W tym roku, w dniach 26 sierpnia – 3 września Warszawa będzie tętnić w rytmie kultury żydowskiej, a to w ramach jubileuszowej, dwudziestej edycji Festiwalu Kultury Żydowskiej Warszawa Singera. Tradycyjnie dominować będą dwa nurty, muzyka i teatr. Dla festiwalowej widowni przygotowano duże plenerowe koncerty, kameralne występy i recitale. Zaplanowano również teatralne premiery i pokazy znanych już sztuk, czytania performatywne oraz małe formy teatralne. 20 Festiwal Kultury Żydowskiej Warszawa Singera
Retrospekcja
Siłą napędową festiwalu jest jego pomysłodawczyni i dyrektorka; założycielka, fundatorka, dyrektorka Fundacji Shalom oraz dyrektorka Teatru Żydowskiego – Gołda Tencer. To właśnie Ona na początku 2004 roku, z pasją i optymizmem oznajmiła swoim kolegom: „Kochani, robię wielki festiwal! Macie pomysły, chętnie je usłyszę” i już jesienią tego roku, Plac Grzybowski opanowali artyści i goście pierwszej edycji Festiwalu Kultury Żydowskiej Warszawa Singera. Kolejne wydania festiwalu rozrosły się z czterech dni do dziewięciu, a liczba wydarzeń wzrosła z 60 do około 150 rocznie. Festiwalowi przybyło partnerów, patronów, sponsorów. Impreza doczekała się swojej wiernej publiczności oraz instytucji, współtworzących Warszawę Singera już od 20 lat.
Jak podkreśla Gołda Tencer: ” Warszawa Singera to kultura żydowska prezentowana w najlepszym wydaniu. Nie tylko odkrywamy dla naszych widzów niesamowitych artystów, pisarzy, muzyków i ich innowacyjne projekty, ale dajemy też szansę na zrozumienie żydowskiej historii, tradycji i zwyczajów. Festiwal to platforma dla dyskusji, wymiany poglądów i wiedzy”
Otwarcie festiwalu
W dniu 27 sierpnia nastąpi uroczyste otwarcie festiwalu, odbędzie się ono w Teatrze Wielkim Operze Narodowej. Na scenie wystąpi duet wszechstronnie utalentowanych artystek, Achinoam Nini (Noa) z Izraela z gościnnym udziałem Anny Marii Jopek. Obie są utalentowanymi kompozytorkami, autorkami tekstów oraz wokalistkami. Noa, o korzeniach w Jemenie i Izraelu, której droga życia przeszła również przez Stany Zjednoczone, może poszczycić się niemal 20 albumami i ponad 30-letnią obecnością na scenie. Występowała z takimi legendami jak Stevie Wonder, Andrea Bocelli czy Sting.
20 Festiwal Kultury Żydowskiej Warszawa Singera – teatralnie
Jak zapewnia organizator, tegoroczny repertuar teatralny jest wyjątkowo bogaty. W Teatrze Żydowskim, Scenie Letniej oraz Scenie Kameralnej im. Szymona Szurmieja przy ul. Senatorskiej 35, publiczność będzie miała okazję obejrzeć małe formy teatralne oraz czytania performatywne. W tym roku do programu włączone są spektakle: „Rehab. Wszystkie bitwy Amy Winehouse” według scenariusza i w reżyserii Karoliny Kirsz, „Podróżnicy” Pawła Mossakowskiego w reż. Gosi Dębskiej, zrealizowany na 55. rocznicę wydarzeń Marca ’68 oraz „Pieśni Getta” według scenariusza i w reż. Gołdy Tencer, przygotowane na 80. rocznicę Powstania w Getcie Warszawskim. Tutaj także odbędzie się czytanie performatywne utworów Irit Amiel w reż. Karoliny Kowalczyk, a także spektakl muzyczno-kabaretowy w wykonaniu artystów Teatru Żydowskiego.
