Wzrost cen energii elektrycznej w Polsce wywołał liczne reakcje polityczne. Politycy podnoszą larum i wskazują winnych, jednak sytuacja jest znacznie bardziej skomplikowana. Polska obecnie płaci rachunek za lata zaniedbań w sektorze energetycznym. Zaniedbania te obejmują zbyt wolne odchodzenie od węgla. Także stopowanie rozwoju energetyki wiatrowej, nieefektywne wydawanie środków z ETS oraz opóźniony program atomowy.
Wzrost Cen Energii – Polskie Ceny na Tle Europy
Hurtowe ceny energii w Polsce należą do najwyższych w Europie. Według danych Polityki Insight, w lipcu 2023 roku wyniosły one 109 euro za MWh. Mimo że były one o 6% niższe niż rok wcześniej, to nadal dwukrotnie przewyższały ceny we Francji. Także były znacznie wyższe niż w krajach skandynawskich. Polska średnia z ostatnich siedmiu miesięcy wyniosła 90 euro za MWh. To plasuje nasz kraj na trzecim miejscu wśród państw UE pod względem wysokości cen, za Włochami i Irlandią.
Wysokie ceny energii stały się wodą na młyn dla opozycji i eurosceptyków, którzy krytykują rząd za złe decyzje i zaniedbania. Eurosceptycy przypisują winę za rosnące rachunki zielonej transformacji i działaniom Unii Europejskiej. Europoseł PiS, Daniel Obajtek, oskarża „zielonych spekulantów” o dobicie polskich firm. Politycy PiS obwiniają koalicję rządzącą za nieudolność w walce z wysokimi cenami energii, a Janusz Kowalski stwierdza, że „wszyscy Polacy będą mieć wyższe ceny energii elektrycznej za sprawą Donalda Tuska i Pauliny Hennig-Kloski”.
Przyczyny Wysokich Cen Energii
Do wzrostu cen energii przyczyniła się inwazja na Ukrainę, odejście od tanich węglowodorów z Rosji, rosnące koszty emisji, zmiany dostawców gazu ziemnego oraz coraz mniej efektywne wydobycie węgla w Polsce. Kluczowym elementem są jednak koszty wytwarzania energii wynikające ze struktury miksu energetycznego. Odejście od węgla postępuje zbyt wolno, co powoduje, że Polska nadal ponosi wysokie koszty związane z węglem i emisjami.
Koszt wytworzenia 1 MWh energii z węgla wynosi ponad 700 zł i z roku na rok rośnie. Dla porównania, energia z lądowych farm wiatrowych kosztuje od 103 do 323 zł za 1 MWh, morskie turbiny generują koszt od 310 do 604 zł, a fotowoltaiczne źródła od 103 do 414 zł. Koszty te w przypadku odnawialnych źródeł energii (OZE) zmniejszają się z roku na rok, podczas gdy koszty wynikające ze spalania kopalin rosną.
Transformacja Energetyczna Polski
Polska zobowiązała się w ramach działań unijnych do 2050 r. zredukować emisję i przebudować swój miks energetyczny. Plan zakłada, że w 2030 r. udział OZE w końcowym zużyciu energii brutto wyniesie 29,8%, a w przypadku elektroenergetyki przekroczy 50%. Ma to przełożyć się na spadek emisji o 35% w stosunku do 1990 r.
Aby uniknąć dalszego wzrostu cen energii, Polska musi zbudować do 2030 r. co najmniej 10 GW w fotowoltaice i 14 GW w morskiej i lądowej energetyce wiatrowej. To oznacza podwojenie obecnych mocy. Polska ma dobre wyniki w rozwoju fotowoltaiki, ale nadal musi rozwijać energetykę wiatrową i rozwiązać kwestie magazynowania taniej energii.
Wsparcie z Unii Europejskiej
Polska, dzięki obecności w UE, ma dostęp do funduszy na transformację energetyczną. Nasz kraj ma największy udział w przyznanych na ten cel środkach unijnych, otrzymując 26,6 mld euro do 2027 r. Mimo to krytycy UE podnoszą kwestię opłat w ramach ETS i nowego mechanizmu ETS-2.
Polska musi przyspieszyć transformację energetyczną, inwestując w OZE i rezygnując z węgla. Bez odpowiednich inwestycji i skutecznych rozwiązań zaległości energetyczne będą ciążyć coraz bardziej, a koszty wytwarzania energii będą rosły. Transformacja energetyczna to nie tylko wyzwanie, ale również szansa na tańszą i bardziej zrównoważoną energię dla przyszłych pokoleń. Wzrost cen energii odpuści kiedy będą elektrownie atomowe?
———————-
Dziękujemy że przeczytałeś ten artykuł, przygotowany przez naszą redakcję składającą się z osób z niepełnosprawnościami.
Pierwsza w UE radiowa i portalowa redakcja z niepełnosprawnościami
Prowadzimy restaurację ZDRÓWKO którą wspiera Jarosław Uściński
