Ford Model T – w wielu aspektach rekordowy
Istnieją auta, które budowały i tworzyły historię motoryzacji. Oto historia jednego z takich modeli. Ford Model T bo o nim mowa, to auto rekordowe w wielu aspektach. Przede wszystkim był to samochód prostej konstrukcji, który dawał szansę obcowania z motoryzacją dla szerszego grona ludzi. Warto nadmienić, że mówimy o czasach, kiedy motoryzacja tak naprawdę dopiero raczkowała, a samochody były czymś zjawiskowym na ulicach. Konstruktorzy opisywanego Forda postanowili przełamać takie postrzeganie motoryzacji i stworzyli projekt, który czynił samochód bardziej powszechnym i dostępnym. Założenie te udało się osiągnąć. Zgodnie z planami konstruktorów miało być to auto dostępne dla przeciętnej amerykańskiej rodziny.
Opisywany model to auto osobowe o niezwykle prostej konstrukcji. Produkowane było od roku 1908 do roku 1927 kiedy to został zastąpiony przez Forda Model A. Jednakże Model T nie był pierwszy, ponieważ jest on bezpośrednim następcą produkowanego wcześniej Forda Model S. Za produkcję odpowiedzialna była spółka Ford Motor Company. Jak na ówczesne czasy produkcję zaplanowano z wielkim rozmachem, ponieważ auto powstawało w fabrykach Forda praktycznie na całym świecie. Prosty Ford zmienił podejście wielu osób do motoryzacji i udowodnił, że nawet wtedy motoryzacja prywatna nie musi być dobrem luksusowym. Auto było niezwykle popularne, a jego prostota do dzisiaj uznawana jest za największą zaletę.
Ford Model T – początki produkcji
Kompaktowy Ford zrodził się jako pomysł w głowie czterech konstruktorów. Za powstanie projektu odpowiedzialni byli Hery Ford, C. Harold Wills, Jeno Farkas oraz József Galamb. Jednak głównym pomysłodawcą był Henry Ford. Wedle jego planu Ford Model T miał być autem popularnym o prostej konstrukcji. Istotnym kryterium była również niska cena. Nieodzownym elementem miało być także miękkie zawieszenie i duży prześwit. To wszystko po to, aby auto idealnie prowadziło się na bezdrożach. Nie zapominajmy o tym, że mówimy o roku 1908 kiedy to równe betonowe drogi nie były tak oczywistym elementem krajobrazu. Pomysł ten okazał się strzałem w dziesiątkę.
Wszyscy miłośnicy motoryzacji muszą zapamiętać datę 27 września 1908 roku. Dokładnie tego dnia bramę fabryki w Detroit opuścił pierwszy egzemplarz opisywanego Forda. I dokładnie tę datę uznaje się za początek masowej motoryzacji na świecie. Od samego początku produkcji auto było bardzo tanie co wpisywało się idealnie w założenia konstruktorów. Ze względu na prostotę wykonania samochód był dostępny dla szerszego grona odbiorców. Wraz ze wzrostem produkcji masowej cena za egzemplarz malała. Nawet słabo zarabiający robotnik po pewnym czasie mógł sobie pozwolić na swoje własne cztery kółka. Stosunek zarobków do ceny auta był na tyle atrakcyjny, że sprzedaż przez bardzo długi okres utrzymywała się na wysokim poziomie.
Ford Model T – przez wiele lat bardzo popularny
Ford Model T był swego rodzaju fenomenem. Nie dość, że zapoczątkował erę masowej motoryzacji to także pomimo upływu lat nie tracił na popularności. Powodem była przede wszystkim bardzo atrakcyjna cena. Z jej powodu auto było dostępne nawet dla zwykłych robotników w tamtych latach. Nieznaczny wzrost cen odnotowano w okresie I Wojny Światowej. Jest to oczywiście zrozumiałe i nikogo nie powinien dziwić fakt, że w tym okresie sprzedaż zmalała. Jednakże już po zakończeniu wojny w roku 1920 cena została obniżona do poziomu 355 dolarów. Jak na tamte lata nie była to wartość wygórowana dzięki czemu poziom produkcji i sprzedaż poszybowały w górę.
