W ubiegłym roku, w odludnym odwiercie w Kazachstanie doszło do jednego z największych, zarejestrowanych wycieków metanu do atmosfery. Szacuje się, że w trakcie pożaru, trwającego ponad sześć miesięcy, uwolniło się do atmosfery 127 000 ton gazu. Metan bo o nim mowa, jest znacznie silniejszym gazem cieplarnianym niż dwutlenek węgla. Naturalnie „Buzachi Neft”, firma będąca właścicielem odwiertu, zaprzecza wyciekowi „znacznej ilości” metanu. Według Kalkulatora Równoważności Gazów Cieplarnianych Agencji Ochrony Środowiska USA, wpływ na środowisko tego wycieku jest porównywalny z użytkowaniem ponad 717 000 samochodów benzynowych przez rok.
„Skala i czas trwania wycieku są szczerze mówiąc nietypowe” – powiedział Manfredi Caltagirone, szef Międzynarodowego Obserwatorium Emisji Metanu ONZ. Wyciek rozpoczął się 9 czerwca 2023 roku, wtedy zgłoszono wybuch podczas wiercenia studni poszukiwawczej w regionie Mangistau w południowo-zachodnim Kazachstanie, spowodował on pożar, który trwał nieprzerwanie do końca roku.
Dopiero 25 grudnia 2023 roku udało się go opanować. Władze lokalne poinformowały BBC, że trwają prace nad uszczelnieniem studni cementem. Wyciek metanu
Wyciek metanu był widoczny z kosmosu
Gaz ziemny składa się głównie z metanu, gazu niewidocznego dla ludzkiego oka. Lecz kiedy światło słoneczne przechodzi przez chmurę metanu, tworzy się unikalny ślad, który mogą śledzić niektóre satelity. Ten konkretny wyciek metanu został po raz pierwszy zbadany przez francuską firmę geoanalityczną Kayrros. Ich analiza została teraz zweryfikowana przez Holenderski Instytut Badań Kosmicznych oraz Politechnikę w hiszpańskiej Walencji. Analizując dane satelitarne, naukowcy odkryli, że między czerwcem a grudniem, ubiegłego roku 115 razy zaobserwowano wysokie stężenia metanu.
Na podstawie tych odczytów naukowcy doszli do wniosku, że z tej pojedynczej studni wyciekło 127 000 ton metanu. Może to oznaczać, że jest to drugi najgorszy wyciek metanu spowodowany przez człowieka, jaki kiedykolwiek odnotowano. Luis Guanter z Politechniki w Walencji, który pomógł zweryfikować wyciek, powiedział, że „tylko sabotaż Nord Stream mógł spowodować większy wyciek”. We wrześniu 2022 roku podwodne eksplozje rozerwały dwa gazociągi transportujące rosyjski gaz do Niemiec – Nord Stream 1 i 2 – uwalniając do atmosfery do 230 000 ton metanu.
Według Międzynarodowej Agencji Energetycznej, metan odpowiada za około 30% wzrostu globalnych temperatur, od czasu rewolucji przemysłowej. Chociaż odczyty satelitarne mogą być czasami zakłócone przez czynniki zewnętrzne, takie jak pokrywa chmur, naukowcy są „całkowicie pewni”, że z tej konkretnej studni uciekły ogromne ilości metanu. „Wykryliśmy pióropusze metanu za pomocą pięciu różnych instrumentów satelitarnych wrażliwych na metan” – powiedział Luis Guanter. „Każdy z tych instrumentów mierzy metan w określony sposób, ale uzyskaliśmy bardzo spójne pomiary ze wszystkich z nich.”
Kazachowie idą w zaparte
Departament Ekologii w regionie Mangistau w swoim oświadczeniu potwierdził, że między 9 czerwca a 21 września stężenie metanu w powietrzu przekroczyło dopuszczalne limity 10-krotnie. Dodano również, że w godzinach po pierwszym wybuchu poziom metanu w powietrzu był 50 razy wyższy niż dopuszczalny. „Buzachi Neft” twierdzi, że jej studnia zawierała jedynie „znikomą” ilość gazu, a wszelki wyciekający metan spaliłby się podczas wydostania z odwiertu. Utrzymuje również, że do atmosfery wyciekła jedynie para wodna, tworząc duże białe pióropusze widoczne z kosmosu. „Podchodzimy do sytuacji odpowiedzialnie” – powiedział BBC zastępca dyrektora ds. rozwoju strategicznego firmy, Daniyar Duisembayev. Zewnętrzne badania zlecone przez Buzachi Neft – do których BBC nie uzyskało dostępu – rzekomo podważają ustalenia Kayrros.
Według firmy wskazują one, że satelity mogły pomylić inne gazy w atmosferze – takie jak para wodna – z metanem, a naukowcy nie uwzględnili metanu już obecnego w powietrzu przed wybuchem. Jednak zespoły zaangażowane w weryfikację wstępnego badania Kayrros zaprzeczają temu. „Przetestowaliśmy potencjalny wpływ pary wodnej lub dymu i nie znaleźliśmy żadnego sygnału wskazującego na ich interakcję z naszymi pomiarami” – powiedział Guanter. Powiedział również, że naukowcy szukali jedynie „pojedynczych pióropuszów metanu” i że ich metody nie zostałyby zakłócone przez metan już obecny w atmosferze przed wypadkiem.
Kazachstan zobowiązuje się do redukcji emisji metanu
Oficjalne śledztwo w sprawie przyczyn wypadku – prowadzone przez Komitet Bezpieczeństwa Przemysłowego Atyrau – wykazało, że „Buzachi Neft” nieodpowiednio nadzorowało wiercenie studni. Winą obarczono również podwykonawcę – firmę „Zaman Energo” – za liczne błędy w procesie wiercenia. „Zaman Energo” odmówiła komentarza. Ministerstwo Energii Kazachstanu w swoim oświadczeniu dla BBC stwierdziło, że zatamowanie wycieku było „złożoną operacją techniczną” i że „nie istnieje uniwersalne rozwiązanie na eliminowanie podobnych wypadków”.
Nie jest to pierwszy raz, kiedy w Azji Środkowej wykryto duże wycieki metanu. Podobnie jak sąsiedni Turkmenistan, Kazachstan odnotował dziesiątki zdarzeń określanych przez naukowców jako „superemitery” – czyli takich, w których do atmosfery uwolniono duże ilości metanu. Jednak Luis Guanter twierdzi, że zdarzenie obserwowane w regionie Mangistau wyróżnia się spośród innych. „To największy wyciek metanu ze 'zwykłej’ działalności człowieka, jaki kiedykolwiek wykryliśmy” – powiedział. Eksperci klimatyczni z Climate Action Tracker mówią, że wraz z prognozowanym wzrostem produkcji gazu ziemnego Kazachstanowi grożą kolejne wycieki metanu z gazociągów.
Podczas szczytu klimatycznego COP28 w zeszłym roku Kazachstan przystąpił do Globalnego Porozumienia o Metanie – dobrowolnego porozumienia ponad 150 krajów, mającego na celu zmniejszenie emisji metanu o 30% do 2030 roku.
(Źródło:BBC)
Co godzinę bezstronny serwis informacyjny w radio Bezpieczna Podróż – radio niezaangażowane politycznie prowadzone przez osoby z niepełnosprawnościami
najlepsze jedzenie i catering w restauracji Zdrówko prowadzonej przez osoby z niepełnosprawnościami. Posłuchaj audycji Kulinarna Nawigacja z Jarosławem Uścińskim szefem Kulinarnej Kadry Narodowej
