Manualna skrzynia biegów jest najbardziej popularna w samochodach, dlatego musimy zadać sobie pytanie, jak długo jeszcze? Nasze rozważanie trzeba zacząć od tego, że do przeniesienia napędu stosowane są też inne rodzaje skrzyń biegów. Różnią się głównie rozwiązaniami konstrukcyjnymi. Najczęściej spotykana w pojazdach skrzynia to:
- przekładnia manualna.
- automatyczna stopniowa.
- półautomatyczna stopniowa.
- bezstopniowa.
Manualna skrzynia biegów, jest też niejednokrotnie określana jako ręczna lub mechaniczna skrzynia biegów. To rodzaj skrzyni stosowanej w pojazdach silnikowych. Wyposażona jest w sprzęgło obsługiwane za pomocą pedału, lub coraz rzadziej dźwigni. Samochody poruszające się po naszych drogach są wyposażone w skrzynie 4-7 biegowe.
Ważną informacją jest to że przekładnia manualna jest ciągle najczęściej spotykanym rozwiązaniem w Europie.
Manualna skrzynia biegów, jak dbasz tak masz
Każdy kierowca wie że aby zmienić bieg, należy wykonać 3 czynności. Poprawne ich wykonanie będzie miało niewątpliwy wpływ na żywotność naszego mechanizmu i pozwoli dłużej cieszyć się jazdą:
- wcisnąć pedał sprzęgła, spowoduje to przerwanie przekazywania prędkości obrotowej i mocy silnika na koła pojazdu,
- drążkiem zmiany biegów zmienić aktualny bieg na jałowy i natychmiast wybrać następne wybrane przez kierowcę przełożenie,
- puścić z wyczuciem pedał sprzęgła, aby napęd z powrotem został przekazany bez przeciążeń do skrzyni biegów.
Unikniemy przy tym niepotrzebnych wydatków.
Możemy się domyśleć że, drążek zmiany biegów nie jest jedynym elementem do procesu zmiany biegów. Dalej drążek współpracuje z wybierakiem skrzyni, sprzęgając ze sobą poszczególne koła zębate. Koła znajdują się na wałku głównym oraz sprzęgłowym przekładni manualnej. Koło które zostało osadzone na wałku sprzęgłowym jest kołem napędzającym, kołem napędzanym jest to które znajduje się na wałku pośrednim. Nie można zapomnieć o wysprzęgliku i synchronizatorze biorących udział w całym procesie.
Bardzo ważną rzeczą jest unikanie trzymania ręki na dźwigni zmiany biegów, opierając na niej dłoń podczas jazdy. Przyspieszamy w ten sposób zużycie wybieraka i synchronizatorów, co w najgorszym wypadku zakończy się wypadaniem biegów podczas jazdy i poniesieniem wysokich kosztów.
Czy manualna skrzynia biegów wymaga smarowania
Olej w skrzyni manualnej potrzebny jest po to by pomagać w opóźnianiu procesu jej zużycia. Gdy w wyniku pracy pojawią się wewnątrz opiłki metali powstające w procesie zużycia kół zębatych i synchronizatorów, oraz w wyniku niewłaściwego włączania biegów olej pomaga utrzymać skrzynię przy życiu. Większe opiłki przywierają do magnesów wewnątrz skrzyni, pozostałe wypłukuje olej. Taka współpraca zapewnia prawidłowe parametry pracy naszej skrzyni biegów, dlatego warto to zrobić i wymieniać olej rozsądnie. W obecnych czasach ten rozsądek nijak się ma do zaleceń producentów. Jeżeli chodzi o olej przekładniowy to on również, proporcjonalnie do czasu traci swoje właściwości. Należą do nich głównie lepkość, temperatura chłodzenia i skuteczność ochrony antykorozyjnej. Zaniedbanie może doprowadzić do większego obciążenia skrzyni lub nawet jej przegrzania.
Manualne skrzynie biegów są smarowane olejem innym jak ten stosowany do silników. Na rynku motoryzacyjnym mamy bardzo bogatą ofertę i jest w czym wybierać. Oleje przekładniowe przeznaczone do manuali posiadają parametry od 75W-80 do 80W-90. Wielu producentów aut jest zdania, że niema konieczności wymiany oleju w skrzyni biegów. Moim zdaniem powinno się to robić co około 100 tysięcy kilometrów. Pozwoli to chociażby zapoznać się ze stanem oleju, pozwoli pozbyć się wypłukanych opiłków i uzupełnić braki które mogły nastąpić w wyniku eksploatacji.
Dawniej producenci chociażby samochodu VW1200, zalecali dokonywać tej czynności co 50 tysięcy kilometrów, oraz dodatkowo sprawdzać jego stan co 10 tysięcy. Do wymiany oraz uzupełnienia należało użyć specjalnego dystrybutora.
Różnice pomiędzy olejami do automatów i manuali, to głównie inne właściwości i parametry np. lepkość. Olej do skrzyni automatycznej musi zapewniać lepszą ochronę i chłodzenie niż olej do manuala.
Manual czy automat, niestety wybrano za nas
Argumentem za wyborem automatu jest większy komfort jazdy, bez konieczności ciągłej zmiany biegów oraz używania sprzęgła. Ma to znaczenie głównie w ruchu miejskim, gdy automatyczna skrzynia podnosi komfort, na przykład w korku. Jak nam doskonale wiadomo centra miast są ograniczane dla ruchu samochodowego, między innymi poprzez zwężanie głównych arterii nie dając nic w zamian chociażby obwodnic. Najlepszym przykładem jest Warszawa, gdzie kolejne obietnice budowy obwodnicy i mostu są zapominane na kolejne cztery lata.
Dodatkowo w przypadkach wielu nowych aut, producenci odchodzą od oferty z manualną skrzynią biegów, na rzecz skrzyń jaką będzie skrzynia automatyczna. Już od 2020 taki deklaracje składał Mercedes i BMW w niektórych modelach. Następstwem tego będzie zmniejszanie się różnicy w ilości na rynku. Potrwa to na szczęście jeszcze wiele lat.
Czy warto kupować manualną skrzynię do miasta?
To zależy od tego, jak duże i zakorkowane jest to miasto. Jeśli ruch jest w miarę płynny, to możesz śmiało decydować się na manuala.
MANUALNA SKRZYNIA BIEGÓW, JAK JEST ZBUDOWANA, JAK DZIAŁA I CO W NIEJ SIĘ PSUJE.
Test Ssangyong Tivoli 1,6L 128KM manual
Zapoznaj się również z artykułem – Manualna skrzynia biegów – charakterystyczne usterki
Skrzynia automatyczna czy manualna – wady i zalety
Pomóżcie nam tworzyć… dla Was
I na koniec jeżeli jesteś fanem motoryzacji i nie tylko, a zastanawiasz się co zrobić z wolnym czasem? Wybierz się na jedną z bez wątpienia godnych uwagi imprez umieszczonych w naszym kalendarzu Zlot Spotkanie Motoryzacja Piknik sezon 2023.
