Eksploatacja automatycznej skrzyni biegów

47

Radio Bezpieczna Podróż online!

Słuchaj muzyki, rozmów oraz najnowszych serwisów informacyjnych. Możesz słuchać nas na wszystkich urządzeniach.

Eksploatacja automatycznej skrzyni biegów. Widok wnętrza samochodu osobowego, zbliżenie na lewarek automatycznej skrzyni biegów.
Obecnie automatyczna skrzynia biegów, jest standardowym wyposażeniem samochodu. Jeszcze niedawno była w opcji.

Automatyczna skrzynia biegów nie jest wynalazkiem ostatnich lat. Pierwszy „automat” został zbudowany w 1904 roku, w warsztacie braci Sturtevant w Bostonie. W jej konstrukcji wykorzystano działanie siły odśrodkowej, a dysponowała ona dwoma biegami do przodu. Jeszcze niedawno automatyczna skrzynia biegów była standardowym wyposażeniem jedynie luksusowych marek samochodów. Obecnie staje się standardem wszystkich klas. Nadal manualna skrzynia ma wielu fanów, a puryści nie traktują „automatu” zbyt poważnie. Łatwiejsze codzienne użytkowanie, większy komfort jazdy, wyższy poziom bezpieczeństwa w ruchu powodują, że przybywa kierowców poszukujących samochodów z tym rozwiązaniem. Posiadanie automatycznej skrzyni biegów to nie tylko komfort i wygoda. To konieczność jazdy w określonym stylu, stosowania się do odpowiednich zasad użytkowania i przestrzegania wymogów technicznych. Aby jak najdłużej cieszyć się bezawaryjną jazdą, konieczna jest prawidłowa eksploatacja automatycznej skrzyni biegów.

Eksploatacja automatycznej skrzyni biegów – oznaczenia przy lewarku

Zanim kierowca, nie posiadający doświadczenia w jeździe „automatem” wyruszy w pierwszą podróż, zauważy kilka różnic po stronie kierowcy. Dwa pedały i tajemnicze oznaczenia w okolicach lewarka zmiany biegów. Z dwoma pedałami „nowicjusz” poradzi sobie stosunkowo szybko, będzie jedynie częściej czyścił obuwie. Ale co oznaczają te wszystkie literki i cyferki?

P (parking). W tym położeniu włączana jest blokada kół, tak zabezpiecza się samochód na postoju. Wcześniej należy zaciągnąć hamulec pomocniczy. W tym położeniu zawsze należy włączać i gasić silnik.

R (reverse). Ta litera podobnie jak w „manualu” oznacza bieg wsteczny. Włączamy go, jednocześnie wciskając pedał hamulca, zawsze na postoju!.

N (neutral). Zwany luzem, ale nie do końca. To nie to samo co luz w „manualach” i nie można go bezkarnie używać. To położenie pozwala na bezkolizyjną zmianę przełożenia oraz holowanie jeśli producent dopuszcza taką ewentualność. Korzystanie z luzu w trakcie jazdy skraca żywotność skrzyni (spada wtedy ciśnienie oleju i skrzynia nie jest ani chłodzona, ani smarowana), może wywołać wyłączenie silnika wraz z układem hamulcowym.

D (drive). Dzięki temu przełożeniu, możliwa jest jazda do przodu na wszystkich dostępnych biegach.

S (sport). To przełożenie nie występuje we wszystkich skrzyniach, w tej pozycji skrzynia wrzuca biegi przy wyższych obrotach i utrzymuje niższe przełożenia przekładni.

W (winter). W tym trybie, przekładnia umożliwia jazdę w trudnych warunkach, często ruszając z drugiego biegu.

HOLD. Ten przycisk w niektórych samochodach włącza blokadę przełożeń.

O/D off. To oznaczenie występuje nie we wszystkich „automatach”. Pozwala wyłączyć tzw. nadbieg, czyli ostatnie przełożenie.

M (manual) i +/-. To ustawienie pozwala na operowanie manualnym trybem zmieniania biegów. Analogicznie „+” to wyższe przełożenie, a „-” niższe.

Typy automatycznych skrzyń biegów

VW automatyczna skrzynia biegów DSG.

Jeśli planujemy zakup używanego samochodu z automatyczną skrzynią biegów, dobrze jest znać jej typ. „Automat” to szerokie pojęcie, a każdy z nich ma inną charakterystykę, wymagania i możliwości. Jeśli automatyczna skrzynia biegów, była eksploatowana w sposób niewłaściwy, nabywcę pojazdu w nią wyposażonego, mogą czekać duże wydatki. Na jaką skrzynię się zdecydować? Wiele zależy od oczekiwań kierowcy, jego upodobań i stylu jazdy.

Hydrokinetyczna przekładnia automatyczna

Konstrukcja do niedawna bardzo popularna, jednak wypierana z rynku przez nowsze typy. Decydując się na zakup pojazdu używanego, można trafić na ten typ skrzyni biegów. Występowały one w samochodach: BMW, Mercedesa, Audi, Forda, Renault czy Volvo. Przy prawidłowej eksploatacji przekładnie tego typu charakteryzowała ogromna trwałość, płynna jazda i komfort użytkowania. Niestety jej niska efektywność pracy, przekłada się duże straty energii co generowało wyższe spalanie i słabe osiągi.

