Międzynarodowy Dzień Wózka Inwalidzkiego – to oczywiście dzisiaj mamy dzień wózka inwalidzkiego. I dlatego chciałbym poruszyć temat wózków inwalidzkich różnych typów, jakie są ogólnodostępne dla użytkowników. Sam jestem posiadaczem wózka inwalidzkiego aktywny. Ale i wyjaśnić jaki wpływ ma wózek na życie.
To dzień, w którym trzeba uświadomić sobie, że miliony ludzi, którzy potrzebują wózków inwalidzkich, ale niestety nie mają do nich dostępu.
Międzynarodowy Dzień Wózka Inwalidzkiego został zapoczątkowany przez Steve Wilkinsona w 2008 r., który większość swojego życia spędził na wózku inwalidzkim. Ponieważ dzisiejszy dzień ma na celu zwrócenie uwagi na pozytywny wpływ, jaki ma wózek inwalidzki na życie wielu osób. Oraz docenienie pracy milionów ludzi, którzy wspierają osoby potrzebujące wózka i tworzą świat bardziej dla nich dostępny. Oczywiście dla osób z niepełnosprawnością ruchową dostęp do odpowiedniego wózka inwalidzkiego.
Międzynarodowy Dzień Wózka Inwalidzkiego – wpływ na życie
Oczywiście najpierw, co dają i jaki wpływ na życie mają wózki inwalidzkie dla osób, które muszą z nich korzystać.
Dla osób z niepełnosprawnością ruchową dostęp do wózka inwalidzkiego. Jest to bardzo istotne, ponieważ stanowi możliwość samodzielnego i aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym. Oczywiście to możliwość pracy, podróżowania, uczestnictwa w kulturze, wydarzeniach społeczno-politycznych, życiu towarzyskim czy religijnym. Osoby na wózkach inwalidzkich mogą prowadzić aktywne życie rodzinne, towarzyskie i zawodowe. Mogą być politykami, aktywistami, kierowcami, nauczycielami, uczniami, studentami, tancerzami, a także sportowcami i wiele więcej.
Międzynarodowy Dzień Wózka Inwalidzkiego – krótka historia
Ciężko w to uwierzyć, ale pierwsze wzmianki o wózku inwalidzkim pochodzą aż z VI wieku przed naszą erą. Pierwszy dowód na istnienie prototypu wózka inwalidzkiego, który był niczym innym jak łóżkiem na kołach.
W Chinach natomiast zachowała się płaskorzeźba pochodząca z 530 roku przed naszą erą, znaleziona na chińskim sarkofagu. Oczywiście, podczas gdy w Chinach wózki inwalidzkie znane były już od starożytności. W Europie pojawiły się dopiero w 1595 roku naszej ery. Wózek został skonstruowany przez nieznanego wynalazcę na polecenie króla Hiszpanii Filipa II. Do dziś nie wiadomo, czy jego powstanie było spowodowane jakimś realnym problemem. Ponieważ nadal nie wiadomo czy król był osobą niepełnosprawną, czy też była to jedna z jego wielu zachcianek.
Wówczas urządzenie nazywane było nie wózkiem, a krzesłem inwalidzkim. Co zwraca również uwagę to fakt, że koła były niezwykle małe. Mniejsze niż we współcześnie znanych krzesłach obrotowych na kółkach.
W historii pojawia się również polski wątek, kiedy to około 1640 roku. Skonstruowano „mobilne krzesło” dla króla Władysława IV Wazy zmagającego się z reumatyzmem.
W 1885 roku odkryto obręcze przymocowane do kół, które służyło do napędu wózka. Z kolei w 1899 roku skonstruowano wózek napędzany benzynowym silnikiem spalinowym. Rok później powstał wózek napędzany ręcznie za pomocą przekładni łańcuchowej, wtedy też pojawił się pierwszy wózek z kołami ze stalowymi szprychami.
Prawdziwy przełom nastąpił w 1932 roku. Niepełnosprawny przyjaciel z Ameryki Herbert Everest poprosił Harrego Jenningsa, żeby skonstruował pierwszy składany wózek nadający się do transportu. Sprzęt był lekki, wykonany z rurek, natomiast siedzisko i oparcie były materiały – waga wynosiła 25 kg. Pierwszy wózek elektryczny skonstruowano w 1984 roku w Norwegii.
