Nauka zdalna a zdrowie psychiczne – w ciągu dwóch lat nauczanie zdalne stało się dla naszych dzieci codziennością. Mimo to większość z nich jasno deklaruje, że zdecydowanie woli chodzić do szkoły. Dlaczego zajęcia online źle wpływają na zdrowie psychiczne u dzieci? Co na ten temat sądzą nauczyciele?
Zajęcia online – efekt pandemii
Pandemia koronawirusa spowodowała, że świat stanął na głowie. Wszyscy musieliśmy przeorganizować swoje życie o 380 stopni. Na szczęście obecne technologia pokazała nam w ilu dziedzinach jesteśmy w stanie funkcjonować nie wychodząc z domu. Jedną z kluczowych cech u dzieci jest szybka adaptacja do nowych warunków życia. Tak też stało się w przypadku nauki zdalnej. Niestety nowa rzeczywistość szybko zaczęła być dla nich przytłaczająca. Brak kontaktu z rówieśnikami okazał się dużo większym problemem niż konieczność wychodzenia z domu, niezależnie od pogody. Nie od dziś wiadomo, że w kontakcie osobistym nawiązujemy dużo bliższe relacje, niż w sieci. Dużą rolę w odbiorze nauki zdalnej odgrywają również czynniki rodzinne i środowiskowej. Pamiętajmy, że dziecko potrzebuje przede wszystkim uwagi ze strony dorosłego. Dlatego najmłodsi uczniowie poczuli ogromną radość, gdy mogli wrócić do stacjonarnego nauczania. Potwierdza to Katarzyna Łukasiak – szkolna pedagog z Niepublicznej Polsko-Brytyjskiej Szkoły podstawowej BIG BEN w miejscowości Lubiczów w gminie Stare Babice.
Zajęcia online a koncentracja
„Z badań, które przeprowadziliśmy w szkole w ramach działań profilaktyczno-wychowawczych po powrocie dzieci ze zdalnego nauczania, wynika, że nasi uczniowie uczyli się na poziomie podobnym do stacjonarnej edukacji, jednak jednocześnie wskazywali, że wolą spędzać czas w szkole, niż w sieci” – podkreśla pedagog. Dziś dzieci spędzają w sieci większość wolnego czasu. Warto zaznaczyć, że uzależnienie od technologii zauważalne jest u coraz młodszych użytkowników. Kiedy jednak zachowanie dziecka powinno zacząć nas niepokoić? Po pierwsze należy zwrócić uwagę ile czasu dziecko spędza w sieci poza obowiązkowymi zajęciami szkolnymi. Jeżeli przestaje przejawiać chęci do rozmowy oraz staje się mniej zainteresowane tym, co dzieje się w świecie realnym to powinno wzbudzić nasz niepokój. Ponadto warto zwrócić uwagę, czy nie staje się zbyt agresywne lub pobudzone. Najważniejsze to jednak poświęcać czas na rozmowę z dzieckiem. Niestety w wielu przypadkach sami rodzice nie mogą oderwać wzroku od telefonu. Tym samym nie tylko pokazują zły przykład, ale i często sami nie są w stanie zauważyć niepokojących zachowań.
Zajęcia online a czas wolny
Wydawać by się mogło, że skoro dzisiejsza młodzież tak chętnie spędza czas w internecie, to zajęcia online powinny być dla nich dobrym rozwiązaniem. Katarzyna Łukasiak przekonuje jednak, że jest to zupełnie inna forma aktywizacji w sieci. Nauka, także zdalna wiąże się bowiem z dyscypliną, samokontrolą koncentracją, która tak jak w przypadku lekcji w szkole jest wymagana. „To jest zdecydowanie różny sposób spędzania czasu z technologią. Wirtualna rozrywka, którą zazwyczaj preferuje młodzież jest czymś, co sami wybierają, co lubią, co często sprawia, że mogą się „zrestartować”, nie wymaga to od nich większego wysiłku, pozostają w swojej strefie komfortu” – dodaje z przekonaniem. A jak lekcje online odbierane są przez nauczycieli? Okazuje się, że i dla nich sytuacja ta nie jest komfortowa. Przede wszystkim dokładają jednak wszelkich starań, by jakość przekazywanej wiedzy była na tym samym poziomie. Ponadto pedagodzy kładą zwracali uwagę, aby wszystkie dzieci miały włączone kamery, by ułatwić swobodną komunikację.
