Obecna cyfryzacja to wielka wygoda, ale i duże niebezpieczeństwo. Cyberprzestępczość w ostatnich latach stała się ogromnym zagrożeniem m.in. dla naszych finansów. Dlaczego nasze pieniądze uciekają z konta? Jak bronić się przed wyłudzającymi nasze środki?
Dlaczego nasze pieniądze uciekają z konta – różne formy wyłudzeń
Na początek warto podkreślić, że do kwoty 50 tysięcy euro, nasze pieniądze są chronione przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny. W związku z tym nawet jeżeli bank, w którym przechowujemy nasze pieniądze ogłosi upadłość, to i tak nasza kwota zostanie bezpiecznie przechowana. Dużo większym problemem jest bankowość elektroniczna. Tu bowiem najczęściej dochodzi do różnego typu przestępstw. Do zazwyczaj notowanych zalicza się wyłudzenia. Pod względem medialnym często słyszymy o tzw. „metodzie na wnuczka”, w której przestępcy, podszywając się pod bliskich osób starszych, wyłudzają od nich pieniądze. Kolejno mamy różne odmiany phishingu:
- *przejmowanie stron internetowych banku przez przestępców – przestępcy wyłudzają nasze dane, a przekazywane przez nas pieniądze nie trafiają na właściwe konto, lecz na konto złodziei;
- *fałszywe instytucje pożyczkowe – „internetowe firmy” udzielające pożyczek. Zazwyczaj działają krótko. Kiedy ludzie zorientują się, że nie otrzymali pieniędzy, mimo podpisanej umowy, wówczas kończą swoją działalność;
Bank jako instytucja godna zaufania
Dlaczego nasze pieniądze uciekają z konta? Kolejną formą może być podszywanie się pod kurierów, czy popularne firmy sprzedażowe. Naszą czujność powinien wzbudzić SMS o przykładowej treści „zapłać dodatkowe 5 groszy, a my będziemy mogli przesłać Twoją paczkę”. W ten oto sposób przestępcy wyłudzają nasze pieniądze. Natalia Owsianko-Piątek, prawniczka Kancelarii „Skłodowscy”, przestrzega przed nadmiernym obwinianiem banku za wszelkiego rodzaju przykre niespodzianki. Nasza ekspertka zauważa bowiem, że to właśnie banki są głównymi obiektami internetowych hakerów. Tymczasem, gdy z naszego konta zaczynają znikać pieniądze, wówczas w pierwszej kolejności powinniśmy zgłosić ten fakt właśnie naszemu bankowi. Jego pracownicy przede wszystkim sprawdzą kto podszywał się pod dane konto. Po drugie, w momencie gdy zostanie potwierdzone, że do naruszenia doszło nie z naszej winy, to bank powinien nam te pieniądze zgłosić. Jako instytucja zaufania publicznego, ma również obowiązek dokonania skutecznych procedur odzyskania zaginionych środków.
Jak się bronić?
Przy kradzieży większych kwot, dobrze jest też zgłosić sprawę na policję. Może się bowiem okazać, że za całą sytuacją stoi zorganizowana grupa przestępcza. Wtedy policja może mieć zapisane podobne sprawy w swoich aktach, dzięki czemu będzie można przyspieszyć tropienie sprawców. A czy jesteśmy w stanie sami obronić się przed osobami wyłudzającymi nasze pieniądze? Natalia Owsianko-Piątek uważa, że w tym wypadku wystarczy wyrobić w sobie kilka prostych nawyków. Jedną z nich jest uważne czytanie SMS-ów i e-maili. Bardzo często w pośpiechu nie sprawdzamy, czy dana wiadomość pochodzi od właściwego nadawcy i dlatego dochodzi do nieprzyjemnych sytuacji. Szczególnie większych transakcji nie dokonujmy gdy jesteśmy zmęczeni, a i kiedy mamy na to czas. Małe przelewy także powinny wzbudzać naszą czujność. Sprawdzajmy, że na danej stronie nic nie budzi naszej wątpliwości. Nasza ekspertka podkreśla, że gdy zapłacimy za dany produkt, z zasady nie powinniśmy być proszeni o żadne dodatkowe dopłaty.
Technologia największym zagrożeniem?
Jak się okazuje, powyższe nawyki mogą zdziałać więcej, niż technologiczne zabezpieczenia. Natalia Owsianko-Piątek podkreśla, że do największej ilości przestępstw dochodzi, gdy dokonujemy płatności poprzez nasze smartfony. Większość banków posiada swoje internetowe aplikacje, z których najchętniej korzystamy. Warto jednak wtedy zainstalować w naszym telefonie program antywirusowy, dokładnie tak, jak robimy to w naszych komputerach. Jeżeli pomoc ze strony banku i policji nie jest dla nas wystarczająca, to możemy jeszcze zgłosić się do Urzędu Ochrony Konkurencji Konsumentów. Tam prowadzone są działania dotyczące naruszania dobra ochrony konsumentów, gdzie wiele z nich dotyczy właśnie różnego typu wyłudzeń. W związku z tym taki urząd może pomóc nam odzyskać nasze pieniądze. Kolejnym sposobem nie tylko w przypadku wyłudzeń, ale i innych oszustwach internetowych jest zgłoszenie swojej sprawy na stronę CERT-u. Jest to zespół specjalistów, który aktywnie walczy z przestępczością w sieci.
Świadomość społeczna
Wspomniany CERT także posiada szereg dokumentacji o podobnych przestępstwach. Ponadto współpracując z organami prawnymi, jest w stanie szybciej pomóc nam w trudnej sytuacji. Nasza rozmówczyni podkreśla, że niezwykle ważna jest nasza świadomość w zakresie podobnych zagrożeń. Tu warto przede wszystkim czytać różnego typu poradniki, które dostępne są m.in. na stronie wspomnianego CERT-u. Świadomość niebezpieczeństwa powinny mieć również dzieci, które mimo braku obycia, coraz odważniej wkraczają w wirtualną rzeczywistość. Uczulać należy też osoby starsze. Najważniejsze jest jednak to, by nasza uważność nie zawiodła nas w tym ciągłym pośpiechu.
Przeczytaj także: Małe dziecko w świecie technologii
