Nowalijki to młode warzywa, które pojawiają się na rynku wczesną wiosną, zaraz po zimie. Stanowią one cenny dar natury, bogaty w witaminy, minerały i inne składniki odżywcze. Ich charakterystyczny smak i zapach kojarzy się z nadejściem cieplejszych dni i budzącą się do życia przyrodą.
Jakie warzywa zaliczamy do nowalijek?
Do najpopularniejszych nowalijek należą:
- Sałata
- Rzodkiewki
- Szczypiorek
- Rzeżucha
- Szpinak
- Botwinka
- Natka pietruszki
- Cebula dymka
- Młoda marchewka
- Ogórki
- Pomidory
Dlaczego warto jeść nowalijki?
Nowalijki są bogatym źródłem witamin i minerałów, których często brakuje nam po zimie. Zawierają one m.in.:
- Witaminę C – wzmacnia odporność organizmu
- Witaminę A – poprawia wzrok i stan skóry
- Witaminy z grupy B – regulują pracę układu nerwowego
- Potas – reguluje ciśnienie krwi
- Magnez – wzmacnia kości i mięśnie
- Kwas foliowy – ważny dla kobiet w ciąży
Nowalijki są również niskokaloryczne i zawierają sporo błonnika, dlatego są idealne dla osób dbających o sylwetkę.
Jak kupować i przechowywać nowalijki?
Przy zakupie nowalijek warto zwrócić uwagę na ich wygląd. Powinny być one świeże, jędrne i bez widocznych uszkodzeń. Najlepiej kupować je na targach lub w sklepach ze zdrową żywnością.
Nowalijki najlepiej przechowywać w lodówce, w pojemniku na warzywa. Należy je umyć tuż przed spożyciem.
Uwaga!
Niektóre nowalijki nie lubią kontaktu z metalem. Należą do nich m.in.: rzodkiew i botwinka. Pozostałe warzywa które nie lubią się z metalem to:
- Chrzan
- Kalafior
- Kapusta
- Papryka
- Pietruszka
- Selery
Powodem, dla którego te warzywa nie lubią metalu, jest to, że metal może reagować z kwasami i enzymami obecnymi w warzywach, co może powodować:
- Zmiana koloru. Metal może powodować ściemnienie lub zbrązowienie warzyw. Dzieje się tak, ponieważ metal reaguje z siarczanami obecnymi w warzywach, tworząc czarny związek zwany siarczkiem żelaza.
- Zmiana smaku. Metal może nadać warzywom gorzki lub metaliczny posmak. Dzieje się tak, ponieważ metal reaguje z enzymami obecnymi w warzywach, co powoduje rozkład związków smakowych.
- Utrata wartości odżywczych. Kontakt z metalem może prowadzić do utraty witamin i minerałów z warzyw. Dzieje się tak, ponieważ metal może reagować z tymi składnikami odżywczymi, czyniąc je mniej biodostępnymi.
Aby uniknąć negatywnych skutków kontaktu metalu z warzywami, zaleca się:
- Używanie noży ceramicznych lub plastikowych do krojenia warzyw.
- Przechowywanie warzyw w szklanych lub plastikowych pojemnikach.
Sałatka z nowalijek z szynką parmeńską i brzoskwinią
Składniki:
- 1 cebula dymka
- 1 mała główka sałaty
- 1 pomidor lub 1/2 ogórka
- 5 plastrów szynki parmeńskiej
- 1/2 brzoskwini
- 2 łyżki gruboziarnistej musztardy
- 2 łyżki oleju rzepakowego
- 1 łyżka octu balsamicznego lub jabłkowego
- Pieprz do smaku
- 50 g sera bursztyn lub lazur
- Ulubione zioła, listki (np. bazylia, oregano)
Przygotowanie:
- Dymkę pokrój w cienkie plasterki. Sałatę umyj i porwij na mniejsze kawałki. Pomidora lub ogórka pokrój w kostkę.
- Brzoskwinię umyj, osusz i pokrój w cienkie plastry.
- W misce wymieszaj musztardę, olej, ocet balsamiczny i pieprz.
- Do miski dodaj sałatę, dymkę, pomidora lub ogórka, brzoskwinię i szynkę parmeńską.
- Wlej dressing i dokładnie wymieszaj.
- Posyp całość serem bursztyn lub lazurem i udekoruj świeżymi ziołami.
Smacznego!