Na większych scenach Teatru Żydowskiego zagoszczą premierowe spektakle (wydarzenia towarzyszące): „Dus buch fyn Gan Ejdn / Księga Raju” na podstawie tekstu Icyka Mangera, w reż. Damiana Josefa Necia; spektakl muzyczny „Jentl” Icchoka Baszewisa Singera i Leah Napolin w reż. Roberta Talarczyka, oparty na opowiadaniu laureata Nagrody Nobla, z muzyką graną na żywo w oryginalnych kompozycjach Hadriana Filipa Tabęckiego; „Madagaskar” -inspirowany losami znanych Polaków pochodzenia żydowskiego, wg tekstu Magdaleny Drab i w reż. Gosi Dębskiej, a także „Circus Kafka”, oparty na motywach książki Remigiusza Grzeli „Bagaże Franza K. Podróż, której nigdy nie było”, w reż. Michała Walczaka. Nie zabraknie także recitali, koncertów i spotkań z gośćmi festiwalu.
20 Festiwal Kultury Żydowskiej Warszawa Singera – muzycznie
Niezapomnianych doznań muzycznych, festiwalowym gościom dostarczą: Daniel Kahn (Niemcy), Christian Dawid (Niemcy), Jake Shulman-Ment (USA), Thomas Handzel (Niemcy), Izabela Szafrańska, Siostry Rajfer (Izrael), Aleksandra Idkowska, Monika Chrząstowska i Genady Iskchakov. Na scenie letniej Teatru Żydowskiego zaprezentują się także artyści z Włoch: Paola Quagliata oraz zespół Fandujo w składzie: Fruzsina László, Pierpaolo Palazzo, Germán Montes de Oca, proponując unikalną mieszankę muzyki sefardyjskiej, Arbëreshë i tradycyjnych pieśni południowych Włoch, reinterpretowanych przez różne style, od klasycznego do jazzu.
Miejsce to będzie również gospodarzem jednej z najbardziej oczekiwanych imprez festiwalu, przygotowanej przez dyrektorkę i twórczynię festiwalu, Gołdę Tencer, „W kuchni mamy Soni”.
Teatr Kwadrat udostępni swoją scenę takim gwiazdom jak: Leszek Możdżer – wybitny polski pianista jazzowy, oraz niepowtarzalna Aga Zaryan. W ubiegłym roku świętowała ona 20-lecie swojej kariery artystycznej. Na liście festiwalowych gwiazd znajduje się również Mark Elyahu – twórca muzyki filmowej, izraelski muzyk i kompozytor pochodzący z Dagestanu grający na tradycyjnym bliskowschodnim instrumencie kemancze (kamancheh).
Janusz Tencer wraz z artystami z grupy Mazl Tow, zaprosi na wieczór pełen muzyki i humoru, podczas którego przedstawi program „Bałagan w stolarni”.
Synagoga im. Małżonków Nożyków ponownie będzie miejscem uroczystej Hawdali oraz koncertu kantoralnego, który w tym roku po raz pierwszy zakończy festiwal.
W koncercie finałowym wystąpią znani i lubiani przez publiczność festiwalu izraelscy kantorzy Israel Nachman i Chaim Stern, przy akompaniamencie Eytana Sobola. Oprócz wydarzeń wpisujących się w unikalny klimat tego miejsca – jednej z ostatnich i jednej z warszawskich synagog, która przetrwała II wojnę światową i jest nadal czynna -odbędą się tu koncerty muzyki świeckiej: m.in. koncert kameralny z wyjątkowym utworem Piotra Mossa „ELEGIA III na altówkę i fortepian” i kompozycjami Maxa Brucha w wykonaniu pianistki Anny Prabuckiej-Firlej oraz altowiolisty Krzysztofa Komendarka-Tymendorfa. Jazzowy kontrabasista Paweł Pańta zaprezentuje swój debiutancki album „Młodość”: z własnymi utworami zestawionymi z kompozycjami takich twórców jak Williams (z filmu „Lista Schindlera”), Kurylewicz, Chopin czy Moniuszko.
