Senior za kierownicą – stanowi zagrożenie? Kiedy osoba starsza powinna zrezygnować z prowadzenia pojazdu? Tymczasem już od przyszłego roku seniorzy mogą spodziewać się dużych zmian w zakresie utrzymania prawa jazdy.
Górna granica wieku
Choć na ten moment nie ma prawnie określonej górnej granicy wieku, po której przekroczeniu kierowca musi opuścić stery samochodu, to wiemy, że prawo jazdy traci ważność po ukończeniu przez kierowcę 80 lat. Od 2013 roku wydawane są również wyłącznie terminowe dokumenty prawa jazdy. Pytanie, czy senior rzeczywiście jest za kółkiem większym zagrożeniem? Pod względem statystyk mówi się bowiem, że najwięcej wypadków powodują młodzi ludzie w przedziale wiekowym 18-25 lat. Jarosław Dobrowolski, ekspert firmy Bravecare, uważa, że osoby starsze nie stanowią większego zagrożenia, jak inni kierowcy będący np. pod wpływem alkoholu, czy środków odurzających. Dodaje również, że bez względu na wiek, każdy obywatel powinien pamiętać o bezpieczeństwie na drodze. Przykładowo, w Szwajcarii mamy zapis, który mówi o tym, że powodując wypadek pojazdem, świadomie użyliśmy pojazdu jako broni. Tymczasem, czy już od nowego roku czeka nas kolejna rewolucja? Wszystko to za sprawą pomysłu Komisji Europejskiej.
Przeciwwskazania do prowadzenia pojazdu
W 2024 roku mają zostać wprowadzone badania kwalifikujące kierowców po 65 roku życia. Wiadomo, że z wiekiem zachodzą w umyśle różnego typu procesy i zmiany. Te wywierają wpływ m.in. na pamięć, refleks, koncentrację, czy szybkość reakcji. Nasz ekspert zauważa jednak, że to właśnie seniorzy wykazują najmniejszą tendencję do ryzykownych decyzji na drodze, czy jazdy z nadmierną prędkością. Wspomniane badania będą weryfikować właśnie wyżej wymienione zdolności poznawcze. Na ten moment nie znamy szczegółów względem formy przeprowadzania badań. Wstępnie mówi się jednak o 5-letnim okresie ważności dla kierowców po 65 roku życia, a także corocznym obowiązkowym badaniu dla kierowców po 75 roku życia. I choć konkretne terminy nie zostały jeszcze ustalone, to możemy być pewni, że i tak prędzej, czy później przepisy wejdą w życie. Okazuje się jednak, że wielu seniorom już nie podoba się takie rozwiązanie. Dla większości z nich możliwość prowadzenia pojazdu było bowiem poczuciem niezależności.
Senior za kierownicą – stanowi zagrożenie?
W związku z nowymi założeniami istnieje obawa, że seniorzy będą czuć się wykluczeni społecznie. W tym momencie staną się bowiem zależni od innych, czy komunikacji miejskiej. Jarosław Dobrowolski zauważa jednak, że każdy z nas osiągnie kiedyś ten sam wiek. W związku z tym jako społeczeństwo powinniśmy mieć głos względem takich sytuacji. „Jestem zdecydowanie za tym, żeby kierowcy badali swoje predyspozycje do kierowania pojazdami. W polskich ustawach są co najmniej dwa przepisy regulujące te kwestie: Prawo jazdy traci ważność po 80 roku życia i Prawo jazdy ma ważność 15 lat”. – dodaje nasz ekspert. Jak wyżej wspomnieliśmy, wielu starszych kierowców potrafi dostosować styl jazdy do swoich możliwości. Niestety są i tacy, którzy nie akceptują upływu czasu, wówczas mogą stanowić poważne zagrożenie na drodze. W tym wypadku do najczęściej popełnianych błędów zaliczamy brak ustępowania pierwszeństwa na drodze. Mimo wszystko nasz rozmówca potwierdza, że najwięcej wypadków powodują młodzi kierowcy.
Zmiany są potrzebne
Jarosław Dobrowolski dodaje jednak, że w polskim prawie seniorzy mają najwięcej ulg, gdyż są uważani za grupę najmniejszego ryzyka. Dla naszego eksperta bynajmniej problemem nie jest zdrowy senior. Warto jednak regularnie sprawdzać swoje zdolności poznawcze, gdyż wszyscy chcemy, aby na drodze było bezpiecznie. Tymczasem do głównych przeciwwskazań zdrowotnych zaliczamy m.in.
– ubytek słuchu i wzroku;
– cukrzycę;
– problemy z racjonalną oceną warunków na drodze;
– dolegliwości neurologiczne;
– kłopoty z pamięcią i koncentracją;
– zaburzenia psychiczne;
– choroby serca i układu krążenia;
– bóle stawów;
– zmęczenie i senność;
Oczywiście, wspomniane symptomy w łagodniejszej formie nie muszą dyskwalifikować względem prowadzenia auta. Warto podkreślić, że jeżeli senior udowodni podczas badań lekarskich, że nie stanowi zagrożenia na drodze, to z pewnością dokumentu prawa jazdy nie straci. Sam lekarz nie może oczywiście odebrać tego dokumentu. Ma jednak możliwość wystawienia negatywnej opinii, sugerującej potencjalnemu kierowcy, by kolokwialnie powiesił kluczyki na kołku.
Społeczna odpowiedzialność
Choć wyżej wspomniane przepisy na pewno będą sporą rewolucją, to jednak wydają się dość zasadne. Senior za kierownicą – stanowi zagrożenie? Można powiedzieć i tak i nie. Jak wyżej wspomnieliśmy, wielu seniorów ma obawy, że przez wzgląd na nowe przepisy będą oni czuć się wykluczeni społecznie. Jak podkreśla jednak Jarosław Dobrowolski, w momencie, w którym senior jest świadomy swoich ubytków fizycznych nie ma mowy o wykluczeniu społecznym. Co więcej, jest to zwyczajna troska, byśmy wszyscy mogli czuć się bezpiecznie. Dlatego w tym wypadku wsparciem powinni być także bliscy seniora, którzy będą w stanie zmotywować go do regularnej samokontroli.
Przeczytaj także: Prawo jazdy osób z niepełnosprawnością
