Kraków to miasto o bogatej historii, kulturze i zabytkach, które przyciąga miliony turystów z całego świata. Niestety, Kraków to także miasto, które boryka się z poważnym problemem smogu, który zagraża zdrowiu i życiu mieszkańców oraz odwiedzających. Od kilku dni w grodzie Kraka, obowiązuje 2. stopień zagrożenia z powodu złej jakości powietrza. Jednocześnie w części Małopolski ogłoszono 3. najwyższy, stopień zagrożenia smogiem. W ten sposób, Kraków znalazł się na czołowych miejscach listy najbardziej zanieczyszczonych miast świata, wyprzedziło go jedynie Delhi. Jak doszło do takiej sytuacji i co można zrobić, aby się przed nią uchronić? Kraków tonie w smogu
Przyczyna smogu jest oczywista
Smog to zjawisko atmosferyczne, polegające na zanieczyszczeniu powietrza przez pyły zawieszone, tlenki azotu, tlenki siarki, węglowodory i inne szkodliwe substancje. Smog powstaje w wyniku spalania paliw kopalnych, takich jak węgiel, ropa czy gaz, a także przez emisję z przemysłu, transportu i rolnictwa. Smog jest szczególnie niebezpieczny w zimie, gdy warunki pogodowe sprzyjają jego utrzymywaniu się nad ziemią, tworząc gęstą mgłę.
W Krakowie głównym źródłem smogu są piece węglowe, które ogrzewają domy i mieszkania. Mimo wprowadzenia zakazu palenia w piecach od 1 września 2019 r., wciąż jeszcze wiele osób nie zastosowało się do tego przepisu lub nie ma możliwości wymiany starego pieca na nowy, ekologiczny. Ponadto, smog z Krakowa rozprzestrzenia się na okoliczne gminy, gdzie nie obowiązują żadne obostrzenia i gdzie często spalane są śmieci lub niskiej jakości paliwa. To właśnie te gminy, nazywane krakowskim obwarzankiem, są głównym winowajcą zanieczyszczenia powietrza w regionie.
Zagrożenie dla zdrowia i życia
Smog ma bardzo negatywny wpływ na zdrowie ludzi i zwierząt. Wdychanie zanieczyszczonego powietrza powoduje podrażnienie dróg oddechowych, kaszel, duszności, bóle głowy, zmęczenie, podwyższenie ciśnienia krwi, pogorszenie funkcji płuc i serca, a także zwiększa ryzyko zachorowania na astmę, alergie, zapalenie płuc, nowotwory czy choroby układu krążenia. Smog szczególnie niebezpieczny jest dla dzieci, osób starszych, kobiet w ciąży, osób z chorobami przewlekłymi i osób aktywnych fizycznie.
Smog nie tylko szkodzi zdrowiu, ale także wpływa na jakość życia. Zanieczyszczone powietrze ogranicza widoczność, pogarsza estetykę krajobrazu, niszczy zabytki i roślinność, a także wpływa na nastrój i samopoczucie ludzi. Smog może również wpłynąć na gospodarkę, ponieważ zmniejsza atrakcyjność turystyczną miasta, obniża wydajność pracy i zwiększa koszty leczenia i ochrony środowiska.
Jak chronić się przed zabójczym smogiem?
Aby uniknąć szkodliwego wpływu smogu na zdrowie, najlepiej zostać w domu. Jeśli nie mamy takiej możliwości, należy ograniczyć przebywanie na powietrzu do minimum. Założyć maseczkę ochronną z filtrem, która ograniczy wdychanie niezdrowych pyłów PM10 i PM 2.5. Poza tym podczas obowiązywania 2. stopnia zagrożenia, czyli kodu pomarańczowego zalecane jest:
- ograniczenie wysiłku fizycznego na zewnątrz,
- ograniczenie wietrzenia pomieszczeń,
- unikanie działań zwiększających zanieczyszczenie powietrza, np. korzystania z samochodu czy używania dmuchaw do liści,
- dzieci i młodzież, osoby starsze, osoby z zaburzeniami układu oddechowego lub krwionośnego powinny zostać w domach lub ograniczyć przebywanie poza pomieszczeniami zamkniętymi.
Kraków tonie w smogu i nie jest wyjątkiem
Aby poprawić jakość powietrza w Krakowie i Małopolsce, konieczne są długofalowe działania, takie jak:
- wymiana starych pieców węglowych na nowe, ekologiczne źródła ogrzewania,
- kontrola i egzekwowanie przestrzegania zakazu palenia w piecach i spalania śmieci,
- wprowadzenie obostrzeń dotyczących ogrzewania w gminach otaczających Kraków,
- rozwój transportu publicznego
- edukacja i informacja społeczeństwa o zagrożeniach smogu i sposobach jego ograniczania,
- monitorowanie i prognozowanie jakości powietrza i ostrzeganie mieszkańców o zagrożeniach.
Smog to poważny problem, który dotyka nie tylko Krakowa. Także wielu innych miast i regionów w Polsce i na świecie. Nie możemy być obojętni na to zjawisko, ponieważ ma ono bezpośredni wpływ na nasze zdrowie i życie. Musimy działać wspólnie i odpowiedzialnie, aby poprawić jakość powietrza, którym oddychamy.
Słuchaj nas online!
co godzinę bezstronny serwis informacyjny w radio Bezpieczna Podróż – radio niezaangażowane politycznie prowadzone przez osoby z niepełnosprawnościami
najlepsze jedzenie i catering w restauracji Zdrówko prowadzonej przez osoby z niepełnosprawnościami. Posłuchaj audycji Kulinarna Nawigacja z Jarosławem Uścińskim szefem Kulinarnej Kadry Narodowej
