Pierwsze prawo jazdy w Polsce było małą zieloną książeczką zawierającą dane osobowe kierowcy i datę uzyskania uprawnień. Znajdowała się w niej też lista „przykazań”, których powinien się trzymać kierowca. Kiedy dokument pojawił się w Polsce po raz pierwszy?
Pierwsze prawo jazdy w Polsce
Pierwsze prawo jazdy pojawiło się w niepodległej Polsce już w 1918 r. Jesienią tego samego roku uformowały się pierwsze komisje egzaminacyjne, składające się z pasjonatów motoryzacji, członków automobilklubów, a także wojskowych szkolących pod zaborem rekrutów w armii austro-węgierskiej. Wraz z pojawieniem się pierwszego kodeksu drogowego w 1921 r. skodyfikowano też przepisy dotyczące prawa jazdy. Wprowadzono bowiem aż pięć kategorii prawa jazdy. Najniższa obejmowała motocykle, najwyższa zaś uprawniała do prowadzenia autobusu. Stworzono również kategorię IIB, która uprawniała do prowadzenia wyłącznie Forda T. Co więcej, wprowadzono też podział na amatorskie i zawodowe prawo jazdy. O uprawnienia można było ubiegać się po ukończeniu 18. roku życia i były wydawane na okres 3 lat. Prowadzenie pojazdu z maksymalną prędkością 10 km/h nie wymagało posiadania prawa jazdy.
Rozwój motoryzacji i pierwsze szkoły jazdy
Pod zaborami rozwój motoryzacji postępował w umiarkowanym tempie. W 1909 r. po Warszawie jeździły 62 pojazdy, zaś 4 lata później – już 217. Automobilami, a co za tym idzie – uzyskaniem prawa jazdy – zaczęło się jednak interesować coraz więcej osób. Mimo to wciąż nie można było mówić o powszechności posiadania tego dokumentu. Można z dużą dozą pewności stwierdzić, że posiadanie prawa jazdy należało do rzadkości i wiązało się z dużym prestiżem. Jego uzyskanie było bowiem niezwykle trudne. W 1921 r. powstała pierwsza szkoła jazdy. Zbiegło się to więc ze sformułowaniem pierwszego zbioru przepisów dotyczących prawa jazdy. Pierwszą szkołą jazdy była słynna Szkoła Kierowców Stowarzyszenia Młodzieży Chrześcijańskiej YMCA. Pierwsza przyjęta na kurs grupa adeptów liczyła półtora tysiąca osób. Skurczyła się ona do 389 osób, które ukończyły kurs, a w końcu do 241 kursantów, którzy zdali egzamin. Równocześnie w całym kraju pojawiły się też agendy wojskowe szkolące kierowców
Podobnie jak dziś, kurs obejmował dwa typy zajęć: teoretyczne i praktyczne. W części teoretycznej omawiano przepisy ruchu drogowego, znaki drogowe i budowę pojazdu. W części praktycznej kursant odbywał konkretną liczbę jazd, jednak równie ważne były godziny spędzone w warsztacie. Adept uczył się tam obsługi i konserwacji pojazdu, a także drobnych napraw. Eksperci z Oddziału Ruchu Ulicznego przy Komisariacie Rządu m st. Warszawy, Adam Tuszyński i Eugeniusz Olechnowicz, opracowali cenną pomoc naukową dla kursantów. Była to broszura zawierająca 792 pytania dotyczące budowy auta, techniki jazdy, a także przepisów ruchu drogowego. Kursanci mogli w niej też znaleźć szereg praktycznych porad dotyczących postępowania w razie awarii pojazdu. Ten samo dokument zawierał też inne informacje, np. że prywatne samochody nie podlegały wówczas badaniom okresowym, zaś pojazdy posiadające hamulce musiały mieć zainstalowany z tyłu czerwony trójką ostrzegawczy. Do opowieści o rozwoju polskiego prawa jazdy wrócimy za tydzień!
Słuchaj Radia Bezpieczna Podróż
Źródło: www. prawko-torun.pl