Pojazd od początku do końca produkcji nie został praktycznie zmodernizowany. Co ciekawe Pomimo tego model ten był niezwykle popularny przez cały okres produkcji. Trudno mówić o powodach tego sukcesu. Na pewno specyfika rynku motoryzacyjnego w tamtym okresie była zupełnie inna niż obecnie. Najważniejszym faktem było to, że po prostu był i do tego kosztował niewiele. Rekordowa okazuje się również liczba wyprodukowanych egzemplarzy. Łącznie powstało ponad 15 milionów egzemplarzy Forda Model T. Przekładając to na współczesne realia nie trudno zauważyć, że rekord ten został pobity jedynie przez Volkswagena Garbusa. A przypomnijmy, że mówimy o samochodzie, który produkowany był przez 19 lat i nie przeszedł praktycznie żadnej modernizacji.
Ford Model T – jako pierwszy posiadał katalog części zamiennych
W tej kwestii byłą to prawdziwa rewolucja. To własnie Henry Ford wraz z Modelem T wprowadził na rynek motoryzacyjny pojęcie części zamiennych do samochodu. Dotychczas właściciele aut w wypadku poważniejszej awarii zamawiali części u producenta, które były bardzo drogie, bądź dorabiali je sobie sami. Rewolucja nadeszła wraz z opisywanym Fordem. Katalog części został odpowiednio opisany. Części miały na tyle dużą tolerancję, tak aby każdy bez większych problemów mógł je naprawić. Części te były tak proste, że w wielu przypadkach samodzielna naprawa nie miała sensu. Z racji ich prostoty były na tyle tanie i dostępne, że bez większego problemu podzespoły do Modelu T można było nabyć w sklepach z artykułami żelaznymi na terenie całych Stanów Zjednoczonych.
Dzięki temu Ford Model T był niezwykle niezawodny jak na tamte lata. Składało się na to kilka czynników. Oprócz wspomnianych wyżej prostych części warto wspomnieć także o wysokiej jakości wykonania wszystkich podzespołów. Auto było niezwykle proste konstrukcyjnie. Nie uraczymy tutaj pompy paliwa czy pompy oleju. Jedynie w pierwszych egzemplarzach zastosowano pompę wody. Jednak po krótkim czasie zrezygnowano z tego rozwiązania na rzecz znacznie prostszego termosyfonu. Zasilanie gaźnika odbywało się na zasadzie grawitacji. Takie uproszczenie konstrukcji sprawiało, że w aucie nie miało się co popsuć. Pomimo bardzo prostego układu zawieszenia, auto niezwykle dobrze prowadziło się na wyboistych drogach.
Ford Model T – rozwiązania techniczne
Samochód opierał się na konstrukcji ramowej. Do elastycznej ramy montowano obie osie oraz zespół napędowy. Za źródło napędu posłużył prosty, czterosuwowy, czterocylindrowy, dolnozaworowy silnik. Oczywiście mowa o jednostce spalinowej. Silnik miał pojemność 2898 centymetrów sześciennych i legitymował się mocą około 22 koni mechanicznych. Wał oparty był jedynie na trzech łożyskach głównych. Jedna miska olejowa wystarczała dla całego silnika, skrzyni biegów oraz sprzęgła. W zawieszeniu zastosowano pojedyncze resory piórowe poprzeczne. Rozwiązanie te było niezwykle proste, ale jednocześnie idealnie sprawdzało się na nierównych drogach w tamtym okresie. To właśnie ta prostota w dużej mierze zadecydowała o sukcesie Forda Model T.
W opisywanym modelu napędzana byłą tylna oś pojazdu. Silnik był dość dynamiczny, jednakże sprawiał pewne problemy. Ze względu na grawitacyjne zasilanie gaźnika problemy pojawiały się podczas podjazdów pod strome wzniesienia. Szczególnie w sytuacji, kiedy w zbiorniku było niewiele paliwa. Auto rozpędzało się do około 65 kilometrów na godzinę. Wiele zależało od rodzaju zastosowanego nadwozia, a było ich sporo. Im większa była masa własna tym mniejsza prędkość maksymalna. W ofercie dostępnych było wiele odmian nadwoziowych. Podstawowe rodzaje to nadwozia dwu i czterodrzwiowe, otwarte oraz zamknięte. Na drogach można było spotkać także ciężarówki i furgony skonstruowane na bazie Forda Model T.