Międzynarodowy Dzień Wózka Inwalidzkiego – wózki
Obecnie mamy na rynku różne rodzaje wózków inwalidzkich, które są między innymi napędzane. Przez osobę drugą, hybrydowo ( siłą mięśni użytkownika i wspomagającymi silnikami elektrycznymi), przez osobę z niepełnosprawnością za pomocą ramion oraz silnikiem elektrycznym. Ponadto ze względu na przeznaczenie dzielimy wózki inwalidzkie m.in. na: sportowe, uniwersalne, aktywne, terenowe i wielofunkcyjne.
Aktywne – oczywiście, że zacznę od wózka do którego ja jestem najbardziej przywiązany. A mowa tutaj o wózku aktywnym, który jest indywidualnie dopasowywany do użytkownika w tym przypadku do mnie. Ich konfiguracja ułatwia mi samodzielne pokonywanie niektórych przeszkód architektonicznych, urbanistycznych i terenowych. Zwiększoną mobilność uzyskuje się kosztem zmniejszonej funkcji ortoptycznej wózka. Podstawowe narzędzie rewalidacji osób po urazach rdzenia kręgowego. Każdy wózek jest dostosowywany do konkretnego użytkownika, tak aby spełnić wszystkie oczekiwania.
Sportowe – produkuje się w wielu odmianach, z których każda jest przeznaczona do uprawiania konkretnej dyscypliny sportu. (Np. tenisa, koszykówki, rugby, szermierki, wyścigów szosowych, zjazdów górskich, także taniec integracyjny itd.).
Z napędem elektrycznym – dla osób ze znaczną niepełnosprawnością, przeznaczone do przemieszczania się wewnątrz i na zewnątrz pomieszczeń. Szczególnym typem tego rodzaju wózka jest mechatroniczny iBOT.
Wielofunkcyjne – pełnią dodatkowe funkcje terapeutyczne (np. możliwość pionizacji użytkownika). Również przeznaczony głównie dla osób cierpiących na choroby neurologiczne, po urazach kręgosłupa, osób, które mają problemy z samodzielnym poruszaniem się.
Pasywne – dobierane do wymiarów antropometrycznych ich użytkownika i skonfigurowane w sposób zapewniający jak największą stabilność siedzenia i możliwość asysty osoby drugiej kosztem zmniejszenia mobilności.
Uniwersalne – służą do doraźnego transportu wewnątrz instytucji (np. szpitale, lotniska).
Terenowe – wyposażone w szerokie niskociśnieniowe opony lub system gąsienicy wolności, umożliwiające poruszanie się w trudnym terenie.
Międzynarodowy Dzień Wózka Inwalidzkiego – pamiętaj!
Poznajmy najważniejsze zasady savoir-vivre wobec osób korzystających z wózka inwalidzkiego:
Zwracając się do osoby z niepełnosprawnością lub mówiąc o niej, stawiaj osobę na pierwszym miejscu, oczywiście zamiast „przykuty” do wózka inwalidzkiego”, używaj wyrażenia „osoba korzystająca z wózka inwalidzkiego”.
Szanuj przestrzeń takiej osoby i nie wykorzystuj jej do własnych potrzeb, ponieważ wózek inwalidzki nie jest sprzętem, który pełni funkcję stolika czy wieszaka, nie jest też rowerem ani pojazdem, z którego właściciel korzysta dla przyjemności.
Nie nachylaj się przesadnie nad osobą na wózku, witając się czy rozmawiają z nią. Zachowuj się w taki sam sposób, jak wtedy, gdy rozmawiasz z osobą zdrową. Jeżeli przewidujesz dłuższe spotkanie czy dyskusję, dlatego postaraj się usiąść tak, aby twoja twarz znajdowała się na wysokości twarzy rozmówcy.
Nie stój nad głową osobie siedzącej na wózku, rozmawiając z nią postaraj się, aby nie musiała ciągle trzymać uniesionej głowy, bo jest to dla niej bardzo niewygodne.
Bardzo ważne, zanim dotkniesz wózka zapytaj się, czy osoba poruszająca się na wózku życzy sobie pomocy i ewentualnie w jaki sposób to zrobić. Aby nie zrobić krzywdy, a także nie uszkodzić wózka inwalidzkiego.
Zainteresował cię nasz materiał? Przeczytaj także: Puchar Świata w lotach narciarskich Oberstdorf
