Miasto moje a w nim, czyli kalendarz warszawski na nadchodzący tydzień od 22 do 28 czerwca. Godne uwagi wydarzenia związane z historią Warszawy, jakie udało mi się znaleźć na stronie ekartkazwarszawy.pl
Chciałbym, żeby ta cotygodniowa porcja informacji o wydarzeniach w Warszawie, stworzyła możliwość odkrycia miasta na nowo. Będzie to też miejsce poznawania jego historii poprzez relacje świadków, zdjęcia archiwalne, fragmenty gazet, filmy czy grafikę, które dadzą obraz miasta w XX wieku.
Forma, jaka została zastosowana w oryginale, moim zdaniem jest tak dobra, że nie należy jej poprawiać. Kartki historyczne dostosowano do komunikacji mobilnej i zawierają także interaktywną Google Maps, przez co umożliwiają identyfikację opisywanego miejsca.
Miasto moje a w nim, to również wydarzenia motoryzacyjne z kalendarza ograniczone do terenu Mazowsza.
Czerwiec
22 – 1902 – Otwarcie Szpitala Starozakonnych (Szpital Wolski)
23 – 1884 – Powódź w Warszawie
24 – 1954 – Wianki na Wiśle
25 – 1970 – Podniesienie bandery na niszczycielu ORP Warszawa
26 – 1938 – Otwarcie Parku im. gen. Gustawa Orlicz-Dreszera
27 – 1964 – Robert Kennedy zdobywa serca warszawiaków
28 – 1960 – Pierwsza warszawska tysiąclatka
Miasto moje a w nim pierwsza tysiąclatka
Budowa tego typu szkół była sztandarową akcją propagandową władzy komunistycznej związaną z obchodami Tysiąclecia Państwa Polskiego. Miała na celu przyćmienie obchodów millenium planowanych przez Kościół Katolicki. W 1958 roku hasło budowy ”tysiąclatek” rzucił z trybuny pierwszy sekretarz PZPR Władysław Gomułka. W tym czasie progi szkolne przekraczał powojenny wyż demograficzny. Szkoły były przepełnione, a w wielu miejscach ich wciąż brakowało. Społeczna akcja zaproponowana przez władzę została dobrze przyjęta, a sukces mógł zostać odpowiednio wykorzystany propagandowo. Budowy pierwszej tysiąclatki ruszyła w Czeladzi i otwarto ją już w lipcu 1959 roku.
Tzw. Szkoła tysiąclecia, a właściwie szkoła-pomnik Tysiąclecia Państwa Polskiego była szkołą wzniesioną w ramach programu oświatowego, realizowanego w czasie jubileuszu Tysiąclecia Państwa Polskiego (966-1966). Budowa tego typu szkół została sfinansowana ze środków pochodzących z budżetu państwa, a także funduszy społecznych. Na szkoły składki dawały zakłady pracy, Polonia i osoby prywatne.
Jako jeden z celów polityki społecznej PRL było upowszechnienie oświaty oraz zmiany organizacyjne i programowe.
PRL borykała się z klasowym dziedzictwem II Rzeczypospolitej (po czasach zaborów, I wojnie światowej i wojnie z bolszewikami, w roku szkolnym 1921/22 nauką w szkole podstawowej objętych było tylko ponad 66% dzieci. W roku 1926 w województwach leżących na terenach tzw. byłej Kongresówki do szkoły chodziło już 85% dzieci. Natomiast w całej Polsce w latach 1921 – 1926 nastąpił ogromny skok z 63% dzieci objętych obowiązkiem szkolnym do 82,6%. W 1939 roku do szkoły chodziło już 90% dzieci objętych obowiązkiem szkolnym. Niestety najgorzej sytuacja przedstawiała się na Kresach Wschodnich. Po I wojnie edukację rozpoczynało tam tylko 33% dzieci; w latach 30. osiągnięto 80%).
Skutki II wojny światowej to zniszczenie ponad 60% majątku trwałego szkół powszechnych i średnich. Aby zrealizować program oświatowy, w dniu 29 listopada 1958 z inicjatywy Ogólnopolskiego Komitetu FJN utworzono Społeczny Fundusz Budowy Szkół Tysiąclecia (SFBST). Budżet na lata 1959–1965 wyniósł 8,6 mld zł. Rok 1966 to zmiana SFBST na Społeczny Fundusz Budowy Szkół i Internatów (SFBSiI), którego budżet w latach 1966–1972 wyniósł 15,1 mld zł.
