Doskonale wiemy, że niepełnosprawność w większości przypadków, nie jest żadną barierą względem aktywności zawodowej. Rynek pracy a niepełnosprawność – jakie rozwiązania byłyby w tym zakresie najskuteczniejsze? Dlaczego pracodawcy wciąż boją się zatrudniać osoby z niepełnosprawnościami?
Osoba z niepełnosprawnością w społeczeństwie
W ostatnich latach władze naszego kraju postanowiły stworzyć szereg działań mających na celu poprawę życia osób z niepełnosprawnościami. Jednym z nich jest powołanie tzw. asystenta osobistego osoby z niepełnosprawnością, która nie tylko ma zwiększyć komfort życia jej samej. To także pomoc dla jej rodziny i bliskich w wykonywaniu codziennych czynności. Niestety, według badań przeprowadzonych przez Najwyższą Izbę Kontroli, z usług asystenta nadal korzysta stosunkowo mało osób. Powodem jest źle prowadzona biurokracja. Wnioski i sprawozdania składane z opóźnieniem powodują m.in., że chętni muszą czekać na wsparcie zbyt długo. Jak się okazuje, samorządy mają również stosunkowo małą wiedzę na temat liczebności, jak i poziomu życia osób z niepełnosprawnościami w lokalnej społeczności. Tymczasem należy podkreślić, że sam asystent osoby z niepełnosprawnością bynajmniej nie wyręcza, wprost przeciwnie – wspiera w dążeniu do uzyskania samodzielności i niezależności.
Aktywizacja zawodowa kluczem do lepszego życia
Największą nadzieją dla osób z niepełnosprawnością względem samodzielności i niezależności jest jednak aktywizacja zawodowa. W tym celu powstały m.in. dobrze znane nam dziś Zakłady Aktywności Zawodowej, które są niejako łącznikiem między osobą z niepełnosprawnością a rynkiem pracy. Rynek pracy a niepełnosprawność – niestety nadal wielu ma problem ze znalezieniem zatrudnienia. Jednym z powodów są schorzenia, przy których przeszkolenie pracownika wymaga zbyt dużych nakładów czasu. Jak podkreśla prezes Fundacji Emanio Arcus, Małgorzata Trzcińska, w legionowskim Zakładzie Aktywności Zawodowej działający pod nazwą „Zdrówko Legionowo” pracuje 25 osób, w tym 18 osób z niepełnosprawnością. Kolejną kwestią jest przekonanie o braku wydajności ze strony takiego pracownika. W efekcie pracodawcy nie chcą ich zatrudniać w obawie, że stracą pieniądze na kogoś, kto zwyczajnie się nie sprawdzi. Według Małgorzaty Trzcińskiej ludzie boją się czegoś, czego nie znają. Ponownie wychodzi zatem nie tyle brak kompetencji, ile brak wiedzy.
Rynek pracy a niepełnosprawność – bariery mentalne
Gdy mówimy o osobach z niepełnosprawnością na rynku pracy, widzimy w głównej mierze ludzi ograniczonych ruchowo, dla których najlepszym rozwiązaniem jest praca biurowa. Tymczasem musimy pamiętać, że wiele niepełnosprawności to schorzenia, które nie są widoczne na pierwszy rzut oka. Także i osoby z niepełnosprawnością intelektualną chcą być aktywne na rynku pracy. Stąd też promowanie ich zatrudniania nie tylko na stanowiskach biurowych, ale i np. w gastronomii. Większość pracodawców, którzy zatrudniają osoby z niepełnosprawnościami, podkreślają, że bardzo często są oni jeszcze lepsi od pełnosprawnych pracowników. Dlaczego? Jak się okazuje, wykazują oni jeszcze większe skupienie i systematyczność wykonywanej pracy. Małgorzata Trzcińska nie widzi z kolei większych różnic między pracownikami z niepełnosprawnościami a pracownikami pełnosprawnymi, gdyż wszyscy ludzie wbrew pozorom mają takie same problemy. Jest też dumna, że w legionowskim ZAZ-ie pracuje więcej osób z niepełnosprawnościami, niż osób pełnosprawnych.
Rynek pracy a niepełnosprawność –co warto zmienić?
W tym względzie legionowski ZAZ jest pewnego rodzaju ewenementem na rynku legionowskiego powiatu. Jak wyżej wspomnieliśmy, mimo ogromnego potencjału drzemiącego w osobach z niepełnosprawnościami, wciąż mają oni problem ze znalezieniem zatrudnienia. Co zatem należy zrobić, by ich sytuacja uległa zmianie? Przede wszystkim warto wykorzystać wszelkie zasoby w celu rehabilitacji osób z niepełnosprawnościami. W ostatnich latach pojawiło się kilka kampanii mających na celu szerzenia świadomości społecznej w tym temacie. Jak się okazuje bowiem, to przede wszystkim pełnosprawne społeczeństwo potrzebuje szkolenia i wiedzy z zakresu kompetencji i korzystania z umiejętności osób z niepełnosprawnością. Jak podkreśla Małgorzata Trzcińska, ludzie, którzy wcześniej nie mieli styczności z osobami z niepełnosprawnościami, często nie mają świadomości, jaki jest zakres ich możliwości. Ogromną rolę odgrywają również rodzice i najbliższe otoczenie, które powinno wspierać w dążeniu do samodzielności.
Zmiana mentalności to podstawa
Prezes Fundacji Emanio Arcus dodaje, że swojego syna z niepełnosprawnością od zawsze uczyła samodzielności m.in. w załatwianiu spraw formalnych. Okazuje się zatem, że największe bariery drzemią przede wszystkim w ludzkich głowach. Owszem, niektóre schorzenia wymagają przystosowania stanowiska pracy. Pamiętajmy jednak, że z tego tytułu pracodawca ma prawo ubiegać się o jego dofinansowanie. Samo zatrudnianie pracownika z niepełnosprawnością jest też uregulowane w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 roku. Zanim ocenisz, spróbuj? To zalecenie wydaje się być idealne dla potencjalnych pracodawców. Warto bowiem, by dotarło do nich, że ewentualny początkowy wysiłek logistyczny, zdecydowanie zwróci im się w postaci solidnego pracownika.
Przeczytaj także: Prawo jazdy dla osób z niepełnosprawnością
