Zdaniem autorów projektu zmian ustaw, brak takich kontroli był przyczyną licznych nieprawidłowości.
Inspekcje w placówkach dyplomatycznych
Przed 2021 rokiem takie inspekcje mógł zlecać dyrektor generalny służby zagranicznej. „Był to niezwykle istotny element sprawowania przez ministra spraw zagranicznych nadzoru nad placówkami zagranicznymi” – pisze rząd w uzasadnieniu do ustawy.
Dodaje, że inspekcje „pozwalały sprawdzać i reagować na bieżąco na pojawiające się sygnały o nieprawidłowościach w funkcjonowaniu placówek”. Po ich wyeliminowaniu mogły odbywać się wyłącznie kontrole planowe w trybie ustawy o kontroli w administracji rządowej.
Zdaniem rządu o tym, że zniesienie inspekcji było niewłaściwe, świadczą „liczne pojawiające się publikacje medialne oraz prowadzone postępowania karne, których przedmiotem są nieprawidłowości w placówkach”. Chociaż rząd nie podaje konkretnych przykładów takich nieprawidłowości, trudno nie łączyć tej inicjatywy z aferą wizową.
Odpowiedź na aferę wizową
Choć wybuchła latem ubiegłego roku, sygnały o niej świadczące pojawiały się już wcześniej. Np. w 2021 roku serwis Sahara Reporters donosił o problemach z aplikowaniem o wizę w polskiej ambasadzie w Nigerii. „Sposób, w jaki działa system rezerwacyjny, dał niektórym pracownikom ambasady wiele okazji, by wyłudzić pieniądze od osób starających się o wizę” – mówi jeden z rozmówców Rzeczpospolitej.
Mimo zniesienia inspekcji, MSZ starało się je przeprowadzać, choć było to wątpliwe od strony prawnej.
Jakub Osajda, były dyrektor w MSZ, zeznał przed komisją śledczą, że w resorcie organizowano „wyjazdy służbowe” do ambasad w celu zweryfikowania doniesień o nieprawidłowościach. Zaznaczył jednak, że nie słyszał o takich kontrolach w kontekście spraw wizowych.
„Zaczęto szukać w ministerstwie różnego rodzaju wybiegów, jak można prawnie konwalidować takie, jak to się mówiło w MSZ, wyjazdy robocze na placówki. (…) Zwykle takie wyjazdy były organizowane przez biura obsługowe. Kiedy wynikało, że na placówkach są pewne nieprawidłowości” – mówił podczas posiedzenia komisji śledczej Jakub Osajda.
Nowe przepisy mają wejść w życie w lipcu tego roku. Oczekuje się, że przyczynią się do poprawy funkcjonowania polskich placówek dyplomatycznych i konsularnych oraz zapobiegną powtórzeniu się afer podobnych do afery wizowej.
Chcesz podzielić się newsem lub zaproponować temat artykułu? Zapraszam do kontaktu! Zuzanna@radiobp.org
Przełam swoje bariery, dołącz do nas, mamy świetne narzędzia do niwelowania różnic i doświadczenie w kształceniu osobowości. Jesteśmy Organizacją Pożytku Publicznego. Razem pokonamy trudności a ty zostaniesz świetnym dziennikarzem. Walcz razem z nami o lepsze jutro takich jak TY i MY. kontakt@radiobp.org
Zespół Portalu Informacyjnego Bezpieczna Podróż
