Ten niewielki podzespół motoryzacyjny, mieszczący się w zamkniętej dłoni znany jest praktycznie każdemu posiadaczowi pojazdu z silnikiem benzynowym. Nieważne czy posiadasz 50 letniego „Garbusa”, czy jeździsz świeżutkim BMW. Bez tego cudeńka nie pojedziesz. Od momentu powstania silnika spalinowego wykorzystującego do swojej pracy wybuchy mieszanki paliwowo-powietrznej, poszukiwano najlepszego urządzenia, które inicjowałoby te wybuchy w określony sposób. Świeca zapłonowa – co to jest?
Świeca zapłonowa – co to jest i jak to się zaczęło
Chociaż historia świecy zapłonowej, którą dzisiaj znamy liczy sobie 120 lat to jeszcze w XIX wieku wielu konstruktorów silników spalinowych, opracowywało swoje własne układy zapłonowe. Pierwszym spopularyzowanym na przełomie wieków był „zapłon brzęczykowy”, czyli induktor. Wywoływał on ciągłe, niekontrolowanym przeskoki iskry między elektrodami. W ten sposób inicjował zapłon mieszanki paliwowo-powietrznej, był to jednak układ zawodny bo zapalał lub nie. Ten typ zapłonu wykorzystał w swoim pojeździe Karl Benz w 1885 roku. Minęły kolejne lata poszukiwań dobrego rozwiązania aż przyszedł rok 1902, w którym niemiecki konstruktor Robert Bosch uruchomił seryjną produkcję świec zapłonowych. Pierwsze silniki były konstrukcjami niskoobrotowymi, ich wał korbowy wykonywał 300÷500 obrotów na minutę. Rozwijały one moc 6KM, a świece zapłonowe wytrzymywały ok. 1000km.
Tak było kiedyś, współczesne świece zapłonowe są podzespołami, które w temperaturze sięgającej 3 tys.°C, w środowisku gdzie skoki ciśnienia osiągają 50 barów muszą pracować bezawaryjnie w ciągu 20÷30 tys. kilometrów.
Świeca zapłonowa – co to jest i jaką wybrać
Od tego niewielkiego elementu wchodzącego w skład układu zapłonowego, zależy nie tylko to czy silnik zapali. Świece mają także ogromny wpływ na równomierną pracę silnika oraz poziom zużycia paliwa. Różnice w wyglądzie świec są niewielkie i pierwszą możliwą do zauważenia będzie ilość elektrod masowych, od jednej do czterech. Jest to związane z możliwością przedłużania okresu użytkowania świecy. Dzięki zastosowaniu kilku elektrod bocznych, iskra przeskakuje do różnych elektrod przez co ich zużycie rozkłada się w czasie. W ten sposób osiąga się zwiększenie okresu użytkowania świec. Obecnie wyróżniamy trzy główne rodzaje świec zapłonowych ze względu na materiał wykorzystany w konstrukcji elektrody środkowej:
standardowe – posiadają elektrody ze stopu niklu oraz litu. Kiedyś były obowiązującym rozwiązaniem, obecnie uważane są za konstrukcję przestarzałą ze względu na niską sprawność i trwałość.
platynowe – dzięki zastosowaniu w elektrodzie środkowej platyny, świece mają stałą moc, bez względu na warunki. Ich okres użytkowania może być 4-krotnie dłuższy niż świec standardowych. Poza tym są od nich znacznie bardziej wytrzymałe oraz są odporne na wysokie temperatury oraz agresywne produkty spalania. Świece platynowe idealnie nadają się do samochodów zasilanych gazem LPG i CNG.
irydowe – obecnie to najbardziej zaawansowane świece zapłonowe na rynku. Końcówka ich elektrody środkowej jest super wytrzymała na wysokie temperatury ze względu na wykonanie z irydu.
Jeśli przychodzi pora wymiany świec zapłonowych, niezależnie od powodu nie może to być zakup przypadkowy. Każdy silnik w samochodzie ma przypisany do siebie dedykowany typ świec zapłonowych. Dokładne informacje na ten temat są w instrukcji obsługi pojazdu i one powinny decydować o doborze. Dostępne na rynku świece zapłonowe różnią się rozmiarem, gwintem, obudową, wartością cieplną oraz rodzajem elektrod. Istotny jest rodzaj paliwa zasilającego silnik benzyna, LPG lub CNG. Te wszystkie parametry należy wziąć pod uwagę. Kierując się informacjami z katalogów producentów świec, można dobrać zamiennik z wyższej półki. W benzyniakach starszej generacji z powodzeniem funkcjonują świece standardowe, w samochodach wyprodukowanych po roku 2000 możemy już spotkać platyny oraz irydy.
Materiał wideo: Wymiana świec zapłonowych
Może cię również zainteresować: Jaki napęd Torsen czy Haldex