie bagażnika? Czy mamy obowiązek się na to godzić? Jakie przesłanki powinny zaistnieć, aby taka czynność uznana była za w pełni prawną? Przeszukanie samochodu i kontrola osobista, kiedy legalna?
Przeszukanie samochodu i kontrola osobista a prawo
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, policjant ma prawo sprawdzić zawartość naszego bagażnika (a my, co do zasady nie powinniśmy się temu sprzeciwiać), jednakże tylko i wyłącznie w sytuacji, gdy uzasadnia swą czynność podejrzeniem. Jeśli jesteśmy pewni tego, że funkcjonariusz wykonuje to bezprawnie, powinniśmy zażądać sporządzenia protokołu z tej czynności. Każda czynność dokonana podczas kontroli winna być zaprotokołowana – tak, więc przysługuje prawo do żądania sporządzenia protokołu z danej czynności funkcjonariusza.
W protokole przeprowadzonej czynności powinny zostać wskazane informacje odnośnie:
– czasu i miejsca,
– dane uczestników,
– przyczyna i przebieg kontroli,
– a także spis przedmiotów, które zostały znalezione i jakie czynności zostały wobec nich podjęte.
Jest to najskuteczniejszy sposób na odwiedzenie funkcjonariusza od pomysłu sprawdzania zawartości naszego bagażnika, ponieważ sporządzony protokół, (który żądamy) może być podstawą do wszczęcia postępowania skargowego wobec funkcjonariusza przeprowadzającego kontrolę.
Ponadto, jeśli działania funkcjonariuszy naruszyły nasze dobra osobiste w jakikolwiek sposób, możemy złożyć pozew o ochronę dóbr osobistych, ponieważ każdemu z nas przysługuje prawo do prywatności.
Przeszukanie samochodu i kontrola osobista – Kontrola osobista
Sama kontrola osobista polega na sprawdzeniu zawartości odzieży, jaką mamy na sobie, a także przedmiotów, które znajdują się na naszym ciele (np. torebka, futerał na tel. komórkowy itd.).
Bardzo ważną kwestią do zapamiętania jest fakt, że kontrola powinna odbyć się bez odsłaniania zakrytych powierzchni ciała. Co więcej, kontrolę osobistą powinna wykonywać osoba tej samej płci. Poza tym, kontrola osobista powinna odbywać się w miejscu ustronnym, bez obecności innych osób.
Tak samo jak i w przypadku kontroli drogowej i sprawdzenia zawartości bagażnika samochodu, tak i kontrola osobista może być przeprowadzona tylko i wyłącznie w sytuacji uzasadnionego podejrzenia popełnienia czynu zabronionego pod groźbą kary. Muszą zaistnieć przesłanki, które dadzą podstawę do przeprowadzenia takowej kontroli – nie jest ona obligatoryjna i zawsze winniśmy pytać o podstawy kontroli.