Nowe świadczenie dla osób niepełnosprawnych obowiązywać będzie od 1 stycznia 2024 roku. Rząd przyjął projekt ustawy, która wprowadza nowe świadczenie wspierające w wysokości od 50 proc. do 200 proc. renty socjalnej. Ustawa przewiduje również możliwość podjęcia pracy przez opiekunów osób z niepełnosprawnościami.
Nowe świadczenie dla osób niepełnosprawnych – protest opiekunów
4 kwietnia 2023 roku rząd przyjął projekt ustawy, która wprowadza nowe świadczenie wspierające bezpośrednio skierowane do osoby z niepełnosprawnościami. Wprowadzone zmiany są odpowiedzią na protest opiekunów osób z niepełnosprawnościami, którzy wraz ze swoimi podopiecznymi pojawili się w sejmie 6 marca 2023 roku. Domagali się wówczas podwyższenia renty socjalnej do wysokości najniższego krajowego wynagrodzenia, które wynosi 3490 zł brutto. Renta socjalna jest co roku waloryzowana i od 1 marca 2023 roku wzrosła do 1588,44 zł brutto. Protestujący zaprezentowali obywatelski projekt ustawy o rencie socjalnej, realizujący ich postulat. 24 marca 2023 roku, po 19 dniach protestu zapadła decyzja o jego zawieszeniu.
Najważniejsze zmiany dla osób z niepełnosprawnościami
Najważniejsze zmiany dla osób z niepełnosprawnościami to wprowadzenie trzech progów świadczenia. W zależności od poziomu potrzeby wsparcia, świadczenie będzie przysługiwało w wysokości od 50 proc. do nawet 200 proc. renty socjalnej. Pierwszy próg jest przeznaczony dla osób, które najbardziej wymagają pomocy i uzyskają od 90 do 100 punktów. Te osoby mogą liczyć na dwukrotność renty socjalnej – 3176 zł. Drugi próg jest skierowany do wszystkich, którzy uzyskają między 80 a 90 punktów, wówczas otrzymają obecną wysokość renty, czyli 1588 zł. Natomiast osobom mieszczącym się w przedziale punktowym pomiędzy 70 a 80, przysługiwać będzie połowa renty socjalnej — czyli 800 zł miesięcznie. Nasze władze wspomniane świadczenia będą wprowadzać etapami. Od 1 styczna 2024 roku będzie dostępne dla osób wymagających największego wsparcia. Rok później (1 styczeń 2025 roku) pomoc trafi do grupy osób z niepełnosprawnościami ze średnim poziomem potrzeby wsparcia. Od 1 stycznia 2026 roku pieniądze otrzyma ostatnia grupa z najniższym poziomem potrzeby wsparcia.
Wojewódzki zespół do orzekania o niepełnosprawności będzie ustalał stopień potrzeby wsparcia. Procedura nie będzie jednak łączyć się z koniecznością uzyskania nowego, jak również zmiany już posiadanego orzeczenia. Wszystkie uprawnienia wynikające z obecnych orzeczeń pozostaną bez zmian. Świadczenie wspierające będzie kierowane do osób z niepełnosprawnością bez względu na jej wiek, a także osiągany przez nią dochód. Jak podkreśliła Minister Rodziny i Polityki Społecznej, Marlena Maląg: „Rozwiązanie to będzie ukierunkowane na upodmiotowienie osoby z niepełnosprawnością, tak aby to ona mogła rozstrzygać, jak wykorzystywane ma być otrzymywane wsparcie”.
Nowe świadczenie dla osób niepełnosprawnych – możliwość podjęcia pracy przez opiekunów
Projekt ustawy przewiduje również możliwość podjęcia aktywności zawodowej przez opiekunów osób z niepełnosprawnościami bez utraty świadczenia pielęgnacyjnego. Obowiązuje tu jednak limit w wysokości 6-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązujący w danym roku. Uprawnionych do świadczenia będzie około pół miliona osób, a koszt tego wsparcia wyniesie 3,5 mld zł. Opiekunowie będą mogli otrzymywać zmodyfikowane świadczenie pielęgnacyjne w dotychczasowej wysokości, w momencie gdy osoba z niepełnosprawnościami nie zdecyduje się na własne świadczenie wspierające. Nasze władze uruchomiły specjalny program aktywizacji dla opiekunów, którzy zaprzestaną sprawowania opieki w związku z wprowadzeniem nowego świadczenia. Osoby te będą mogły również otrzymywać zasiłek dla bezrobotnych lub świadczenie przedemerytalne.
Czym jest potrzeba wsparcia
Świadczenie wspierające będzie przysługiwać osobie posiadającej decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia. Decyzja taka będzie wydawana przez wojewódzkie zespoły do orzekania o niepełnosprawności na wniosek osób zainteresowanych. Potrzeba wsparcia to stan, w którym wymagane jest wsparcie jednej lub więcej osób, w celu zapewnienia lub utrzymania niezależności osoby z niepełnosprawnościami. Aby ustalić poziom potrzeby wsparcia, należy wziąć pod uwagę kilka czynników. Po pierwsze należy ustalić jej zdolność do samodzielnego wykonywania określonych czynności. Po drugie określić, jak dana osoba radzi sobie z wykonywaniem zadań związanych z codziennym funkcjonowaniem. Osobom z niepełnosprawnościami powyżej 3 roku życia ustala się poziom potrzeby wsparcia wyrażony w wartościach punktowych w skali od 0 do 100. W przypadku dzieci do 3 roku życia należy określić jego normy rozwojowe w skali od 0 do 3 punktów.
Przeczytaj także: Świadczenie 500 plus w 2023 roku