Co o zajęciach online sądzą nauczyciele?
Mimo wszystko nauczyciele przyznają, że w trybie online dużo trudniej jest kontrolować uwagę i zaangażowanie uczniów. Do tego dochodzą problemy techniczne, które nierzadko powodują utrudnienia i opóźnienia w prowadzeniu zajęć. Pedagogom przede wszystkim również brakuje osobistego kontaktu z uczniami. „Osobiście jako pedagog prowadzę w Big Benie zajęcia z komunikacji z uczniami i muszę przyznać, że w trakcje zdalnej nauki, samo zaktywizowanie podopiecznych wymagało znacznie większego mojego wysiłku” – podkreśla Katarzyna Łukasiak. Dodaje również, że zdarzały się sytuacje, w których nawet jeżeli dzieci miały włączone kamery to wyraźnie były zajęte innymi aktywnościami. W związku z tym także interwencja w zmianie takiej sytuacji jest dużo trudniejsza za ekranem komputera. Jak już wyżej wspomnieliśmy, na komfort edukacji zdalnej ogromny wpływ ma środowisko dziecka. Dlatego pokój, w którym uczestniczy w zajęciach powinno być odizolowane od różnego rodzaju rozproszeń. Edukacja zdalna w mniejszym lub większym stopniu wiąże się z przeorganizowaniem domu. Stąd i sami rodzice często nie są zadowoleni z takiego rozwiązania.
Zdrowie psychiczne u dzieci – coraz większy problem
Niestety statystyki z roku na rok nie napawają optymizmem. Na depresje chorują coraz młodsi. Początkowymi objawami mogą być m.in. problemy ze snem, długotrwały smutek, nagłe wybuchy agresji, czy trudności w nauce. Z czasem przeradza się to, np. w niską samoocenę. Nie da się ukryć, że w dzisiejszych czasach ciągłego pędu coraz trudniej zauważyć nam niepokojące zmiany. Tymczasem pamiętajmy, że najmłodsi odbierają i przyjmują na siebie niemal wszystkie bodźce z zewnątrz. Zatem jeżeli nie mam czasu na rozmowę z dzieckiem, stwarzamy w jego najbliższym otoczeniu atmosferę napięcia, to istnieje duże prawdopodobieństwo, że wkrótce mogą pojawić się problemy. Nauka zdalna a zdrowie psychiczne – w teorii miała być przede wszystkim sposobem na przekazanie edukacji. W praktyce okazała się jednak czymś, co spowodowało poczucie izolacji. W tym miejscu warto zapytać, jakie mogą być długotrwałe skutki psychiczne wynikające z nauki zdalnej? Po pierwsze pamiętajmy, że dziecko ucząc się w domu wypada w pewnym sensie z określonego rytmu dnia.
W efekcie młody uczeń staje się coraz bardziej wycofany. Uczniowie mają świadomość pewnego rodzaju zaległości, co zaczyna powodować w nich lęk, niechęć i frustracje. Pojawiają się nawet określenia, że zamknięcie w domu na tak długi okres wiąże się dla nich z traumą. Dlatego w tym wypadku niezbędne jest wsparcie psychologa. Dzięki temu dziecko na nowo odkryje radość z nauki oraz co najważniejsze – poczucie własnej wartości. Pamiętajmy również, że zaniedbany zły stan psychiczny u dziecka będzie potem rzutować na jego życie w dorosłości.
A oto co myślą na ten temat sami zainteresowani? Posłuchajcie sondy ulicznej, która jakiś czas temu została przeprowadzona w Jeleniej Górze.
Może Cię także zainteresować – Małe dziecko w świecie technologii
