Coraz więcej Polaków cierpi na zaburzenia psychiczne. Pracodawca, który podejrzewa u swojego pracownika tego typu problemy ma prawo interweniować. Czy może jednak samodzielnie skierować podwładnego na badania psychiatryczne?
Zaburzenia psychiczne – pierwsza pomoc
Jak podaje Światowa Organizacja Zdrowia, problemy ze zdrowiem psychicznym są jedną z trzech głównych przyczyn niepełnosprawności. Zaburzenia psychiczne mogą poważnie wpływać nie tylko na jakość wykonywanej pracy, ale i relacje z pozostałymi współpracownikami. Niepokojące objawy mogą być jednak skutkiem zdarzenia, którego pracodawca jest świadomy, np. rozwód czy utrata bliskiej osoby. W tej sytuacji istotne jest okazanie empatii i współczucia. Rozwiązaniem natomiast może okazać się urlop wypoczynkowy. Co zrobić jednak, gdy pracownik nie funkcjonuje prawidłowo przez długi okres czasu? Niestety pracodawca nie może zmusić pracownika do poddania się badaniom lekarskim z powodu problemów psychicznych. Według przepisów prawa taka sytuacja to jego prywatna sprawa. Dopiero, gdy zaburzenia mają ewidentny wpływ na funkcjonowanie miejsca pracy, lub stają się bezpośrednim zagrożeniem dla zdrowia i życia, pracodawca może skierować sprawę do medycyny pracy.
Zaburzenia psychiczne – wsparcie pracodawcy
Zgodnie z kodeksem pracy, pracodawca może skierować pracownika na badania wstępne, okresowe i kontrolne. W szczególnych przypadkach może jednak zlecić dodatkowe badania profilaktyczne, jeżeli zachowanie podwładnego odbiega od normy. Trzeba podkreślić, że obecnie pracodawca nie może zawrzeć umowy o pracę bez okazania orzeczenia lekarskiego, potwierdzającego brak przeciwwskazań do zatrudnienia na danym stanowisku. Sąd Najwyższy w wyroku z 18 grudnia 2002 r. (I PK 44/02 ) orzekł, że aktualnym orzeczeniem lekarskim, w rozumieniu art. 229 § 4 Kodeksu pracy, jest orzeczenie stwierdzające stan zdrowia pracownika w dacie, w której ma być dopuszczony do pracy. Zachowuje ono aktualność w okresie w nim wymienionym, jednak przestaje być aktualnym badaniem w przypadku wystąpienia w tym czasie zdarzeń, które mogą wskazywać na zmianę stanu zdrowia pracownika. Co to oznacza? Pracodawca może wskazać konieczność przeprowadzenia badań psychiatrycznych. Ostateczną decyzję musi jednak podjąć lekarz medycyny pracy. Dopiero specjalista w trakcie konsultacji może zlecić dodatkowe badania.
Zaburzenia psychiczne – funkcjonowanie w społeczeństwie
Warto podkreślić, że pracodawca podejmując takie kroki przede wszystkim dba o bezpieczeństwo w zakładzie pracy. W związku z tym za niedopatrzenie sytuacji stanowiącej bezpośrednie zagrożenie musiałby ponieść największe konsekwencje. Bardzo ważne jednak, by pracodawca dokładnie uzasadnił decyzje o skierowaniu na badania. W przeciwnym razie może zostać oskarżony przez pracownika o dyskryminację lub mobbing. Zdarzają się również sytuacje, w której to pracownicy zgłaszają problem u pracodawcy. Środowisko pracy może z drugiej strony korzystnie wpływać na zdrowie psychiczne. Niektóre firmy wdrażają bowiem inicjatywy promujące wsparcie pracowników z różnego typu trudnościami. Dzięki temu całe przedsiębiorstwo zyskuje długoterminowe korzyści. Niestety w Polsce takich działań wciąż jest bardzo niewiele.
Foto: Canva.com
Zobacz także: Depresja wśród dzieci – skąd pochodzi?
