Turnusy rehabilitacyjne to nie tylko forma wsparcia leczniczego, ale także przestrzeń rozwoju społecznego i osobistego dla osób z niepełnosprawnościami. Organizowane w grupach o zbliżonych potrzebach zdrowotnych, oferują uczestnikom programy opracowane przez specjalistów – od rehabilitantów, przez psychologów, po terapeutów. W przeciwieństwie do pobytów sanatoryjnych finansowanych przez NFZ, turnusy stawiają na integrację, aktywność grupową i budowanie samodzielności.
Kto może ubiegać się o wsparcie z PFRON?
O dofinansowanie mogą starać się osoby posiadające orzeczenie o niepełnosprawności (dowolnego stopnia), a także osoby całkowicie lub częściowo niezdolne do pracy. Ważnym kryterium jest również dochód – przeciętny miesięczny dochód na osobę w gospodarstwie domowym nie może przekraczać 50% przeciętnego wynagrodzenia (65% w przypadku osoby samotnej). W wyjątkowych sytuacjach, np. trudnej sytuacji materialnej, możliwe jest przyznanie pełnego wsparcia niezależnie od przekroczenia limitu dochodowego.
Dodatkowo, osoby ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, a także dzieci do 16. roku życia, mogą otrzymać dofinansowanie pobytu opiekuna, pod warunkiem wskazania jego potrzeby przez lekarza.
Procedura składania wniosku
Aby uzyskać dofinansowanie, należy złożyć w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie (PCPR) komplet dokumentów:
- wniosek o dofinansowanie uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym;
- skierowanie na turnus od lekarza prowadzącego;
- kopię orzeczenia o niepełnosprawności;
- oświadczenie o dochodach i liczbie osób w gospodarstwie domowym.
Dokumenty można składać osobiście, przez opiekuna lub za pośrednictwem organizatora turnusu. PCPR rozpatruje wnioski w ciągu 30 dni od złożenia kompletnej dokumentacji.
Wysokość dofinansowania
W 2026 roku kwoty dofinansowania kształtują się w zależności od stopnia niepełnosprawności i sytuacji uczestnika:
- 30% przeciętnego wynagrodzenia – osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności, dzieci do 16 lat, osoby uczące się w wieku 16-24 lat;
- 27% – osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności;
- 25% – osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności;
- 20% – opiekunowie osób niepełnosprawnych i osoby pracujące w zakładach pracy chronionej.
W szczególnie trudnych sytuacjach dofinansowanie może wzrosnąć nawet do 40%. Jeżeli PCPR będzie miał ograniczone środki może obniżyć kwoty maksymalnie o 20% lub wprowadzić zasadę przyznawania wsparcia raz na dwa lata.
Wybór turnusu i dodatkowe przywileje
Uczestnik samodzielnie wybiera ośrodek i organizatora turnusu. Pomocą służą pracownicy PCPR lub elektroniczna baza EMPATIA, która umożliwia wyszukiwanie ośrodków według rodzaju turnusu, dysfunkcji czy lokalizacji.
Osoby ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności mają prawo do dodatkowego urlopu do 21 dni na udział w turnusie rehabilitacyjnym.
Organizatorzy i standardy ośrodków
Organizatorzy muszą posiadać odpowiednie uprawnienia nadane przez wojewodę oraz prowadzić działalność na rzecz osób niepełnosprawnych od co najmniej dwóch lat. Ośrodki muszą spełniać standardy w zakresie bazy noclegowej, gabinetów lekarskich i rehabilitacyjnych oraz infrastruktury dostosowanej do różnych niepełnosprawności.
Kontrolę nad organizatorami i ośrodkami sprawują wojewodowie i PCPR, co zapewnia bezpieczeństwo i wysoką jakość turnusów.
Podsumowanie
Turnusy rehabilitacyjne w 2026 roku pozostają jednym z najskuteczniejszych sposobów wsparcia osób z niepełnosprawnościami – łączą rehabilitację leczniczą z integracją społeczną i osobistym rozwojem uczestników. Dzięki dofinansowaniom z PFRON, udział w nich staje się realny dla szerokiego grona beneficjentów, przy zachowaniu jasnych zasad i procedur.
