Przedwojenne budowle w stolicy. Podczas II Wojny Światowej, a dokładnie w czasie Powstania Warszawskiego Niemcy niemal całkowicie zrujnowali Warszawę. Po wojnie zdecydowano, że stolica Polski zostanie odbudowana i tak zrobiono, jednakże części budowli nie przywrócono, a niektóre rozebrano jeszcze w czasie rozbiorów. Postaram się państwu przypomnieć niektóre z nich.
Przedwojenne budowle w stolicy – dom mody Herse
Dom Mody Bogusław Herse był jednym z najsłynniejszych i najbardziej prestiżowych domów mody w Warszawie w okresie międzywojennym. Założyli go w 1868 roku trzej bracia: Bogusław, Adam i Ferdynand Herse. Dom Mody Herse specjalizował się w szyciu sukien i okryć na wzór paryskich domów mody. Ubrania Herse były wykonane z najwyższej jakości materiałów i zdobione wyszukanymi haftami i koronkami. Firma była znana z eleganckiego i wyrafinowanego stylu. Dom Mody Herse był popularny wśród elit Warszawy. Jego klientkami były znane aktorki, artystki i panie z wyższych sfer. Firma organizowała również pokazy mody, które były wydarzeniem towarzyskim. Dom Mody Herse przestał istnieć w 1936 roku. Jednak jego tradycje kontynuowały nowe pokolenia polskich projektantów mody. Dom Mody Herse był symbolem warszawskiego szyku i elegancji. Jego ubrania były synonimem wysokiej jakości i dobrego smaku. Firma odegrała ważną rolę w rozwoju polskiej mody i przyczyniła się do promocji polskiego wizerunku na świecie.
Przedwojenne budowle w stolicy – Dworzec Wiedeński
Dworzec Wiedeński był pierwszym w Warszawie dworcem kolejowym. Był to obiekt o znaczeniu historycznym i kulturalnym, a także symbol rozwoju gospodarczego i społecznego miasta. Dworzec zbudowano w latach 1844-1845 według projektu Henryka Marconiego. Był to obiekt klasycystyczny, z charakterystyczną elewacją z rzędami kolumn i pilastrów. Główny budynek dworca był dwupiętrowy, z dwiema wieżami po bokach. W wieży zachodniej znajdował się telegraf, a w wieży wschodniej zegar.
Przedwojenne budowle w stolicy – Dworzec Wiedeński
Dworzec Wiedeński był pierwszym dworcem kolejowym w Polsce, który połączono z linią kolejową o długości ponad 300 kilometrów. Linia ta łączyła Warszawę z Wiedniem, co miało duży wpływ na rozwój gospodarczy i społeczny miasta. Dworzec stał się ważnym punktem komunikacyjnym, a także miejscem spotkań i rozrywki. Dworzec Wiedeński przetrwał do wybuchu II wojny światowej. Uszkodzono go w czasie walk, a następnie rozebrany w latach 1939-1941. W jego miejscu wybudowano nowy dworzec, który jest obecnie dworcem głównym w Warszawie. Dworzec Wiedeński był symbolem rozwoju i nowoczesności. Jego budowa była wydarzeniem o znaczeniu historycznym dla Warszawy i całego kraju. Obiekt znajdował się na rogu Alei Jerozolimskich i ulicy Marszałkowskiej.
Przedwojenne budowle w stolicy – Most Kierbedzia
Most Kierbedzia był dwukrotnie niszczony. Najpierw przez Rosjan, potem przez Niemców. Zbudowano go w latach 1859-1864. Był pierwszym stałym, warszawskim mostem na Wiśle. Jego pierwsza oficjalna nazwa to Most Aleksandryjski. Jednak nazywano go powszechnie Mostem Kierbedzia od nazwiska jego konstruktora, Stanisława Kierbedzia. Jego charakterystyczną cechą była kratownicowa konstrukcja. Dwa przęsła mostu wysadzili wycofujący się w 1915 r. z miasta Rosjanie. Następnie most odbudowano i ponownie zniszczyli go Niemcy w 1944 r. Na jego miejscu został w 1949 r. zbudowano most Śląsko-Dąbrowski, jednak już bez charakterystycznej kratownicy.
