Kierowcy z niepełnosprawnością stanowią coraz większy procent uczestników ruchu drogowego. Możliwość kierowania pojazdem zapewnia im przede wszystkim poczucie niezależności. Jak wyglądają obecne przepisy w zakresie uzyskania prawa jazdy przez kandydata?
Kierowca z niepełnosprawnością – obowiązki kandydata
Z definicji wiemy, że niepełnosprawność to stan, w którym dana osoba całkowicie, bądź w znacznym stopniu nie ma możliwości wykonywania codziennych czynności. Wielu osobom nadal wydaje się, że osoba z niepełnosprawnością nie jest w stanie samodzielnie prowadzić pojazdu. Obecny postęp technologii umożliwia jednak tę umiejętność, i to w przypadku coraz bardziej złożonych dysfunkcji. Niemniej jednak należy w tym wypadku spełniać kilka określonych warunków. Po pierwsze kierowca z niepełnosprawnością musi mieć dwie sprawne kończyny, z czego jedna z nich to ręka. Ponadto należy:
- – uzyskać orzeczenie względem braku przeciwwskazań do prowadzenia auta;
- – w urzędzie miejskim złożyć niezbędną dokumentację – dowód osobisty, zdjęcie oraz orzeczenie od lekarza;
- – w formie elektronicznej złożyć Profil Kandydata na Kierowcę;
- – ukończyć teoretyczny i praktyczny kurs prawa jazdy;
W wielu przypadkach niezbędne jest odpowiednie przystosowanie pojazdu. W tym wypadku wiadomo, że kierowcy nie mogą stanowić żadnego zagrożenia dla siebie oraz pozostałych uczestników ruchu drogowego.
Kierowca z niepełnosprawnością a przeciwwskazania
Kierowca z niepełnosprawnością obowiązkowo musi przejść badania lekarskie. Samo orzeczenie o niepełnosprawności nie jest wystarczające bowiem należy w tym wypadku wykluczyć dodatkowe schorzenia, które często nie są zawarte w orzeczeniu. W tym wypadku wykluczone będą osoby m.in. z chorobami przewlekłymi, wadami wzroku czy zaburzeniami psychicznymi. Ponadto mamy też dolegliwości które dają podejrzenie ewentualnego rozwoju. Wówczas wtedy lekarz może przyznać zaświadczenie na określony czas, po którym należy ponownie wykonać badania lekarskie. Kolejna kwestia to przystosowanie auta. W tym wypadku samo dostosowanie uzależnione jest m.in. od rodzaju dysfunkcji. Jednym z najczęstszych, koniecznych warunków jest automatyczna skrzynia biegów. Pojazd musi być tak skonstruowany, by w szczególnych sytuacjach można było nim sterować jedną ręką. Niektóre samochody wyposażone są w mechanizm umożliwiający ręczne sterowanie gazem i hamulcem. Wiele szkół prawa jazdy nie jest wyposażonych w tego typu auta. W tej sytuacji kandydaci na kierowców mogą np. dostarczyć własny samochód.
Egzamin na prawo jazdy – teoria
Egzamin na prawo jazdy zaczyna się od uregulowania wstępnych formalności. Następnie kandydaci muszą wybrać Ośrodek Szkolenia dla Kierowców. Tam z kolei czeka na nich 30 godzin zajęć teoretycznych i tyle samo zajęć praktycznych. W tym wypadku przyswajanie wiedzy może odbywać się w indywidualnym tempie. Bardzo ważny jest odpowiedni wybór ośrodka, który faktycznie pomoże zdobyć niezbędne umiejętności. Co więcej, w niektórych z nich w razie potrzeby można wykupić dodatkowe zajęcia praktyczne. W dużych firmach jest także większe prawdopodobieństwo, iż będą one posiadać przystosowane do określonych potrzeb auta. Po szkoleniu następuje obowiązkowy egzamin z części teoretycznej. Warto dodać, że kandydaci z niepełnosprawnością zdają je na identycznych zasadach, co osoby pełnosprawne. Rzecz jasna różnice pojawiają się w momencie egzaminu praktycznego. Kierowcy z niepełnosprawnością posiadają także uprawnienia do karty parkingowej. Mogą nie stosować się także do określonych znaków drogowych, np. strefy ograniczonego postoju czy zakazu ruchu w obu kierunkach.
