Prokurator Generalny dostarczył dla Sejmu informację dotyczącą kontroli operacyjnej przeprowadzanej za ubiegły rok, w tym również użycia narzędzia Pegasusa. Zgodnie z zapowiedzią, ta informacja zostanie przedstawiona publicznie. Stanowi to rzadki precedens, biorąc pod uwagę, że techniki operacyjne zazwyczaj są traktowane jako poufne. Pegasus w Sejmie a generał Skrzypczak na podsłuchu.
Pegasus w Sejmie a generał Skrzypczak na podsłuchu.
Raporty dotyczące stosowania podsłuchów przez służby są corocznie składane przed Sejmem i Senatem przez szefa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz prokuratora generalnego. Tym razem, ze względu na obietnice nowego rządu dotyczące ujawnienia kontroli operacyjnych. Tych w których użyto Pegasusa, raport ten jest szczególnie oczekiwany.
Pegasusa, narzędzie włamujące się na komunikatory szyfrowane, zakupiło we wrześniu Centrum Bezpieczeństwa Cyberprzestrzeni za środki z Funduszu Sprawiedliwości. To wywołało wiele kontrowersji. Oprogramowanie to wykorzystywano w ramach kontroli operacyjnych, a informacje na temat jego użycia budziły duże zainteresowanie opinii publicznej.
Zgodnie z prawem, prokurator generalny ma obowiązek przedstawienia parlamentowi jedynie suchych danych dotyczących kontroli operacyjnej, bez ujawniania konkretnych narzędzi czy technik. Niemniej jednak, w tym przypadku Bodnar postanowił ujawnić informację o użyciu Pegasusa, pozostawiając ostateczną ocenę statystyk parlamentowi.
Wąsik szokuje danymi za 2022 rok.
Jednakże istnieje pewna niejednoznaczność co do możliwości przekazania pełnych danych związanych z użyciem Pegasusa za ubiegły rok. Według rzecznika prokuratora krajowego, Przemysława Nowaka, CBA nie posiadało już Pegasusa po końcu 2022 roku. Może to skutkować brakiem możliwości dostarczenia kompleksowych statystyk dotyczących jego użycia za rok 2023.
Informacje przekazane przez byłego wiceszefa CBA, Macieja Wąsika, sugerują, że w roku 2021 Pegasus był wykorzystywany najczęściej. Prowadzono wówczas około 200 kontroli operacyjnych. Jednakże należy zauważyć, że liczba ta nie odnosi się bezpośrednio do liczby osób. Jedna osoba mogła być objęta kontrolą w związku z posiadaniem więcej niż jednego urządzenia.
Aktualnie prowadzone śledztwo w mazowieckim wydziale Prokuratury Krajowej ma na celu ustalenie legalności, prawidłowości oraz celowości działań operacyjno-rozpoznawczych z wykorzystaniem oprogramowania Pegasus. Pierwsze wezwania na przesłuchania wystawiono dla 31 osób. Jednakże nie ma obecnie dowodów potwierdzających, że były one inwigilowane za pomocą tego narzędzia. Według najnowszych informacji do prokuratury został też wezwany w charakterze świadka generał Waldemar Skrzypczak, były dowódca wojsk lądowych. Ma to związek w ramach prowadzonego śledztwa dotyczącego nielegalnego wykorzystania systemu Pegasus. Choć przeciwko niemu nie toczyło się żadne śledztwo, to objęto go inwigilacją przez wspomniany program szpiegowski.
Dowódca wojsk lądowych w kamiennym kręgu
Informacje na temat nielegalnej inwigilacji generała Skrzypczaka pojawiły się już kilka miesięcy temu, kiedy to „Gazeta Wyborcza” opublikowała wyniki międzynarodowego śledztwa dziennikarskiego. Według tych doniesień, program Pegasus śledził telefon byłego dowódcy wojsk lądowych od marca do czerwca 2019 roku,. Agenci specjalni przejmowali kontrolę nad jego urządzeniem co najmniej kilkanaście razy.
Co budzi szczególne zaniepokojenie, to fakt, że generał Skrzypczak nie był przedmiotem żadnego postępowania prokuratorskiego. Co więcej przeciwko niemu nie toczyły się żadne śledztwa, ani nie postawiono mu zarzutów. Brak jakichkolwiek podstaw prawnych do inwigilacji sprawia, że ta sprawa staje się jeszcze bardziej kłopotliwa.
W związku z tymi doniesieniami, Prokuratura Krajowa wystawiła wezwania do stawiennictwa w prokuraturze dla pierwszych 31 osób w charakterze świadków, w tym dla generała Skrzypczaka. Śledczy prowadzą postępowanie w kierunku „przekroczenia uprawnień lub niedopełnienia obowiązków przez funkcjonariuszy publicznych. Tych, wykonujących czynności operacyjne poprzez bezprawne ich inicjowanie i wykorzystanie programu Pegasus, a także bezprawne wykorzystanie materiałów”.
Nie jest to jednak jedyny przypadek nielegalnej inwigilacji za pomocą Pegasusa. Na liście osób wezwanych do Prokuratury znalazły się także dwie byłe funkcjonariuszki Żandarmerii Wojskowej. Mowa o kapral Karolina Marchlewska i podporucznik Joanna Jałocha. Te same, które zgłosiły przypadki molestowania seksualnego przez przełożonych. Zamiast jednak wyjaśnić te skargi, żandarmeria wszczęła przeciwko nim czynności operacyjno-rozpoznawcze. Teraz okazuje się, że również je inwigilowano za pomocą systemu Pegasus.
Wśród innych osób na liście znajdują się politycy, m.in. Krzysztof i Ryszard Brejza, Magdalena Łośko, Roman Giertych, Jacek Karnowski oraz Michał Kołodziejczak.
Czy to koniec czy początek?
Według informacji przekazanych do Sejmu i Senatu przez Prokuratora Generalnego, w latach 2017-2022 kontrola operacyjna przy użyciu Pegasusa objęła aż 578 osób. Trzy służby – Centralne Biuro Antykorupcyjne, Służba Kontrwywiadu Wojskowego oraz Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego – stosowały kontrolę operacyjną za pomocą tego oprogramowania.
Sprawa nielegalnej inwigilacji za pomocą systemu Pegasus budzi zrozumiałe obawy dotyczące przestrzegania praw obywateli oraz nadużyć władzy. Śledztwo prowadzone przez Prokuraturę Krajową powinno rzetelnie wyjaśnić te doniesienia i ewentualne nadużycia. Po to, aby przywrócić zaufanie do instytucji państwowych i zapewnić ochronę prywatności oraz praw obywateli.
Mariusz Kamiński handlował Pegasusem? CBA miało najszerszą wersję. O całej sprawie czytaj więcej w innym artykule.
Dziękujemy że przeczytałeś ten artykuł, przygotowany go przez naszą redakcję składającą się z osób z niepełnosprawnościami. Nasi czytelnicy dają nam wiarę w sens tego co robimy.
Pierwsza w UE radiowa i portalowa redakcja z niepełnosprawnościami
Przełam swoje bariery, dołącz do nas, mamy świetne narzędzia do niwelowania różnic i doświadczenie w kształtowaniu osobowości. Jesteśmy Organizacją Pożytku Publicznego. Razem pokonamy trudności a ty zostaniesz świetnym dziennikarzem. kontakt@radiobp.org
Prowadzimy restaurację ZDRÓWKO którą wspiera Jarosław Uściński
