Ponieważ obchodziliśmy w lutym 550 rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika, został on wybrany na patrona roku 2023. Aby uczcić pamięć tego wielkiego astronoma, duchownego, prawnika, lekarza, urzędnika oraz dyplomaty, instytucje kultury miasta Frombork, przygotowały w dniach 17-20 sierpnia szereg atrakcji w postaci koncertów, wystaw, warsztatów, plenerów oraz oprowadzeń kuratorskich. Copernicus Open czyli IV Festiwal Nauki i Sztuki
Wstęp na wydarzenia jest wolny, należy jednak pobrać bezpłatne wejściówki
Frombork
Frombork to małe miasteczko położone nad brzegiem Zalewu Wiślanego pomiędzy rzekami Narusą i Bałdą, liczy około 2400 mieszkańców, a jego historia zaczęła się w 1275 roku. Wtedy podczas powstania Prusów, spalono w Braniewie katedrę więc biskup Warmiński zdecydował o przeniesieniu kapituły Warmińskiej i wybudowaniu nowej siedziby we Fromborku. Tak na wzgórzu wzniesiono zespół katedralny, a nad brzegiem Zalewu Wiślanego powstało miasto.
Frombork założono około roku 1277, a nazwę miasta przyjęto od Najświętszej Maryi Panny będącej patronką nowo wybudowanej katedry. Z kolei niemieccy osadnicy nazywali miasto Frauenburg. Postać Najświętszej Maryi Panny z Dzieciątkiem znajduje się zarówno w herbie miasta jak i kapituły.
Początkowo Frombork był własnością biskupów warmińskich i jako Civitas Warmiensis czyli „miasto warmińskie” pełnił funkcję stolicy Warmii.
W roku 1310 nadano mu prawa miejskie. Frombork to miasto gdzie od 1510 roku, przez ponad 30 lat żył i pracował Mikołaj Kopernik i właśnie tutaj stworzył dzieło, które obaliło dotychczasowe poglądy na mechanizmy rządzące wszechświatem, a nazywało się ono „De Revolutionibus”. Od zawsze mieszkańcy Fromborka parali się rolnictwem i rybołówstwem, później w mieście zaczęły powstawać warsztaty rzemieślnicze pracujące na potrzeby kościoła. Średniowieczne zapiski dokumentują istnienie we Fromborku cechów piekarzy, piwowarów, krawców oraz gildii rybackiej. Od drugiej połowy XVII wieku zaczął się powolny upadek Fromborka, a to za sprawą kilkukrotnego zniszczenia miasta przez Szwedów.
Wiek XIX
Dopiero w pierwszej połowie XIX wieku, kiedy do Fromborka przeniesiono siedzibę biskupstwa, nastąpiło pewne ożywienie, natomiast gdy uruchomiono w 1899 roku linię kolejową w mieście nastąpił rozwój turystyki. Dzięki kolei Frombork zaczął się rozwijać jako ośrodek turystyczno-wypoczynkowy, wtedy też w jego infrastrukturze pojawiły się pensjonaty gospody i hotele.
Wszystkie wojny które przetoczyły się przez Frombork niszczyły miasto, kanonię oraz warownię katedralną. Nie inaczej było podczas II wojny światowej gdy przechodzący front zniszczył miasto, z kolei nieco łaskawiej obszedł się ze wzgórzem katedralnym.
Lata 1966-1973 to czas wielkiej akcji związku Harcerstwa Polskiego pod kryptonimem „Operacja 1001 Frombork”, podczas której odbudowywano zniszczony Frombork, a to w ramach obchodów 500 rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika.
Kanonik Mikołaj Kopernik właśnie we Fromborku dokonał swego żywota 24 maja 1543 roku, a jego szczątki pochowano we fromborskiej katedrze.
Program czwartek, 17 sierpnia
„Kopernik tego nie widział” – wystawa astrofotografii członków warszawskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii
NA MIEJSKICH PŁOTACH
17:00 – Otwarcie wystawy Copernicus Open – „Kopernik w rysunku satyrycznym”
Na wystawę Copernicus Open składają się prace 58 karykaturzystów z Polski, Ukrainy, Bułgarii, Rosji i Kanady.
Pomysłodawcą i komisarzem wystawy jest Zbigniew Piszczako.
