Chociaż historia LPG (Liquefied Petroleum Gas) zaczęła się w 1910 roku to na jego masowe wykorzystanie jako paliwo samochodowe musieliśmy zaczekać do roku 1950. Wtedy to Chicago Transit Authority, operator komunikacji miejskiej zamówił 1000 autobusów zasilanych gazem płynnym. W tym samym czasie w Milwaukee konwertowano do zasilania LPG 270 taksówek. Godnym uwagi jest fakt, że LPG jest produktem ubocznym przy rafinacji ropy naftowej. Niewielkie jego ilości otrzymuje się także ze złóż gazu ziemnego. Instalacja LPG w benzyniaku i Dieslu.
Instalacja LPG w benzyniaku i Dieslu – I generacja
To bez wątpienia najprostszy i najstarszy system instalacji LPG w samochodzie. Ta generacja jest przeznaczona do samochodów z zasilaniem gaźnikowym i nie posiada jakichkolwiek elementów elektronicznych. W tym typie instalacji LPG w stanie ciekłym trafia ze zbiornika gazu poprzez wielozawór do reduktora-parownika, gdzie przechodzi z fazy płynnej w fazę lotną i jest gotowy do zmieszania się z powietrzem. Następnie gaz przedostaje się poprzez ręczny stałowartościowy regulator dawki gazu do miksera. Powstała w mikserze mieszanka powietrzno-gazowa trafia do kolektora dolotowego, a następnie przez zawory ssące do cylindra. Z racji na prostotę konstrukcji jest to rozwiązanie tanie, ale najmniej precyzyjne.
Instalacja LPG w samochodzie – II generacja
Z chwilą pojawienia się silników wyposażonych w jedno i wielopunktowy system wtrysku paliwa oraz katalizator i sondę lambda, powstała kolejna generacja instalacji LPG. W pojazdach tych nie wolno używać systemów pierwszej generacji, ponieważ grozi to uszkodzeniem katalizatora. Tym razem wyposażono ją w moduł elektroniczny, nie zaleca się jej montażu w silnikach nowej generacji.
Instalacja LPG w samochodzie – III generacja
Najmniej popularny i najrzadziej spotykany typ instalacji. Przeznaczony do samochodów z wielopunktowym wtryskiem paliwa. System charakteryzuje się dużą szybkością pracy, ale jego wadą jest to, że wszystkie cylindry mają takie samo sterowanie. Problem ten wyeliminowano w kolejnej generacji. Ze względu na większą efektywność i niezawodność wyparła ją instalacja LPG IV generacji.
Instalacja LPG w samochodzie – IV generacja
Jest obecnie najczęściej montowaną instalacją LPG. W tej generacji gaz płynny w celu zmiany w fazę lotną doprowadza się do reduktora za pośrednictwem zintegrowanego z nim elektrozaworu gazowego. Po zredukowaniu ciśnienia gazu do około 2 barów i przejściu w fazę lotną gaz trafia do modułu filtrującego. Moduł ten odpowiedzialny jest za dokładne oczyszczenie gazu z cząstek stałych. Wstępne oczyszczanie gazu odbyło się w elektrozaworze. Dodatkowo moduł ten wyposażony jest w czujnik ciśnienia gazu i czujnik temperatury gazu. Po wyjściu z modułu sterującego pod stałym nadciśnieniem 2 barów gaz dostaje się do listwy wtryskowej z osadzonymi wtryskiwaczami, zamontowanymi na dolocie kolektora dolotowego każdego cylindra.
Dawkę LPG kontroluje komputer silnika. Oblicza on moment otwarcia wtryskiwacza i czas trwania wtrysku dla każdego cylindra osobno, dzięki czemu do cylindrów trafia odpowiadająca rzeczywistemu zapotrzebowaniu ilość gazu. Z wtryskiwaczy gaz doprowadzany jest w pobliże zaworów dolotowych. Dawką gazu dla każdego cylindra steruje kontroler wtrysku benzyny. Ta generacja pracuje długo i bezawaryjnie, pod warunkiem zasilania jej gazem o najwyższej czystości.
