Kombajn Bizon to konstrukcja, która do dziś służy polskim rolnikom.
W ciągu ostatnich tygodni zajmowałem się tematami dalekimi od klasycznie pojmowanej motoryzacji. Częściej skupiałem się na maszynach i pojazdach użytkowych niż samochodach osobowych czy motocyklach. Jak się okazało, jest to niezwykle pojemna dziedzina, w której nie brak prawdziwych perełek. Idąc tym tropem, postanowiłem zająć się polskim rolnictwem, a konkretnie maszynami, które na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci ukształtowały je. Kombajn Bizon, bo to on odegra w dzisiejszym tekście główną rolę to doskonały przykład jednej z wyżej wspomnianych perełek. Cała geneza jego powstania jest bardzo interesująca i wyraźnie wpisuje się w sukces jego producenta – Fabryki Maszyn Żniwnych. Mimo iż czasy PRL-u nie oszczędzały również branży rolniczej, to polskim inżynierom udało się stworzyć naprawdę udaną konstrukcję. Cofnijmy się, zatem do lat siedemdziesiątych i przyjrzyjmy się z bliska temu, jak powstawała legenda polskiego rolnictwa.
Kombajn Bizon – historia producenta
Jak już pisałem za Fabryką Maszyn Żniwnych stoi bardzo ciekawa historia. Jej wkład w rozwój polskiego rolnictwa jest nieoceniony, wystarczy wspomnieć, że przez długie lata była jedynym polskim producentem kombajnów i innego rodzaju maszyn żniwnych. Jej początków należy szukać w roku 1880, gdy w Płocku powstała fabryka maszyn rolniczych zajmująca się produkcją pługów i sieczkarni. Pomimo wielu zawirowań historycznych udało jej się przetrwać okres wojen. W czasie II Wojny Światowej została przejęta przez Niemców, jednak już w lutym 1945 roku na jej miejsce utworzone zostały Płockie Zakłady Maszynowe. Trzy lata później fabryka została przemianowana na znaną wszystkim Fabrykę Maszyn Żniwnych. Lata PRL-u przyniosły zakładom w Płocku kolejne zmiany. Rozbudowano hale produkcyjne, a także przeprowadzono następną reorganizację polegającą na połączeniu FMŻ z Państwowym Ośrodkiem Maszynowym w Żurominie. Dalsze lata również obfitowały w zmiany, które jednak nie uchroniły zakładu przed konsekwencjami przemian społeczno-gospodarczych zachodzących na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych. Największym problemem była coraz niższa sprzedaż kombajnów Bizon, co było spowodowane likwidacją Państwowych Gospodarstw Rolnych, które były ich głównym odbiorcą. Niemal przez całe lata dziewięćdziesiąte próbowano ratować firmę. Niestety nie przyniosło to oczekiwanych efektów i w 1998 roku sąd ogłosił jej upadłość.
Kombajn Bizon – flagowy produkt
Flagowym produktem Fabryki Maszyn Żniwnych w Płocku był kombajn Bizon. Była to maszyna w stu procentach polskiej produkcji. W zależności od modelu mógł on służyć do zbioru wszelakich zbóż, a także rzepaku, słonecznika i innych roślin. Maszyna została doskonale przyjęta przez polskich rolników i miała znaczny wpływ na zmechanizowanie tego sektora gospodarki. Powstało ponad czterdzieści modeli Bizona, wiele z nich było przeznaczonych na eksport. Bizon był na tyle udaną konstrukcją, że znalazł nabywców nie tylko poza blokiem wschodnim, ale również poza Europą. Polskie kombajny pracowały między innymi w Brazylii, Danii, Szwecji, Pakistanie, Hiszpanii, a nawet w Stanach Zjednoczonych czy w Iranie. W 1997 roku Fabryka Maszyn Żniwnych w Płocku próbowała rozpocząć produkcję kombajnów Bizon na Ukrainie, wraz z tamtejszą spółką Kowelselmasz. Niestety przedsięwzięcie zakończyło się fiaskiem. W 2001 roku zakończono produkcję kombajnów Bizon.
