Sportowy wydech, czyli co trzeba wiedzieć przed przystąpieniem do modyfikacji
W przeważającej części, początkujący tunerzy zaczynają ulepszanie swoich maszyn od wymiany wydechu. Basowy pomruk, efektowny wygląd końcówki i, w najlepszym przypadku, kilka dodatkowych koni mechanicznych mogą zapewnić nawet stosunkowo niedrogie uniwersalne tłumiki końcowe, jednak jeżeli myślimy o poważnych zmianach pod maską, warto potraktować modyfikacje wydechu jako część kompleksowej metamorfozy samochodu i odżałować „kilka groszy” na sportowy wydech z prawdziwego zdarzenia, dedykowany dla konkretnego modelu lub wykonany na zamówienie.
Seryjny a sportowy wydech – jedna funkcja, dwie różne koncepcje
Zdecydowana większość sportowych samochodów, które zjeżdżają z taśm montażowych fabryk na całym świecie, składa się z kompromisów między codzienną użytecznością, zadośćuczynieniem obowiązującym przepisom a przyjemnością z jazdy. Niestandardowe modyfikacje mają za zadanie przechylić szalę na korzyść ostatniego z wymienionych czynników.
Seryjny wydech musi pogodzić możliwie najmniejszy spadek mocy z wytłumieniem hałasu w granicach norm prawnych i komfortu osób podróżujących danym samochodem. W sportowych modelach, producenci mogą nieco bardziej popuścić wodze fantazji, ale nadal mówimy tu o kompromisach.
W przypadku sportowych układów wydechowych, priorytetem jest możliwie najszybsze odprowadzanie spalin. Kwestia hałasu schodzi na dalszy plan (oczywiście, jeżeli samochód ma poruszać się po drogach publicznych, normy muszą zostać zachowane), co przy okazji jest bardzo pożądane przez fanów modyfikacji i sportowej jazdy. W jaki sposób osiągany jest ten efekt?
Sportowy wydech – kolektor
Pierwszym (i zarazem jednym z najistotniejszych) elementów układu wydechowego jest kolektor. W seryjnych samochodach mamy do czynienia z elementem zbiorczym, najczęściej odlewanym. O ile taka konstrukcja spełnia swoje zadanie, którym jest odprowadzanie gazów będących produktem spalania mieszanki paliwowo-powietrznej, to ma też kilka wad. Najistotniejszą jest samo wykonanie. Na powierzchni odlewu bardzo często pojawiają się chropowatości i zadziory, które skutecznie spowalniają przepływ spalin.
Sportowy kolektor wydechowy to zupełnie inna konstrukcja. Rurowa budowa umożliwia właściwe wyprofilowanie każdego elementu i nadanie im długości, która optymalizuje przepływ spalin. Podstawą wykonania są tu skomplikowane obliczenia przepływów, na podstawie których dobierana jest długość oraz kształt poszczególnych rur. Co niezwykle istotne, gładka powierzchnia wewnętrzna nie stwarza oporów dla przepływającej strugi gazów wydechowych.
Sportowy wydech – sportowy kolektor niejedno ma imię
Samo pojęcie „sportowy kolektor” jest bardzo ogólnikowe, bowiem rozróżniamy różne koncepcje konstrukcji tego podzespołu. Kolektor dwusekcyjny (np. 4-2-1) łączy współbieżne cylindry, zatem poszczególne elementy łączą się w dwie rury. Nieco odmienna koncepcja najczęściej stosowana jest w silnikach widlastych, gdzie ze względu na konieczność zastosowania dwóch kolektorów, poszczególne elementy łączą się w jedną rurę (np. układ 3-1 dla silników V6). Na samym kolektorze można zyskać kilka procent (a nawet więcej) mocy, ale podstawowym rezultatem jest korekta przebiegu krzywej momentu obrotowego.