Przedwojenne budowle w stolicy – Pałac Bruhla
Pałac Brühla zbudowano dla Jerzego Ossolińskiego w latach 1639-1642. Następnie był wielokrotnie przebudowywany. W 1750 r. budynek stał się własnością Henryka Brühla, wszechwładnego ministra króla Augusta III Sasa. Wtedy też rozbudowano go w stylu rokoko. Niedługo przed upadkiem Polski w wyniku rozbiorów pałac stał się rosyjską ambasadą i przeszedł generalny remont. W okresie rozbiorów był siedzibą dla wielu różnych instytucji. Po I wojnie światowej stał się siedzibą Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP. Dobudowano wówczas do gmachu nowe modernistyczne skrzydło. Podczas niemieckiej okupacji stał się siedzibą gubernatora dystryktu warszawskiego Ludwiga Fischera. Po Powstaniu Warszawskim wysadzili go Niemcy. Planuje się jego odbudowę wraz z Pałacem Saskim. Pałac Bruhla stał na ulicy wierzbowej obok Placu Piłsudskiego.
Przedwojenne budowle w stolicy – Pałac Kronenberga
Pałac Kronenberga, zwany też Domem Kronenberga, był jednym z najokazalszych budynków w Warszawie w XIX wieku. Został wzniesiony w latach 1868-1871 dla Leopolda Kronenberga, najbogatszego Polaka w zaborze rosyjskim. Pałac znajdował się u zbiegu ulicy Królewskiej i placu Małachowskiego. Był to budynek eklektyczny, łączący elementy renesansowe, barokowe i neogotyckie. Fasada frontowa była podzielona na trzy części, z centralnym portykiem z kolumnami i balkonem. Wnętrze pałacu było bogato zdobione, z marmurowymi posadzkami, freskami na sufitach i rzeźbami. Pałac był miejscem spotkań i rozrywki dla warszawskiej elity. W jego salach odbywały się bale, koncerty i przedstawienia teatralne. Pałac był również siedzibą wielu instytucji finansowych, takich jak Bank Handlowy i Towarzystwo Wzajemnych Ubezpieczeń. Pałac Kronenberga przetrwał I wojnę światową, ale spalono go podczas działań wojennych we wrześniu 1939 roku. Ruiny pałacu rozebrano w latach 1960. Obecnie w miejscu, gdzie stał Pałac Kronenberga, znajduje się hotel Sofitel Victoria.
Przedwojenne budowle w stolicy – Pałac Saski
Pałac Saski był jednym z najważniejszych budynków w Warszawie. Znajdował się na placu marsz. Józefa Piłsudskiego, w centrum miasta. Pałac Saski zbudowano w latach 1661-1666 dla Jana Andrzeja Morsztyna, polskiego poety i dyplomaty. W XVIII wieku kupił go król August II Mocny i stał się siedzibą królów Saksonii. W XIX wieku przebudowano go w stylu klasycystycznym według projektu Adama Idźkowskiego. Pałac Saski był miejscem wielu ważnych wydarzeń historycznych. W jego salach odbywały się obrady sejmu, przyjmowano dyplomatów i celebrowano królewskie wesela. Pałac był również siedzibą wielu instytucji kulturalnych i edukacyjnych, takich jak Muzeum Narodowe i Szkoła Główna Warszawska.
Przedwojenne budowle w stolicy – Pałac Saski
Pałac Saski nie przetrwał II wojny światowej, wysadzili go Niemcy w grudniu 1944 roku, w czasie Powstania Warszawskiego. Ruiny pałacu zostały rozebrane w latach 1950. W 2021 roku podjęto decyzję o odbudowie Pałacu Saskiego. Prace rozpoczęły się w 2022 roku i mają potrwać do 2027 roku. Odbudowany pałac będzie pełnił funkcje kulturalne i edukacyjne.
Przedwojenne budowle w stolicy – Sobór świętego Aleksandra Newskiego
Sobór świętego Aleksandra Newskiego w Warszawie był prawosławnym soborem katedralnym, który znajdował się na placu Saskim w Warszawie. Został wybudowany w latach 1894-1912 według projektu Leontija Benois. Był to jeden z największych i najokazalszych prawosławnych soborów w Europie. Sobór został wzniesiony na pamiątkę zwycięstwa Rosji nad Napoleonem w bitwie pod Borodino w 1812 roku. Był to symbol dominacji Rosji w Królestwie Polskim. Sobór był budowlą monumentalną, z białego kamienia, w stylu neorosyjskim. Był to krzyż grecki, z kopułą nad nawą główną i dwiema mniejszymi kopułami nad nawami bocznymi. Długość soboru wynosiła 75 metrów, a szerokość 45 metrów. Wewnątrz soboru znajdowały się bogate zdobienia, w tym freski, ikony i witraże. Sobór był czynny do 1925 roku, kiedy zamknęły go władze polskie. W 1926 roku rozebrano go. Obecnie w miejscu, gdzie stał Sobór św. Aleksandra Newskiego, znajduje się pomnik Adama Mickiewicza.
