Superwulkany: Potęga i Zagrożenie. Jak Powstają i Gdzie Się Znajdują? Superwulkany stanowią największe zagrożenie dla ludzkości. Badania geologiczne potwierdzają niszczycielską siłę ich erupcji. Następstwem erupcji są globalne zmiany klimatyczne. Potężny wybuch zagraża znacznej części populacji. Może przyczynić się do zakończenia ery panowania człowieka. Być może doprowadzi do zagłady życia na naszej planecie.
Historia Spotkań z Superwulkanami
Człowiek myślący pojawił się na Ziemi około 190 tys. lat temu. Nasz gatunek spotkał się z kilkoma erupcjami superwulkanów. Ostatnia miała miejsce 26,5 tys. lat temu w Nowej Zelandii. Superwulkan Taupo wybuchł wtedy z ogromną siłą. Średnio superwulkany dają o sobie znać co 50-100 tys. lat.
Aktywność Superwulkanów: Yellowstone
Naukowcy obserwują wzrost aktywności superwulkanów. Badania naukowe dowodzą, że to już się dzieje. W obrębie Parku Narodowego Yellowstone notują zwiększoną aktywność geologiczną. Towarzyszące temu zjawiska uznają za normalne i typowe. Bardziej niepokojący jest fakt, że najpotężniejszy superwulkan obudził się 640 tys. lat temu.
Superwulkany: Potęga i Zagrożenie. Jak Powstają i Gdzie Się Znajdują? – Potencjalne Zagrożenie z Yellowstone
Kolejna erupcja Yellowstone nastąpi niebawem. Słowo „niebawem” odnosi się do dziejów ziemskich. Nie do dziejów ludzkości. Yellowstone zaleje Ziemię lawą. Przysłoni niebo popiołem. Stanie się to za kilka tysięcy lat.
Czym Są Superwulkany?
Superwulkany są niszczycielskie. Dlaczego są tak niebezpieczne? Aby to wyjaśnić, trzeba odpowiedzieć na kluczowe pytanie. Jak powstaje wulkan? W litosferze dochodzi do upłynnienia skał. Powstaje magma. Magma przesuwa się ku górze. W szczelinach skalnych powstaje zbiornik. Zbiornik gromadzi płynny materiał.
Proces Powstawania Wulkanu
Magma najczęściej zastyga. Zmienia stan skupienia na stały. Zdarza się, że pozostaje w stanie ciekłym. Tworzy ognisko magmowe. Procesy te określa się jako plutonizm. W miejscach cienkiej skorupy ziemskiej dochodzi do jej przerwania. Produkty wulkaniczne wydostają się na powierzchnię. Tworzą wulkan. Mowa tu o wulkanizmie.
Superwulkany: Potęga i Zagrożenie. Jak Powstają i Gdzie Się Znajdują? – Superwulkany: Gigantyczne Zbiorniki Magmy
Na Ziemi istnieją miejsca, gdzie gromadzą się ogromne pokłady magmy. Są tysiące razy większe niż inne ogniska magmowe. Superwulkan to wulkan. Powstał w wyniku potężnej eksplozji magmy. Magma skumulowana jest w ogromnym zbiorniku. Objętość zbiornika sięga kilkunastu tysięcy kilometrów sześciennych. Erupcja pozostawia gigantyczną kalderę. Średnica kaldery to kilkadziesiąt kilometrów.
Charakterystyka Superwulkanów
Klasyfikacja uwzględnia różne rodzaje wulkanów. Superwulkany mają formę płaską. W miejscach ich występowania obserwują specyficzne zjawiska geotermalne. Są to gejzery, solfatary i fumarole. Potężna erupcja wyrzuca na powierzchnię ponad tysiąc kilometrów sześciennych magmy. Wyrzuca materiały piroklastyczne. Wybuch osiąga najwyższy stopień VEI 8.
Skutki Erupcji Superwulkanu
Wybuch superwulkanu niszczy w promieniu setek, tysięcy kilometrów. Tlenki siarki przedostają się do atmosfery. Tworzą warstwę odbijającą promienie słoneczne. Następstwem są globalne zmiany klimatyczne. Mamy na myśli nastanie epoki lodowcowej. Odkryto około 20 superwulkanów. Jest ich znacznie więcej.
Superwulkany: Potęga i Zagrożenie. Jak Powstają i Gdzie Się Znajdują? – Kaldera Yellowstone: Najsłynniejszy Superwulkan
Kaldera Yellowstone znajduje się w USA, w stanie Wyoming. Stanowi pozostałość po trzech eksplozjach. Eksplozje miały miejsce 2,1 mln, 1,3 mln i 640 tys. lat temu. Ostatnia erupcja wyrzuciła ponad tysiąc kilometrów sześciennych materiału. Komora wulkaniczna zapadła się. Utworzyła gigantyczną kalderę. Jej rozmiary to 55×80 km.
Zagrożenie ze Strony Yellowstone
Yellowstone to gigant. Nie jest to największy wulkan. Jego aktywność budzi obawy. Erupcja zniszczy znaczny obszar USA. Skutki wybuchu nie ograniczą się do USA. Chmura pyłu przysłoni Słońce. Doprowadzi to do ochłodzenia klimatu. Konsekwencją będzie zlodowacenie.
Superwulkan Taupo w Nowej Zelandii
Taupo znajduje się w Nowej Zelandii. To największe jezioro Oceanii. Ostatnia erupcja Taupo miała miejsce 26,5 tys. lat temu. Osiągnęła 8. poziom VEI. Do atmosfery trafiło 1170 kilometrów sześciennych materiału. Komora wulkaniczna zapadła się. Utworzyła kalderę. Wybuch zapoczątkował maksimum glacjału.
Superwulkany: Potęga i Zagrożenie. Jak Powstają i Gdzie Się Znajdują? – Superwulkan Toba w Indonezji
Toba znajduje się w Indonezji, na Sumatrze. Ostatnia erupcja Toba miała miejsce 75 tys. lat temu. Następstwem katastrofy była globalna zima wulkaniczna. Trwała 10 lat. Po niej nastąpiło 1000 lat ochłodzenia. Powstała kaldera 100×30 km. Wypełnia ją woda. Aktywność wulkanu wskazuje na wybudzanie.
Pola Flegrejskie w Europie
Superwulkany znajdują się także w Europie. Pola Flegrejskie mieszczą się w pobliżu Neapolu. Kaldera ma średnicę 13 km. W centrum superwulkanu znajduje się miasteczko Pozzuoli. Ostatni wybuch miał miejsce 40 tys. lat temu. Erupcja wyrzuciła 300 kilometrów sześciennych materiału. Lawa zalała obszar 200 kilometrów sześciennych.
Kaldera Long Valley w Kalifornii
Long Valley znajduje się w Kalifornii, w USA. Kaldera ma wymiary 16×32 km. Powstała 760 tys. lat temu. Erupcja doprowadziła do zapadnięcia się komory magmowej. Erupcja Long Valley może mieć poważniejsze skutki niż Yellowstone. W zbiorniku magmowym jest ponad 1000 kilometrów sześciennych magmy. Objętość magmy systematycznie wzrasta. Kolejna erupcja nastąpi za kilka tysięcy lat.
Foto: Wikipedia commons
