W ostatnich miesiącach obserwujemy zaskakujący trend na polskiej giełdzie energii elektrycznej. Ceny za 1 kWh spadły do rekordowo niskiego poziomu, wynosząc zaledwie 30 groszy. Taki poziom jest niższy nawet niż przed kryzysem energetycznym wiosną 2021 roku. To z pewnością dobra wiadomość, ale czy oznacza to automatycznie niższe rachunki za prąd dla polskich gospodarstw domowych?
Według informacji ze źródła wysokienapiecie.pl, spadek cen na giełdzie wynika głównie z kilku czynników. Po pierwsze, obserwujemy obniżkę cen paliw dla elektrowni, takich jak węgiel, gaz i biomasa. Dodatkowo, ceny praw do emisji CO2 spadły o połowę. To jednak nie koniec – produkcja energii ze źródeł odnawialnych. Szczególnie wiatru i słońca, wzrosła, a bloki elektrowni atomowych we Francji znów pracują na pełnych obrotach. Na cenę prądu wpłynął również poziom wypełnienia magazynów energii. Przykładowo w Skandynawii magazyny wodne są w 40%, a magazyny gazu w UE w 64% zapełnione.
Co z ofertami po wygaśnięciu tarczy cenowej?
Polska również może skorzystać na tej sytuacji, posiadając duże zapasy węgla, wystarczające na czteromiesięczną, nieprzerwaną pracę elektrowni i elektrociepłowni. Ponadto, przecena praw do emisji CO2, spadek cen węgla kamiennego i rosnący udział energii odnawialnej wpłynęły na obniżenie cen prądu na giełdzie.
Niestety, gospodarstwa domowe w Polsce nie odczują na razie tego spadku cen. Brak ofert na cenach zmiennych dla konsumentów indywidualnych sprawia, że na rynku detalicznym ceny prądu pozostają stabilne. Jednak po wygaśnięciu tarczy cenowej, sprzedawcy będą musieli dostosować oferty do nowych warunków na rynku.
Czynniki obniżające rachunki:
- Spadające ceny hurtowe: Ceny prądu na Towarowej Giełdzie Energii (TGE) spadają od kilku miesięcy. W lutym 2024 roku średnia cena za 1 MWh wynosiła około 300 zł, co jest o połowę mniej niż rok temu.
- Zamrożenie cen: Rząd zamroził ceny prądu dla gospodarstw domowych na poziomie 2022 roku do 31 grudnia 2023 roku. Oznacza to, że pomimo spadających cen hurtowych, rachunki Polaków nie ulegną obniżeniu do końca roku.
- Ustawa o ochronie odbiorców: Nowa ustawa o ochronie odbiorców energii elektrycznej, która weszła w życie w lutym 2024 roku, wprowadza szereg mechanizmów mających na celu obniżenie cen prądu dla gospodarstw domowych.
Czynniki mogące zniwelować obniżki:
- Wzrost opłat dystrybucyjnych: Opłaty dystrybucyjne stanowią około 30% ceny prądu. W 2024 roku mogą one wzrosnąć o około 10%.
- Wzrost podatku VAT: Podatek VAT na prąd wynosi 23%. Wzrost podatku VAT mógłby zniwelować obniżki cen hurtowych.
- Wysokie ceny CO2: Ceny emisji CO2 są wciąż wysokie, co wpływa na ceny prądu wytwarzanego z węgla.
Zamrożenie do czerwca 2024, ale czy nadchodzi wzrost o 70% dla gospodarstw domowych?
Warto zwrócić uwagę, że zamrożone ceny energii mają obowiązywać do końca czerwca 2024 roku. Trwają prace nad nowym rozwiązaniem, które ma być wprowadzone w drugiej połowie roku. Rząd może rozważyć stopniowe odmrażanie stawek od lipca 2024 do końca roku, lub wprowadzenie zupełnie nowych taryf na okres od lipca 2024 do czerwca 2025. Według ekspertów, to drugie rozwiązanie mogłoby utrzymać ceny prądu na poziomie około 46 groszy za 1 kWh, podobnie jak obecne zamrożone ceny, lecz bez dodatkowych dopłat ze strony rządu.
Należy jednak pamiętać, że szacuje się, iż za kilka miesięcy niektórzy konsumenci mogą doświadczyć wzrostu rachunków za prąd nawet o 70%. Głównie odczują to gospodarstwa domowe, które zużywają rocznie około 1500 kWh i obecnie korzystają z ulg.