”Tysiąclatki” – szybko, tanio i funkcjonalnie
Większość ze szkół zbudowanych w ramach akcji była zrealizowana według jednego z kilku zestandaryzowanych projektów, jako dwu lub trzy kondygnacyjne pawilony, dostosowywane do warunków lokalnych. Budynki były stawiane z prefabrykowanych fragmentów ścian i stropów, powstających na placu budowy, dachy musiały być płaskie ze względu deficyt drewna. Miało być i było szybko, tanio i funkcjonalnie. Do budowy wykorzystywano pracę wojska, co dodatkowo obniżało koszty.
Mało kto pamięta, że Tysiąclatki, miały pełnić też inne funkcje poza oświatowymi. Do ich głównego przeznaczenia należało wykorzystanie w czasie wojny jako zaplecze militarne, szpital lub schron. W niektórych szkołach zbudowano schrony przeciwatomowe.
28 czerwca 1960 to dzień, w którym otwarto pierwszą w Warszawie szkołę-pomnik Tysiąclecia Państwa Polskiego. Było to XVII Liceum Ogólnokształcące im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego przy ulicy Elektoralnej.
3 września 1965 r. otwarto tysięczną szkołę-pomnik w Polsce, była to jednocześnie 47. szkoła w Warszawie – Szkoła Podstawowa nr 148 im. Hugona Kołłątaja przy ul. Ożarowskiej.
Łącznie z budżetu państwa oraz funduszy społecznych SFBST i SFBSiI w ciągu siedmiu lat wybudowano wówczas 1417 lub 1423 szkoły stanowiące pomnik tysiąclecia państwa polskiego. Podobno w różnej formie wszystkie funkcjonują do dziś. Taką informację znalazłem w różnych źródłach, ale żeby nie było tak optymistycznie co jakiś czas przejeżdżam obok jednego z takich pomników (rocznik 1965) i jego stan jest daleki od idealnego. Czy coś się zmieni, czas pokaże. Szkoła na poniższych fotografiach znajduje się w miejscowości Sielc Nowy gmina Rzewnie.
Skąd pomysł na budowę szkół tzw. „tysiąclatek”? /WFO short/ 1964
CZAR PRL – 1000 PRZECIWATOMOWYCH SZKÓŁ
Miasto moje a w nim – motoryzacyjne wydarzenia bieżące i nie tylko
23 – 25.06.2023 — mazowieckie, Płock, 7 Płocki Piknik Motocyklowy info
24.06.2023 — mazowieckie, Warszawa, Klasyczne Nowe Włochy 2023 info
x24.06.2023 — mazowieckie, Warszawa, Królewski Sprint 2023 info
24.06.2023 — mazowieckie, Marynino, ZLOT MIŁOŚNIKÓW marki BMW info
25.06.2023 — mazowieckie, Warszawa, 4 Urodziny Girls Classic info
25.06.2023 — mazowieckie, Muzeum 7. Pułku Ułanów Lubelskich Mińsk Mazowiecki, 7. Miński Rajd Motocyklowy info
Poniedziałek – Glinki w Zielonce – Poniedziałki z FSO – info
Wtorek – Warszawa Autodrom Bemowo, WAW Amcarowe Wtorki #1 2023! info
środa – Cykliczne Spotkanie Klasycznej Motoryzacji Fundacji Youngtimer Warsaw w 2023 @PGE Narodowy w wybrane środy info
środa – Ciechanów w każdą środę o godz 19.00 na parkingu Centrum Handlowego MARCREDO info
Sobota – Warszawa Soboty Plac Defilad – Warszawa w Pigułce – cykliczne wycieczki Ogórkiem info
Niedziela – Warszawa Plac Defilad, Śladami PRL-u – cykliczne wycieczki Ogórkiem po Warszawie info
Zgłaszam się z apelem do organizatorów i uczestników do nadesłania krótkiej relacji lub chociażby kilku fotek. Z pewnością ukażą się na naszej stronie. Czekam na sygnał piotrpawlak@radiobp.org
I na koniec jeżeli jesteś fanem motoryzacji i nie tylko, a zastanawiasz się co zrobić z wolnym czasem? Wybierz się na jedną z bez wątpienia godnych uwagi imprez umieszczonych w naszym kalendarzu Zlot Spotkanie Motoryzacja Piknik sezon 2023.
