Rozpoczęcie przez Unię Europejską negocjacji akcesyjnych z Ukrainą i Mołdawią to nie tylko wielki dzień dla obu tych państw, ale też symbol głębokiej zmiany, jaka zaszła w samej Unii. UE rozpoczyna negocjacje z Ukrainą i Mołdawią. Czy Węgrzy zablokują europejskie marzenia?
UE rozpoczyna negocjacje z Ukrainą i Mołdawią. Czy Węgrzy zablokują europejskie marzenia?
„Spełnia się europejski sen pokoleń naszych obywateli. Ukraina powraca do Europy” – podkreślił prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski. 21 czerwca UE potwierdziła, że 25 czerwca w Luksemburgu rozpocznie negocjacje akcesyjne z Ukrainą i Mołdawią. Konferencja międzyrządowa (IGC) zainauguruje proces, który może trwać wiele lat.
Dla Ukrainy i Mołdawii rozpoczęcie negocjacji akcesyjnych to historyczny krok. Dla UE jest to doniosłe wydarzenie geopolityczne, zwłaszcza że po raz pierwszy Unia rozmawia o członkostwie z krajem objętym wojną. „Po wielu latach Unia wreszcie dostrzegła, że jednym z warunków bezpieczeństwa i stabilności jest włączenie Ukrainy i Mołdawii do Wspólnoty” – mówi Amanda Paul z brukselskiego think tanku European Policy Centre (EPC).
Geopolityczna Zmiana
Przed pełnoskalową rosyjską inwazją na Ukrainę w 2022 roku, UE nie rozważała negocjacji akcesyjnych z Ukrainą. Rosyjska agresja zmieniła jednak geopolityczne realia. Paradoksalnie, działania Władimira Putina doprowadziły do przyspieszenia integracji Ukrainy z UE. Podobnie było dziesięć lat temu, gdy rosyjska aneksja Krymu i konflikt na wschodzie Ukrainy zbliżyły ten kraj do Wspólnoty, zamiast go oddalić.
„Putin chciał złamać nie tylko Ukrainę, ale także europejski porządek pokojowy. Osiągnął coś przeciwnego. Ukraina jest bliżej UE niż kiedykolwiek” –
powiedziała w Luksemburgu Annalena Baerbock, szefowa niemieckiej dyplomacji.
Węgierska Blokada i Kompromis
Ukraina złożyła formalny wniosek o członkostwo w UE 28 lutego 2022 r., pięć dni po rozpoczęciu rosyjskiej inwazji. Mołdawia złożyła wniosek w marcu 2022 r., obawiając się, że stanie się kolejnym celem Rosji. W czerwcu tego samego roku oba kraje uzyskały status kandydatów do UE. W grudniu 2023 roku unijni przywódcy zdecydowali o rozpoczęciu negocjacji akcesyjnych z tymi państwami.
Aby rozpocząć rozmowy, konieczne było przyjęcie przez Unię ram negocjacyjnych. W przypadku Mołdawii wszystkie kraje unijne zgodziły się, że zrealizowała wymagane reformy. Węgry zgłosiły jednak zastrzeżenia do postępów Ukrainy, twierdząc, że nie zabezpieczyła praw mniejszości węgierskiej.
Ostatecznie wypracowano kompromis, dodając do ram negocjacyjnych zapisy wymagane przez Węgry. Część państw członkowskich była jednak zaniepokojona możliwością, że Węgry mogą blokować kolejne kroki, powołując się na naruszenia praw mniejszości. Dlatego Komisji Europejskiej zależało na formalnym otwarciu negocjacji przed rozpoczęciem węgierskiej prezydencji w Radzie UE 1 lipca 2024 roku.
Bez rabatu wojennego
Kandydaci do UE muszą wdrożyć dziesiątki reform instytucjonalnych i prawnych. Ukraina zapewnia, że nie chce taryfy ulgowej. „Ukraina działa szybko, nie pomijając żadnego z elementów tego procesu i nie prosząc o rabat wojenny” – podkreśliła w Kijowie główna negocjatorka Ukrainy z UE Olha Stefaniszyna, wiceminister ds. integracji europejskiej i euroatlantyckiej.
Amanda Paul uważa, że zakończenie negocjacji akcesyjnych do 2030 roku jest bardzo optymistyczne. „Byłby to rekord świata, szczególnie w przypadku tak dużego kraju jak Ukraina” – mówi ekspertka EPC.
Ukraina nie zaczyna od zera
„Naiwnością byłoby sądzić, że wojna nie wpłynie na wypełnianie przez Ukrainę warunków członkostwa. Na pewno to utrudni, spowolni i skomplikuje reformy” – zaznacza Paul. Pomimo wojny Ukraina była w stanie spełnić kryteria rozpoczęcia negocjacji. Wdraża także umowę stowarzyszeniową i umowę o strefie wolnego handlu. „Nie zaczyna zupełnie od zera. Mamy już dość wysoki poziom integracji z UE w wielu sektorach” – podkreśla ekspertka.
UE musi także przeprowadzić konieczne reformy wewnętrzne, aby móc przyjąć Ukrainę, Mołdawię i całe Bałkany Zachodnie. „Unia Europejska musi pozostać zaangażowana w proces rozszerzenia, mieć ku temu wolę polityczną i uniknąć sytuacji, jak w przypadku państw Bałkanów Zachodnich, gdzie procesy akcesyjne utknęły” – mówi Paul. Ważne będzie także utrzymanie poparcia społeczeństw europejskich dla rozszerzenia, co może być trudne w obliczu wzrostu popularności skrajnej prawicy w Europie.
Wsparcie Militarno-Gospodarcze
Priorytetem musi pozostać wsparcie militarne dla obrony Ukrainy oraz odbudowa gospodarcza tego kraju. W przeciwnym razie negocjacje akcesyjne z UE mogą pozostać tylko symbolicznym gestem.
Rozpoczęcie przez UE negocjacji akcesyjnych z Ukrainą i Mołdawią to historyczny krok, który symbolizuje głęboką zmianę w geopolitycznej roli Unii Europejskiej. To również wyzwanie wymagające zaangażowania i wsparcia ze strony wszystkich państw członkowskich oraz społeczeństw europejskich.
Przeczytaj też o Czy to początek wojny handlowej Chin z USA oraz Unią Europejską? Europa i USA pod presją!
——-
Dziękujemy że przeczytałeś ten artykuł, przygotowany przez naszą redakcję składającą się z osób z niepełnosprawnościami.
Pierwsza w UE radiowa i portalowa redakcja z niepełnosprawnościami
Prowadzimy restaurację ZDRÓWKO którą wspiera Jarosław Uściński