Egzamin na prawo jazdy w praktyce
Zasada wobec kierowców z niepełnosprawnością jest taka sama jak w przypadku osób pełnosprawnych. Kursant, siadając za kierownicą musi mieć świadomość, że jego obowiązkiem jest zadbać o bezpieczeństwo swoje i innych, niezależnie od dysfunkcji. W związku z tym podstawą jest wiedza zarówno teoretyczna, jak i praktyczna. W tym wypadku każdy przyswaja ją jednak w indywidualnym tempie i czasami potrzeba więcej godzin, aby opanować cały materiał. Zbigniew Zawada uważa jednak, że większość kandydatów nie ma z tym większego problemu „Potem sam egzamin to już tylko weryfikacja tego, czego się nauczyliśmy na egzaminie. Moje doświadczenie jest największe w przypadku osób niepełnosprawnych ruchowo. Natomiast z roku na rok rośnie liczba kierowców niesłyszących lub niedosłyszących, które zdobywają także uprawnienia do prawa jazdy kategorii B”.
Kierowcy z niepełnosprawnością – koszty i dofinansowania
W przypadku opłat należy uiścić je oddzielnie zarówno za egzamin, jak i samo wydanie prawa jazdy. Kierowcy z niepełnosprawnością, którzy planują zdać egzamin na prawo jazdy mogą ubiegać się o dofinansowanie w ramach programu „Aktywny samorząd”. Wsparcie finansowe dotyczy także dostosowania samochodu. Program realizowany jest w ramach działalności PFRON. Wniosek można złożyć elektronicznie poprzez stronę internetową, wcześniej sprawdzając określone kryteria. Uczący się zwolnieni są z opłat, gdy egzamin przeprowadzony jest przy użyciu dostosowanego samochodu. Niekiedy kandydaci wypożyczają odpowiednio przystosowane auto. Posiadanie prawa jazdy dla osoby z niepełnosprawnością wiąże się z ogromną niezależnością. Zanim jednak to nastąpi, musi pokonać szereg trudności, np. wynajem pojazdu czy znalezienie ośrodka szkoleniowego, nierzadko znacznie oddalonego od miejsca zamieszkania. Dlatego tak ważne jest, by przyszli kierowcy mogli korzystać z różnych form wsparcia.
Kierowcy z niepełnosprawnością to dobrzy kierowcy
Czy kierowcy z niepełnosprawnością na pewno nie są zagrożeniem na drodze? Zbigniew Zawada zdaje się nie mieć co do tego żadnych wątpliwości. Dodaje również, że w wielu przypadkach kierowcy pełnosprawni są dużo bardziej niebezpieczni. „Moja już prawie 15-letnia praktyka pokazuje, że tu się nie ma czego obawiać. Nie są gorszymi kierowcami, nigdy ich tak nie traktujemy. Osoby ze środowiska szkoleniowego, egzaminowania, czy każdej innej motoryzacyjnej doskonale wiedzą, że to jest taki sam kierowca jak każdy inny mijający nas na drodze”. Dodaje również, że obok nabycia konkretnych umiejętności drugą ważną sprawą jest dostosowanie auta w taki sposób, by kierowca czuł się w nim swobodnie i bezpiecznie. Rozmowa ze Zbigniewem Zawadą miała miejsce w ramach audycji „Z dobrej strony”, której możecie wysłuchać na antenie naszego radia w każdy poniedziałek po g. 16:00.
Foto: Pexels.com, Wikimedia Commons
Przeczytaj także: Auto dla osoby z niepełnosprawnością