Synagoga otworzy swoje drzwi dla zwiedzających, a także będzie możliwość spotkania z rabinem i zadania mu „stu pytań”.
Nie tylko teatr i muzyka
Austriackie Forum Kultury, kolejna ulubiona lokalizacja festiwalowa, zaprosi uczestników na spotkania festiwalowe, wykłady (m.in. Andrzeja Krakowskiego), wystawy i pokazy filmów. Dzięki współpracy z Centre Simon Wiesenthal Europe, uczestnicy będą mieli okazję obejrzeć dwie produkcje zdobywające Oscara za najlepszy film dokumentalny: „Ludobójstwo”
(Oscar 1981) oraz „The Long Way Home” (Oscar 1998). Miejsce to gościć będzie również spotkania Żydowskiego Salonu Literackiego pod opieką Remigiusza Grzeli, a także spotkania Klubu Miłośników Kultury Żydowskiej. Podczas spotkań z cyklu Mistrzowie Czytają, można będzie posłuchać prozy żydowskiej w interpretacji znanych polskich aktorek Anny Seniuk oraz Ewy Ziętek. AFK będzie również miejscem spotkań z ważnymi osobami dla świata kultury i literatury żydowskiej m.in. : świadkami historii -Anną Bando, Marianem Kalwary, Marianem Turskim oraz wybitnym francuskim historykiem II wojny światowej, Francois Kersaudy. W ramach tegorocznego festiwalu zaprosimy również na spotkanie z wybitnym pisarzem, publicystą, dramaturgiem i scenarzystą filmowym Józefem Henem, z okazji jego setnych urodzin.
Festiwalowa publiczność zostanie ponownie zaproszona do Centrum Kultury Jidysz -miejsca wyjątkowego na mapie kulturowo-edukacyjnej Warszawy. To tutaj podczas debat i sesji naukowych będą mieli okazję zapoznać się z najnowszymi osiągnięciami polskiej jidyszystyki, odkrywać dźwięki jidysz we współczesnej muzyce elektronicznej oraz w performatywnym słuchowisku, bazującym na klasyce literatury żydowskiej. Organizatorzy zapraszają do wspólnego tworzenia ajngemachts, czyli konfitur ze śliwek, jidyszowych zinów i trójwymiarowych obrazów inspirowanych bajkami Icchoka Baszewisa Singera.
Piątek na Placu Grzybowskim
Tradycyjnie jak co roku, w piątkowy wieczór organizatorzy festiwalu zapraszają w to magiczne miejsce mieszkańców Warszawy na wspólną szabatową kolację. Wspólne spotkanie przy wielkim stole zapewni ciepłą rodzinną atmosferę, a po zakończeniu uroczystego wieczoru Szabat Szalom, na placu odbędzie się koncert plenerowy, z udziałem wyjątkowej izraelskiej grupy Light in Babylon. Członkowie zespołu: Metehan Ciftci, Michal Elia Kamal, Julien Demarque, Priam Arnoux i Stuart Dickson przeniosą nas w świat muzyki wschodniej części Morza Śródziemnego. Podczas tej pełnej kolorów i emocji nocy, Plac Grzybowski przemieni się w palący tygiel kultur. W tle przepięknej muzyki wschodniej części Morza Śródziemnego, przy dźwiękach inspirowanych kulturowym dziedzictwem Stambułu oraz melodiach charakterystycznych dla tradycji muzycznej Żydów sefardyjskich, uczestnicy będą mogli doświadczyć niepowtarzalnej atmosfery wspólnoty i radości -bo taki właśnie jest Festiwal Kultury Żydowskiej Warszawa Singera już od 20 lat.
Źródło: materiały organizatora
Może cię również zainteresować: Zanim wyrosły mury Żydzi w Podgórzu – wystawa