Przedwojenne budowle w stolicy – Hotel Angielski
Hotel Angielski był jednym z najsłynniejszych i najbardziej prestiżowych hoteli w Warszawie. Znajdował się przy ulicy Wierzbowej 6, w centrum miasta. Zniszczono go podczas II wojny światowej i nie odbudowano. Hotel zbudowano w latach 1792-1793 według projektu J. F. Knoebela. Był to budynek klasycystyczny, z charakterystyczną elewacją z portykiem i balkonem. Główny budynek hotelu był dwupiętrowy, z dwiema oficynami po bokach. Hotel Angielski był popularnym miejscem spotkań dla warszawskiej elity. W jego salach odbywały się bale, koncerty i przedstawienia teatralne. Hotel był również siedzibą wielu instytucji kulturalnych i edukacyjnych, takich jak Towarzystwo Przyjaciół Nauk i Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych.
Przedwojenne budowle w stolicy – Hotel Angielski
W hotelu zatrzymywali się liczni znamienici goście, w tym Napoleon Bonaparte, który zatrzymał się w nim incognito w grudniu 1812 roku. Hotel Angielski nie przetrwał II wojny światowej i zniszczono go w czasie walk w 1944 roku. Ruiny hotelu rozebrano w latach 50. XX wieku. Obecnie w miejscu, gdzie stał Hotel Angielski, znajduje się budynek Metropolitan, siedziba Międzynarodowego Centrum Kultury i Sztuki.
Przedwojenne budowle w stolicy – Cyrk Braci Staniewskich
Cyrk Braci Staniewskich był jednym z najsłynniejszych cyrków w Polsce. Mieścił się w Warszawie, przy ulicy Ordynackiej 1 róg Okólnik 2. Wybudowano go w 1883 roku i był w użytku do 1939 roku, kiedy zniszczono go w wyniku bombardowania miasta przez Niemców. Cyrk zbudował Teodor Ciniselli, włoskiego cyrkowego artystę i przedsiębiorcę. Był to murowany budynek, z czterema kondygnacjami. Widownia mogła pomieścić około 3000 widzów. Arena cyrkowa była duża i mogła być wypełniona wodą, co pozwalało na organizowanie przedstawień wodnych. Cyrk Braci Staniewskich był miejscem wielu ważnych wydarzeń kulturalnych i rozrywkowych. Występowali w nim najlepsi artyści cyrkowi z całego świata, w tym linoskoczki, akrobaci, żonglerzy, treserzy zwierząt i iluzjoniści. Cyrk był również miejscem wielu ważnych wydarzeń politycznych i społecznych. Cyrk Braci Staniewskich był symbolem Warszawy i Polski. Jego zniszczenie w czasie II wojny światowej było wielką stratą dla kultury polskiej.
Przedwojenne budowle w stolicy – Dom firmy wydawniczej Gebethner i Wolff
Dom firmy wydawniczej Gebethner i Wolff był jednym z najbardziej charakterystycznych budynków w Warszawie przed II wojną światową. Znajdował się na rogu ulicy Zgoda i Sienkiewicza, w centrum miasta. Wybudowano go w latach 1905-1906 według projektu Bronisława Brochwicza-Rogóyskiego. Budynek był stylizowany na gotycki zamek, z wyniosłą wieżą w narożniku. Był to jeden z pierwszych budynków w Warszawie, który zbudowano w tym stylu. Parter budynku zajmowała reprezentacyjna księgarnia Gebethner i Wolffa, jednego z najprężniejszych polskich wydawnictw. Na piętrach mieściły się biura i wydawnictwo. Dom firmy Gebethner i Wolff był miejscem spotkań dla warszawskiej inteligencji. W księgarni odbywały się liczne spotkania literackie i dyskusje o literaturze. Budynek został częściowo zniszczony w czasie II wojny światowej, a następnie rozebrany w latach 50. XX wieku.
Zainteresował cię nasz artykuł? Przeczytaj także o jak Hurkacz awansuje do ćwierćfinału
Warto też zobaczyć rewanżowe spotkanie z Austrią Wiedeń