Bezstopniowa skrzynia automatyczna

Przekładnie tego typu noszą oznaczenie CVT lub Multitronic. Można je spotkać w samochodach koncernów, m.in. Nissan, Honda, Mitsubishi czy Audi. Niezaprzeczalnym pozytywem skrzyń biegów tego rodzaju, jest przenoszenie momentu obrotowego w sposób ciągły, zapewnia to płynną jazdę bez szarpnięć. Po wciśnięciu pedału gazu obroty utrzymywane są na stałym poziomie, nabierając prędkości do momentu zwolnienia pedału przyspieszenia. Negatywem jest brak dynamiki i hałaśliwa praca silnika z powodu wysokich obrotów. Z tego typu skrzyni biegów, nie będą zadowoleni kierowcy z ciężką nogą lubiący dynamiczną jazdę.  

Dwusprzęgłowa przekładnia automatyczna

Ta skrzynia występuje jako: DSGS-Tronic, PowerShiftTCT czy DCT. Można ją spotkać w pojazdach grupy VAG np.: Audi (A4 i A6), Seat (Leon), Skoda (Octavia i Superb). czy Volkswagen (Golf i Passat). Charakterystyczna budowa, w której jedno sprzęgło obsługuje biegi parzyste, a drugie biegi nieparzyste, zapewnia szybkie przełożenia, dynamikę jazdy, lepsze osiągi i niskie spalanie. W tym typie przekładni, niestety występuje szarpanie przy ruszaniu i niezbyt wysoka trwałość.

Eksploatacja automatycznej skrzyni biegów – jak jeździć

Przede wszystkim po uruchomieniu silnika, należ odczekać kilkadziesiąt sekund aż rozgrzeje się olej w skrzyni biegów, dopóki nie osiągnie on właściwej temperatury należy delikatnie obchodzić się z gazem. W samochodzie z automatem, absolutnie nie wolno zmieniać przełożeń w trakcie jazdy, nawet jeśli auto ledwie się toczy. Wrzucanie na luz (N) nie tylko nie daje oszczędności, a może wygenerować ogromne koszty w wyniku uszkodzenia skrzyni biegów, z powodu jej przegrzania. Holowanie pojazdu z automatem jest dozwolone jedynie gdy w instrukcji, producent przewiduje taką możliwość. Jeśli nie, należy skorzystać z pomocy lawety. W korku, ręce precz od dźwigni zmiany biegów (pozostaje ona w położeniu D), a noga spoczywa na hamulcu. Automatyczne skrzynie biegów nie przepadają za dużymi obciążeniami z powodu przeładowania samochodu, holowania ciężkie przyczepy czy wykonywanie dużych przelotów z autostradowymi prędkościami.

Zawsze po zakończeniu jazdy zanim nastąpi przestawienie dźwigni w położenie P należy zaciągnąć hamulec pomocniczy. Przy próbach odpalania na pych można zniszczyć nie tylko skrzynię, ale również elementy układu napędowego oraz rozrządu.

Wymieniać olej czy wierzyć w bajki producentów

Naklejka na automatycznej skrzyni biegów BMW E60, LIFETIME OIL. Użytkownik uwierzył, a wy? Efekt widoczny na fotografii poniżej.

Dobra kondycja automatycznej skrzyni biegów zależy nie tylko od stylu jazdy kierowcy i jego sposobu obchodzenia się z samochodem. Równie ważna, jeśli nie ważniejsza jest regularna i profesjonalna wymiana oleju w przekładni. W klasycznych automatach, czyli przekładniach hydrokinetycznych, zalecany interwał wymiany oleju to około 60tys. km, chyba że instrukcja mówi inaczej. Decydująca jest konstrukcja automatu, oraz wymagania co do rodzaju i jakości środka smarnego. Dla olejów syntetycznych okres eksploatacji jest dłuższy, z kolei  środki mineralne  wymagają częstszych wymian. Wraz z olejem, należy wymienić filtr, co ze względu na jego umiejscowienie jest utrudnione i lepiej zlecić całą operację dobremu warsztatowi. Jeśli interwały wymian zostaną zaniedbane, zanieczyszczenia w oleju mogą  zablokować i uszkodzić zespół sterujący przekładni.

W automatycznej skrzyni biegów BMW E60, nie wymieniano oleju od 15 lat. To co z niej wypłynęło widać w fiolce po prawej, obok fiolki ze świeżym olejem. Jak skrzynia to wytrzymała?

W skrzyniach dwusprzęgłowych niektórzy producenci zalecają wymianę oleju co 120tys km. Warto ten okres skrócić o połowę. Najbardziej odporne na nie przestrzeganie interwałów wymiany oleju są zautomatyzowane skrzynie mechaniczne. Tutaj należy pamiętać, o wymianie płynu w układzie hydraulicznym sterowania sprzęgłem. Automatyczne skrzynie bezstopniowe, są wybitnie wrażliwe na skład i jakość środka smarnego. W ich przypadku najlepiej przestrzegać interwału wymiany oleju na poziomie 30tys. km. W samochodach eksploatowanych w normalnych warunkach, wymiany oleju powinno się robić co 60tys. km lub 5 lat, przy przeważającej jeździe miejskiej co 40 tys.km.

Jeśli producent nie przewiduje wymiany oleju w automatycznej skrzyni biegów, też należy go wymienić. Każdy olej czy płyn eksploatacyjny podlega tym samym prawom fizyki, chemii i mechaniki. W miarę upływu czasu traci swe właściwości, zmienia się jego skład i jest w nim coraz więcej zanieczyszczeń. Najlepszym sposobem na świeży olej, jest tzw. dynamiczna wymiana oleju w skrzyni automatycznej, czyli całkowite wypompowanie stary olej i zalanie przekładni nowym produktem.
Lepiej wymienić olej co kilka lat niż złomować samochód, gdy koszt naprawy automatycznej skrzyni biegów przekroczy jego wartość.

Polecam materiał wideo: Dynamiczna wymiana oleju Zapała Automatic

Może cię również zainteresować: Wideorejestrator nie wszędzie dozwolony

Brak postów do wyświetlenia