Problemy sensoryczne u dzieci – co faktycznie kryje się za tym pojęciem? Jakie są sposoby leczenia? Kiedy należy martwić się, że dziecko jest zbyt spokojne lub za bardzo ruchliwe?
Problemy sensoryczne u dzieci – co to jest?
O integracji sensorycznej mówimy wówczas, gdy nasz układ nerwowy stymuluje reakcje zmysłowe. Jak wiemy świat odbieramy za pomocą takich zmysłów jak: smak, słuch, wzrok, węch czy zachowanie równowagi w przestrzeni. Kształtowanie integracji sensorycznej zaczyna się już w okresie prenatalnym. Nic dziwnego zatem, że pierwsze objawy można dostrzec już u najmłodszych dzieci. Jednym z początkowych symptomów może być np. nadmierna płaczliwość, czy kłopoty z prawidłowym przeżuwaniem jedzenia. Jak wyżej wspomnieliśmy, problemy sensoryczne to inaczej brak prawidłowej reakcji na bodźce czuciowe, słuchowe, ruchowe czy wzrokowe. W związku z tym dla malucha bolesne w tej sytuacji mogą być nawet szwy w ubraniach. Bardzo często najmłodsi odczuwają również dyskomfort podczas mycia twarzy. Znaczącym objawem jest brak utrzymania równowagi, gdzie dziecko potrafi się wywrócić nawet na prostej drodze. Przy tego typu problemach maluch bardzo często nie potrafi spokojnie usiedzieć w jednym miejscu, nawet przez dłuższą chwilę.
Problemy sensoryczne u dzieci – mniej typowe objawy
Do początkowych, mniej typowych objawów możemy zaliczyć np. sytuacje, gdy dziecko nie chce chodzić nóżkami po nieznanej mu powierzchni. Ma to związek z tym, iż jest ono dużo bardziej wrażliwe na dotyk. Wówczas pojawia się naturalny lęk przed bólem. Ponadto wykonując codzienne czynności, zwykle robi to z dużą większą siłą. Do tego stopnia, że trzeba uważać, by nie zrobiło sobie krzywdy. W przypadku problemów sensorycznych wyróżniamy trzy typy. Pierwszy, to nadwrażliwość, przy której dziecko zwykle czuje się nadmiernie przeciążone i przeładowane. Częstym skutkiem są również m.in. zaburzenia lękowe. Drugim typem jest obniżona wrażliwość, gdzie maluch ma trudności z nawiązywaniem relacji społecznych. Może wręcz sprawiać wrażenie niezainteresowanego swoim otoczeniem. Kolejnym typem jest nieustanne poszukiwanie aktywności sensorycznej. W tej sytuacji dziecko bywa nadpobudliwe, nie potrafi spokojnie usiedzieć w miejscu, stale poszukują nowych wyzwań i szybko zmienia zainteresowanie w zabawie.
Problemy sensoryczne u dzieci – diagnoza i terapia
Przyczyn problemów sensorycznych u dzieci może być bardzo wiele. Źródło może wystąpić natomiast już w okresie prenatalnym. Dlatego specjalista, przeprowadzając wywiad dotyczący zachowania dziecka z pewnością zapyta też o samą ciążę i jej przebieg. Ogromny wpływ ma również przyjmowanie różnego typu substancji w czasie ciąży, czynniki genetyczne czy środowiskowe. Te z kolei mogą być związane np. z napiętą sytuacją w rodzinie. Problemy sensoryczne u dzieci mają wpływ na bezpośredni rozwój zarówno intelektualny, jak i społeczny. W związku z tym niezbędne jest jak najszybsze wdrożenie terapii. Ze względu na różny przebieg zaburzeń, nie ma konkretnego i określonego rodzaju leczenia. Wiadomo jednak, że istotna jest tu nieustanna współpraca z rodzicami. Choć terapia sensoryczna jest długotrwałym procesem, to sam problem jest uleczalny. Dodatkowe trudności pojawiają się jednak, gdy współtowarzyszy mu np. zespół Aspergera czy inna odmiana autyzmu. Same spotkania z terapeutą powinny odbywać się przynajmniej raz w tygodniu.
Problemy sensoryczne u dzieci – zauważyć problem
W diagnozowaniu dziecka niezwykle ważna jest obserwacja początkowych objawów. Dla wielu rodziców naturalne jest to, że dziecko rozpiera energia, przewraca się lub grymasi, gdy mu się coś nie podoba. Grunt, by zauważyć, że objawy te pojawiają się w zbyt dużym nasileniu lub ograniczają dziecko w nawiązywaniu relacji społecznych. Pamiętajmy, że zbyt późne wdrożenie terapii może skutkować poważnymi zaburzeniami rozwojowymi u dziecka. Konsekwencją mogą być zatem nie tylko wyżej wspomniane utrudnione relacje społeczne, ale i problemy w nauce. Pamiętajmy także, że kształtowanie zdolności sensorycznych u dzieci jest ważne niemal od urodzenia. Dodatkowo wspierając ją, nawiązujemy z dzieckiem jeszcze większą więź.
Foto: Pexels.com
Przeczytaj także: Jak rozmawiać z dzieckiem o wojnie?
