Szlakiem Narbutta możemy podążyć od 2 do 31 marca w szczecińskiej Książnicy Pomorskiej im. Stanisława Staszica. W ramach Tygodnia Kresowego i Wileńskich Kaziuków można tam obejrzeć wystawę Szlakiem Ludwika Narbutta (1832-1863) w 160. rocznicę Powstania Styczniowego.
Jej organizatorzy czyli Książnica Pomorska i Stowarzyszenie Przyjaciół Wilna, Ziemi Wileńskiej, Nowogródzkiej i Polesia „Świteź” w tym roku postanowili postawić na Ludwika Narbutta i Powstanie Styczniowe 1863, którego to był jednym z przywódców.
W oddziale powstańczym, który sformował w okolicach Lidy znalazł się też Michał Androlli. Był on utalentowanym malarzem i grafikiem. Posługiwał się głównie ołówkiem, gwarzem czy tuszem. W jednym ze swoich dzieł uwiecznił śmierć swojego dowódcy, która miała miejsce w maju 1863 roku pod Dubiczami podczas walk z rosyjskimi wojskami.
Jeżeli chodzi o samo Powstanie Styczniowe, to było ono dość dramatycznym, trwającym do jesieni 1864 roku w skutkach polskim zrywem wolnościowym. Jego skutkami były, bardzo poważne represje ze strony Rosji carskiej – wywózki na Sybir, egzekucje i konfiskaty majątków.
Marzec pod znakiem Narbutta – wystawa.
Szlakiem Ludwika Narbutta (1832-1863) w 160. rocznicę Powstania Styczniowego. jest okazją by o tych wydarzeniach przypomnieć.
Przyczyniły się też do tego przygotowane przez Łukasza Szełemeja z założonej w 2021 roku Fundacji Kresowej „Szlakiem Narbutta” tablice. Ich autor, w trakcie przygotowywania posługiwał się na źródłami historycznymi i informacjami prasowymi ukazującymi się na przełomie XIX i XX wieku, oraz opiniami ówczesnych historyków. Skupił się przede wszystkim na postaci Ludwika Narbutta, zdaniem wielu – niesłuszne niedocenianego.
Pamiętajmy też, że Powstanie było pretekstem do refleksji i inspiracją dla artystów. Dlatego w wystawowych gablotach znajdują się też pozycje pisarzy, które odwoływały się do tego właśnie wydarzenia – E. Orzeszkowa, S. Żeromski, B. Prus. Na wystawie znajdziemy też albumy z reprodukcjami grafik oraz obrazów prezentujących temat Powstania.
Ludwik Narbutt – zapomniany żołnierz.
Narbutt to w opinii wielu historyków i badaczy jeden z najdzielniejszych uczestników powstańczej batalii. Pewnie dlatego, że był wychowany w duchu ogromnego szacunku do Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Kiedy dowiedział się o wybuchu powstania, przyłączył się do niego bez wahania. Jego grupa początkowo liczyła kilka osób, by z czasem przekształcić się w całkiem potężny oddział. O jego działaniach z powodu wysokiej skuteczności głośno było na całej Litwie. Dzielny dowódca walczył bowiem z zaborcą na wszelkie możliwe sposoby. Odbijał rekrutów, zbierał broń u leśników, zatrzymywał poczty czy przetrzymywał urzędników.
Jego ofiarna walka została brutalnie przerwana 5 maja 1863 pod Dubiczami. Poważnie ranny w nogę usiłował kierować swoim oddziałem do ostatniej chwili wspierany przez 6 swoich towarzyszy. Trafiony kulą krzyknął do swoich żołnierzy: „zostawcie mnie, już umieram, ratujcie się kto może!” Po czym w szyję trafiła go 3cia – śmiertelna kula. Położony na leśnym mchu cały we krwi zaczął tracić przytomność. Kiedy umierał, powiedział „Dulce est pro patria mori” (O jak słodko umierać za Ojczyznę)”.
Jeżeli interesują Cie inne imprezy historyczne, rekonstrukcje bitew, wystawy – zapraszamy do odwiedzenia naszego serwisu internetowego. Odnajdziesz w nim dział imprezy plenerowe.
