Tętniak mózgu zwykle nie daje objawów bólowych i w tym stadium wykrywa się go zwykle podczas badań diagnostycznych innych schorzeń. Powiększony powoduje bóle głowy oraz podwójne widzenie i opadanie powieki czy pogorszenie ostrości wzroku. Wtedy lekarz specjalista wykonując celowane badania i po rozpoznaniu kieruje do leczenia operacyjnego.
Jak definiujemy i czym są tętniaki mózgu
Tętniak mózgu to wypełnione krwią, poszerzenie światła tętnicy wewnątrz czaszkowej. Pęknięcie tętniaka powoduje krwotok. Choroba ta dotyka ponad dziesięć procent populacji. Tętniaki stanowią najczęstszy rodzaj deformacji fragmentu sieci naczyń mózgu. Statystyka jest zatrważająca w ponad połowie wykrytych przypadków dochodzi do pęknięcia tętniaka, czego konsekwencją jest samoistny krwotok.
Pęknięty tętniak
Pęknięty tętniak u połowy pacjentów przyczynia się poważnych powikłań, długotrwałego kalectwa oraz śmierci. Do najczęstszych objawów powiększającego się lub pękniętego tętniaka należą: silny ból głowy, nudności, wymioty, utrata przytomności. W zależności od ucisku rozszerzonego worka tętniaka efektem jest przyspieszenie tętna i oddechu oraz wzrost ciśnienia tętniczego. Część tętniaków nie daje żadnych objawów.
Tętniaki, które nie pękły nie powodują objawów bólowych, wykrywa się je przypadkowo podczas diagnostyki innych schorzeń. Powstaje problem ustalenia wskazań do leczenia. Trudno przewidzieć, że bezobjawowe tętniaki są poważnym ryzykiem dla zdrowia. W większości przypadków krwawienie zależy od wieku pacjenta i rozmiaru tętniaka oraz jego umiejscowienia.
Duża część chorych dowiaduje się o obecności tętniaka w momencie pęknięcia. Na początku pojawia się bardzo silny ból głowy. Z czasem dołączają do niego, sztywność karku, światłowstręt, nudności i wymioty, utrata świadomości, niedowład, zaburzenia mowy, a w stanach bardzo ciężkich do śpiączki czy nawet śmierci.
Na czym polega diagnostyka
Diagnozowanie tętniaków polega na wykonaniu angiografii, tomografii komputerowej, angiografii rezonansu magnetycznego, cyfrowej angiografii subtrakcyjnej naczyń mózgowych. Po wykonaniu badań diagnozę stawia lekarz specjalista diagnostyki obrazowej i radiologii może konsultować się u specjalisty neurochirurga lub neuroradiologa interwencyjnego.
Prekursorem leczenia operacyjnego tętniaków był rosyjski neurochirurg Fiodor Serbinienko, który w 1971 roku przedstawił metodę embolizacji za pomocą balonów wprowadzanych do worka tętniaka. Metoda ta dała początek nieoperacyjnym sposobom leczenia tętniaków mózgu. Umieszczenie i napełnienie balonu sprawiało trudności techniczne w dopasowaniu wielkości balonu do światła tętniaka. Jedną z metod leczenia obecnie wykorzystywaną przez radiologów zabiegowych jest embolizacja za pomocą spiral.
Embolizacja tętniaków mózgu
Obecnie metodą embolizacji można zaleczyć do 80% tętniaków, wprowadzając za pomocą mikro cewnika do ich światła specjalny materiał embolizacyjny, w postaci proszku mikro drobin czy zawiesiny. Kwalifikację do leczenia przeprowadzają neurochirurdzy i radiolodzy. Do operacji kwalifikuje się pacjentów w ciężkim stanie z tętniakami o relatywnie trudno dostępnej lokalizacji, którzy
nie wyrazili zgody na klipsowanie.
Podczas operacji pacjent otrzymuje znieczulenie ogólne w odpowiedniej formie. Spirale są wprowadzane do worka tętniaka za pomocą mikrocewnika oraz odczepiane. Celem leczenia operacyjnego jest jak najdokładniejsze wypełnienie tętniaka spiralami. Spirale wprowadza się do worka tętniaka do momentu jego bezpiecznego wypełnienia, co potwierdza badanie angiograficzne, umożliwiające podejrzenie na specjalnym monitorze stanu wypełnienia.
Neurochirurgiczne klipsowanie polega na wyłączeniu tętniaka z układu krążenia za pomocą klipsa naczyniowego, który umieszcza się wzdłuż szyi tętniaka to operacja z otwarciem czaszki.