Instalacja LPG w benzyniaku i Dieslu – V generacja
W instalacji piątej generacji gaz wtryskiwany jest w postaci ciekłej, a nie lotnej. LPG w stanie ciekłym jest tłoczony przez pompę do regulatora ciśnienia (10÷12 barów), skąd trafia do wtryskiwaczy w kolektorze dolotowym. Wtryskiwacze wykorzystują do działania sygnały pochodzące z wtryskiwaczy benzynowych, co zapewnia pracę w takich samych sekwencjach. Gaz wtryskiwany jest do cylindrów w fazie ciekłej. Niewykorzystana porcja LPG powraca przewodem zwrotnym do zbiornika, tak jak w przypadku benzyny.
W poprzednich generacjach gaz przemieszcza się ze zbiornika do reduktora pod ciśnieniem własnym panującym w zbiorniku. Dlatego w okresie zimowym przy niskich temperaturach ciśnienie bywa tak niskie, tak że gaz nie dochodzi do silnika. Instalacja piątej generacji jest pozbawiona tej wady. Kolejną różnicą w stosunku do poprzednich generacji jest brak parownika. Nie ma konieczności stosowania urządzenia, w którym w innych instalacjach LPG przechodzi z fazy ciekłej do fazy lotnej. Ten najdroższy system zasilania LPG posiada szereg zalet, w prawidłowo zamontowanej instalacji nie występują straty mocy i wzrost spalania. Tutaj także należy zwracać szczególną uwagę na jakość tankowanego paliwa.
Przykładowy cennik instalacji sekwencyjnego wtrysku gazu:
Silnik 4 cylindrowy, cena brutto: od 2600,00zł do 3300,00zł
Silnik 6 cylindrowy, cena brutto: od 3800,00zł do 4800,00zł
LPG w Dieslu to same zalety, ale…
Paliwo LPG w silniku Diesla nie jest nowinką i z powodzeniem jest wykorzystywane od lat, głównie we flotach samochodów ciężarowych. Bez względu na rocznik i generację silnika, montaż instalacji LPG jest możliwy zarówno w starych Dieslach z pompą jak i w jednostkach wyposażonych w układ Common Rail. Pojazdy wyposażone w silniki Diesla o dużej pojemności i robiące duże przebiegi, generują największe oszczędności w trakcie eksploatacji z wykorzystaniem LPG i nie chodzi tu tylko o paliwo. Ponieważ w silniku mechanizm zapłonu jest inny niż w silniku benzynowym, nie można paliwem LPG całkowicie zastąpić oleju napędowego. Tutaj następuje jednoczesny wtrysk gazu i oleju napędowego (będącego inicjatorem zapłonu mieszanki, w której stanowi tylko 5÷30% objętości). Taka ilość oleju napędowego pozwala na funkcjonowanie silnika bez przeróbek.
Zalety takiej modyfikacji to: dodatek LPG poprawia proces spalania, dzięki czemu paliwo jest wydajniej spalane i do wydechu trafia jedynie 5% niespalonej ropy – to czystszy silnik i atmosfera; wzrost efektywności spalania to również ok. 30% wzrost mocy silnika i momentu obrotowego; dokładniejsze spalanie oszczędza filtry DPF (osadza się w nich o wiele mniej zanieczyszczeń). Montaż instalacji LPG w samochodzie osobowym z silnikiem Diesla jest oczywiście możliwy, jednak z ekonomicznego punktu widzenia nie jest częstym zjawiskiem. Prace nad rozwojem tego rozwiązania trwają. Jeśli w przypadku dalekodystansowych flot z Dieslami o dużej pojemności oszczędności są ogromne, to w małolitrażowej osobówce indywidualnego użytkownika już nie. Jeśli więc posiadasz Diesla o dużej pojemności i robisz duże przebiegi, to rozwiązanie jest również dla ciebie.
Koszt montażu instalacji LPG w Dieslu jest bardzo zróżnicowany. Zależy on od wielu czynników, które weryfikuje specjalistyczna firma jeszcze przed montażem. W przypadku osobówek to wydatek rzędu 5000÷6000zł, przy dostawczaku to 8000zł i więcej, w ciężarówce kwota może przekroczyć 11000zł.
Gwarancją bezproblemowej eksploatacji zamontowanej w samochodzie instalacji LPG jest precyzyjny dobór odpowiedniego rodzaju instalacji. Montaż dedykowanej instalacji do konkretnego modelu samochodu i silnika najbezpieczniej jest pozostawić specjalistom. Lepiej zainwestować w podzespoły droższe sprawdzonych producentów, by później nie żałować.
Polecany materiał wideo: LPG – to proste: Instalacja Gazowa LPG
Może cię również zainteresować: Nowy silnik benzynowy Volkswagen 1.5 TSI evo2