Już pod koniec miesiąca czeka nas podwyżka stawki VAT na żywność. Rządowa decyzja o nieprzedłużaniu zerowego VAT-u po 31 marca 2024 roku wywołała mieszane uczucia.
Z jednej strony, niski poziom inflacji i optymistyczna sytuacja na rynku żywnościowym zdają się sugerować, że wyższy VAT nie będzie miał drastycznego wpływu na ceny. Z drugiej strony, ekonomiści ostrzegają przed 0,9-procentowym wzrostem inflacji, a konsumenci obawiają się uszczuplenia domowych budżetów.
Zerowa stawka VAT, wprowadzona w lutym 2022 roku, objęła szeroką gamę podstawowych produktów spożywczych, w tym:
• Owoce i warzywa,
• Mięso i ryby,
• Nabiał,
• Produkty ze zbóż (np. mąka, pieczywo, makarony),
• Mleko i jaja,
• Oleje i tłuszcze,
• Cukier,
• Sól,
• Herbata i kawa.
Według szacunków resortu finansów, utrzymanie zerowego VAT-u do końca marca 2024 roku kosztowało budżet państwa około 2,7 miliarda złotych.
Podwyżka stawki VAT na żywność – opinie polityków i ekspertów
Premier Donald Tusk, komentując decyzję rządu, podkreślił zaskakująco optymistyczną sytuację na rynku żywności. Rekomendował także powrót do 5% stawki VAT. Zaznaczył przy tym, że zerowa stawka może zostać ponownie wprowadzona w dowolnym momencie.
Innego zdania jest prezes NBP Adam Glapiński. Ostrzega on, iż podniesienie VAT-u do 5% może oznaczać wzrost inflacji o 0,9%. Ekonomiści, tacy jak prof. Witold Orłowski, twierdzą, że moment na rezygnację z zerowego VAT-u był już latem 2023 roku. Wówczas bowiem ceny żywności na świecie spadały. Rząd jednak nie zdecydował się na żadne zmiany w tym zakresie z powodu zbliżających się wyborów.
Podniesienie stawki VAT nieuchronnie odbije się na cenach w sklepach. Wzrost cen może być szczególnie dotkliwy dla osób uboższych, dla których żywność stanowi znaczną część wydatków.
Wyższe ceny w sklepach i co jeszcze?
Oprócz niekorzystnego wpływu na inflację i budżety domowe, podwyżka stawki VAT na żywność może mieć również inne konsekwencje. Będzie to mniejsze wsparcie dla polskich rolników, którzy korzystali z obniżonej stawki VAT. Możliwe są także zmiany w strukturze konsumpcji – konsumenci mogą zacząć kupować tańsze, mniej wartościowe produkty spożywcze.
Należy zatem dokładnie obserwować, jak sytuacja będzie się rozwijać po 31 marca 2024 roku. Ważne jest, aby rząd monitorował ceny żywności i w razie potrzeby podjął działania mające na celu ochronę konsumentów przed ich nadmiernym wzrostem.
Warto zatem dobrze przygotować się do wizyty w sklepie, stosując się do kilku zasad:
• Planować posiłki i robić listy zakupów,
• Porównywać ceny w różnych sklepach,
• Wybierać tańsze marki i produkty,
• Korzystać z promocji i rabatów.
Podwyżka stawki VAT na żywność sprawi, że konsumenci będą jeszcze bardziej zaciskać pasa i zwracać uwagę na to, gdzie i co kupują.
Przeczytaj też o problemie, jakim są braki leków w aptekach.
Zajrzyj do restauracji Zdrówko prowadzonej przez osoby z niepełnosprawnościami. Oferuje ona pyszne posiłki i najlepszy catering w Legionowie.