Organizator: Warmińsko-Mazurski Oddział Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich w Olsztynie
WIEŻA RADZIEJOWSKIEGO, ul. Katedralna 8
19:00 – Koncert „Adam Pierończyk Solo. Saksofon sopranowy”
Adam Pierończyk, saksofonista, kompozytor i producent, legenda polskiego jazzu o światowej sławie. Według międzynarodowej prasy, jeden z najbardziej interesujących i kreatywnych muzyków europejskich, a także jeden z największych innowatorów w polskim jazzie. W tym roku po raz 18. został wybrany Saksofonistą Sopranowym Roku według magazynu Jazz Forum. Jest też laureatem dwóch Fryderyków „Jazzowy muzyk roku”. Recital na saksofon sopranowy to rzadkość na skalę światową, to bardzo ważny, osobisty i wirtuozerski projekt.
SZPITAL ŚW. DUCHA, ul. Stara 6
IV Festiwal Nauki i Sztuki Copernicus Open – piątek, 18 sierpnia
9:00÷16:00 KINO KOPERNIK
WOZOWNIA SZTUK, ul. Katedralna 6
9:00 – „Tajemnice de Revolutionibus”
Film przedstawia tajemnicze i zawiłe kulisy publikacji dzieła Mikołaja Kopernika „De Revolutionibus…”. Zrewolucjonizowało ono pogląd człowieka na wszechświat. Duży wpływ na decyzje o publikacji miały pobyty astronoma na Ziemi Lubawskiej.
10:00 – „Tajemnice astronomii Kopernika”
Od starożytnej Aleksandrii poprzez Bagdad, Wenecję, Rzym i Watykan, Frombork, Lubawę i Olsztyn, twórcy filmu próbują odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób genialny polski astronom dokonał swojego wielkiego odkrycia?
11:00 – „Tajemnice ekonomii Kopernika”
Mikołaj Kopernik był nie tylko wybitnym matematykiem i astronomem, ale również doskonałym ekonomistą. Fabularyzowany dokument prezentuje ekonomiczne postulaty i teorie fromborskiego astronoma. To najnowszy film poświęcony Mikołajowi Kopernikowi.
12:30 – „Tajemnice grobu Kopernika”
Sensacyjna historia odkrycia grobu Mikołaja Kopernika oraz badań szczątków Mikołaja Kopernika.
13:30 – „Lem Wymyślić przyszłość”
Żyjemy w świecie, który coraz bardziej przypomina fantastykę naukową. Nowe technologie nieustannie zmieniają sposób w jaki funkcjonujemy. Był jednak ktoś, kto to przewidział. Stanisław Lem na kartach swoich powieści i opowiadań snuł wizje obcych światów i dalekiej przyszłości. Dziś futurystyczne pomysły Lema stają się rzeczywistością. Od e-booków, przez sieci komputerowe aż po wirtualną rzeczywistość to przykłady technologii, które Lem opisał na długo przed ich wynalezieniem. W filmie „Lem. Wymyślić przyszłość” sprawdzamy, które pomysły autora „Solaris” doczekały się realizacji. I jaką lekcję na ich temat możemy wyciągnąć z jego twórczości.
Piątek, 18 sierpnia c.d.
14:15 – „Słońce – źródło życia”
Życie na Ziemi istnieje dzięki energii dostarczanej przez naszą dzienna gwiazdę. Wszystkie procesy zachodzące na Słońcu w sposób bezpośredni wpływają na procesy na Ziemi. Od energii dostarczanej żywym organizmom po odnawialne źródło elektryczności dla naszej cywilizacji. Słońce zasila naszą planetę w życiodajna energię, ale może także stanowić dla niej zagrożenie.
15:00 – „Prywatny świat Mikołaja Kopernika”
Oprowadzanie kuratorskie w języku ukraińskim (Zorjana Polenik)
16:00 – „Prywatny świat Mikołaja Kopernika”
Oprowadzanie kuratorskie w języku polskim (Jagoda Semków)
Najnowsza wystawa Muzeum Mikołaja Kopernika mieszcząca się w wieży, która w szesnastym stuleciu należała do samego uczonego.
WIEŻA KOPERNIKA, ul. Katedralna 8
16:30 – Spotkanie z Justyną Kędzierską (autorką lalki Kopernik) i pokaz warsztatu pracy artystki
WOZOWNIA SZTUK, ul. Katedralna 6
18:00 – MOZART GALA
W programie m.in.:
„Symfonia koncertująca Es-dur na skrzypce i altówkę”
„Hai gia vinta la causa” Aria Hrabiego – „Wesele Figara”
„Ein Mädchen oder Weibchen wünscht” Aria Papagena – „Czarodziejski flet”
„Fin ch’han dal vino” Aria Don Giovanniego – „Don Giovanni”
„Papageno, Papagena” Aria Papagena – „Czarodziejski Flet”
„Donne mie la fate a tanti” Aria Guglielma – „Così fan tutte”
Orkiestra Festiwalowa pod dyr. Piotra Sułkowskiego
Jarosław Nadrzycki – skrzypce
Katarzyna Budnik – altówka
Szymon Komasa – baryton
Prelegent: ks. dr Tomasz Garwoliński
BAZYLIKA ARCHIKATEDRALNA pw. WNMP i św. Andrzeja, ul. Katedralna 8
IV Festiwal Nauki i Sztuki Copernicus Open – sobota, 19 sierpnia
10:30 – Warsztaty typograficzne
PRZY STUDNI NA DZIEDZIŃCU KATEDRALNYM, ul. Katedralna 8
12:00 – „Na łasce i niełasce Słońca” – wykład Marka Stęślickiego z Zakładu Fizyki Słońca, Centrum Badań Kosmicznych PAN
WOZOWNIA SZTUK, ul. Katedralna 6
13:00 – Malarskie puzzle
PRZY WEJŚCIU DO ZESPOŁU KATEDRALNEGO OD POŁUDNIA
15:00 – „Copernicus Press” – otwarcie międzynarodowej wystawy typograficznej
WOZOWNIA SZTUK, ul. Katedralna 6
15:45 – Spotkanie z Piotrem Łopuszańskim oraz prelekcja „Co naprawdę wiemy o Mikołaju Koperniku?”
Autor jednej z najnowszych publikacji o fromborskim astronomie „Mikołaj Kopernik. Nowe oblicze geniusza”
DAWNY PAŁAC BISKUPI, ul. Katedralna 8
16:00 – Święto Fotografii – plener fotograficzny Copernicus Open
POCZĄTEK PRZY STUDNI NA DZIEDZIŃCU KATEDRALNYM, ul. Katedralna 8
17:00 – „Zegary słoneczne wielokrotne” wykład Macieja Lose
WOZOWNIA SZTUK, ul. Katedralna 6
19:30 – „Nieszpory Kopernika”
Wykonawcy:
Aleksander Pluta – kontratenor
Dawid Dylewski – klarnet
Michalina Białoskórska – saksofon
Natalia Szpiec – wiolonczela
Oskar Maj, Jakub Maniecki – organy
Filip Woźniak – narracja
W programie: renesansowe pieśni i psalmy Mikołaja Gomółki oraz Wacława z Szamotuł, improwizacje instrumentalne na tematy gregoriańskie.
Ideą koncertu jest wykorzystanie panującej ciemności a wraz z tym tajemniczości katedry i stworzenie unikatowej atmosfery.
Utwory wokalne i instrumentalne będą przeplatane narracjami, które dodatkowo pomogą słuchaczom poczuć niezwykły klimat muzyki sprzed wieków.
BAZYLIKA ARCHIKATEDRALNA pw. WNMP i św. Andrzeja
IV Festiwal Nauki i Sztuki Copernicus Open – niedziela, 20 sierpnia
10:30 – „Warsztat budowy zegarów słonecznych i wstęp do budowy czarnych dziur” – warsztaty przygotowane przez Grupę Przyjacielską Dzwon
WIEŻA RADZIEJOWSKIEGO, ul. Katedralna 8
13:30 – „Zrób to sam” – własnoręcznie robimy pamiątki Copernicus Open
PRZY STUDNI NA DZIEDZIŃCU, ul. Katedralna 8
15:00 – „Musica Warmiensis” – koncert opracowany na podstawie rękopiśmiennych zapisów nutowych odnalezionych w Bibliotece „Hosianum” w Olsztynie
Wykonawcy:
Cappella Warmiensis Restituta
Soliści:
Ingrida Gápová (sopran), Piotr Olech (kontratenor), Aleksander
Rewiński (tenor), Andrzej Zawisza (bas)
Program:
1/ D. Binder – Offertorium in C de Sancto N.
2/ Johann Melchior Dreyer – Missa in D
3/ Ignace Pleyel – Sinfonia in D
4/ Anonymous – Missa in A
BAZYLIKA ARCHIKATEDRALNA pw. WNMP i św. Andrzeja, ul. Katedralna 8
Ciekawy materiał wideo: FROMBORK NA WEEKEND 🇵🇱
Może cię również zainteresować: Karpacka Troja XI Festiwal Archeologiczny – Dwa Oblicza
