Od pewnego czasu w polskiej polityce jednym z najgłośniejszych tematów była możliwość ułaskawienia przez prezydenta Andrzeja Dudę dwóch aresztowanych polityków Mariusza Kamińskiego i Macieja Wąsika. Ostatecznie w ostatnich dniach stało się to faktem. To idealny czas by przypomnieć państwu najgłośniejsze ułaskawienia przez prezydentów w III RP:
Ułaskawienia w III RP – ułaskawienie Kamińskiego i Wąsika
23 stycznia 2024 roku prezydent Andrzej Duda ułaskawił Mariusza Kamińskiego i Macieja Wąsika, byłych ministrów sprawiedliwości i prokuratury generalnej w rządach Prawa i Sprawiedliwości. Obu polityków skazano prawomocnym wyrokiem za przekroczenie uprawnień i działanie na szkodę interesu publicznego. Ułaskawienie wydano na wniosek żon aresztowanych+
. Prezydent Duda uzasadnił swoją decyzję tym, że Kamiński i Wąsik „nie dopuścili się przestępstwa z chęci zysku lub ze szczególnym okrucieństwem” oraz że „ich skazanie nie miało istotnego wpływu na sytuację prawną osób pokrzywdzonych”. Ułaskawienie Kamińskiego i Wąsika spotkało się z krytyką ze strony opozycji, która uznała je za polityczne. Opozycja zarzucała prezydentowi Dudzie, że ułaskawił swoich politycznych sojuszników, aby uniknęli kary za popełnione przestępstwa.
Ułaskawienie Kamińskiego i Wąsika wywołało również kontrowersje wśród prawników. Część prawników uznała, że ułaskawienie było bezzasadne, ponieważ skazano ich prawomocnym wyrokiem. Inni prawnicy uznali, że ułaskawienie było zgodne z prawem, ponieważ prezydent Duda ma prawo ułaskawić każdego obywatela niezależnie od tego czy jest on skazany prawomocnym wyrokiem. Obaj ułaskawieni politycy wyszli na wolność jeszcze tego samego dnia.
Ułaskawienia w III RP – Magdalena Ogórek i Ziemkiewicza
W grudniu 2023 roku prezydent Andrzej Duda ułaskawił Magdalenę Ogórek i Rafała Ziemkiewicza, publicystów związanych z prawicą. Oboje skazano prawomocnym wyrokiem za zniesławienie aktywistki Elżbiety Podleśnej. Ułaskawienie wydano na wniosek oskarżonych. Podobnie jak w przypadku Kamińskiego i Wąsika Prezydent Duda uzasadnił swoją decyzję tym, że Ogórek i Ziemkiewicz „nie dopuścili się przestępstwa z chęci zysku lub ze szczególnym okrucieństwem” oraz że „ich skazanie nie miało istotnego wpływu na sytuację prawną osoby pokrzywdzonej”. Ułaskawienie Ogórek i Ziemkiewicza spotkało się z krytyką politycznych przeciwników prezydenta, którzy uznali je za polityczne. Zarzucali prezydentowi Dudzie, że ułaskawił swoich politycznych sojuszników, aby uniknęli kary za popełnione przestępstwa.
Ułaskawienie Ogórek i Ziemkiewicza wywołało również kontrowersje wśród prawników. Część prawników uznała, że ułaskawienie było bezzasadne, ponieważ skazano ich prawomocnym wyrokiem. Inni prawnicy uznali, że ułaskawienie było zgodne z prawem, ponieważ prezydent Duda ma prawo ułaskawić każdego obywatela, niezależnie od tego, czy jest on skazany prawomocnym wyrokiem.
Obaj ułaskawieni publicyści wyszli na wolność jeszcze tego samego dnia.
O co chodzi w sprawie?
W 2019 roku Ogórek i Ziemkiewicz opublikowali w mediach społecznościowych wpisy, w których zniesławili Podleśną. Podleśna jest aktywistką LGBT+, która zasłynęła z protestów przeciwko homofobicznej ustawie o ochronie dzieci przed skutkami propagowania zachowań o charakterze seksualnym niezgodnych z normami moralnymi. W swoich wpisach Ogórek i Ziemkiewicz zarzucili Podleśnej, że jest „zboczeńcem” i „pedofilem”. Podleśna złożyła zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa, a prokuratura wszczęła postępowanie. W 2022 roku Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia skazał Ogórek i Ziemkiewicza na 10 tysięcy złotych grzywny. Sąd uznał, że ich wpisy były zniesławieniem, ponieważ „naruszyły dobre imię pokrzywdzonej, a także jej godność osobistą”. Ogórek i Ziemkiewicz odwołali się od wyroku, ale Sąd Okręgowy w Warszawie w maju 2023 roku podtrzymał wyrok pierwszej instancji.
Ułaskawienia w III RP – ułaskawienie Jana Śpiewaka
Prezydent Andrzej Duda podczas swojej pierwszej kadencji ułaskawił aktywistę miejskiego Jana Śpiewaka, skazanego za zniesławienie mecenas Bogumiły Górnikowskiej. Śpiewaka Prawomocnie uznano winnym i skazano na karę grzywny w wysokości 5 tys. zł oraz nawiązki w wysokości 10 tys. zł na rzecz Górnikowskiej. Prezydent Duda uzasadnił ułaskawienie Śpiewaka następująco: Ułaskawienie Śpiewaka wywołało mieszane reakcje. Część osób uznała, że było to słuszne działanie, które chroniło interes publiczny. Inni uważali, że prezydent Duda nadużywa prawa łaski i że ułaskawienie Śpiewaka było motywowane politycznie. Śpiewak podziękował prezydentowi za akt łaski. Oświadczył, że będzie nadal działał na rzecz dobra publicznego.
Ułaskawienia w III RP – ułaskawienie przez Lecha Kaczyńskiego
9 czerwca 2009 roku prezydent Lech Kaczyński ułaskawił Adama S., przedsiębiorcę z Kwidzyna skazanego na karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności za wyłudzenie pieniędzy z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Ułaskawienie spotkało się z krytyką ze strony opozycji, która uznała, że było nieuzasadnione i motywowane politycznie. Adam S. był związany z Marcinem Dubienieckim, zięciem prezydenta Kaczyńskiego. Głowa państwa ponoć zrobiła to niechętnie.
Prezydent Kaczyński uzasadnił ułaskawienie następująco:
- Uwzględnił fakt, że Adama S. skazano na karę stosunkowo niską.
- Uwzględnił motywy działania Adama S., który przyznał się do winy i wyraził skruchę.
- Uwzględnił pozytywne opinie o Adamie S., które wpłynęły do Kancelarii Prezydenta.
Ułaskawienie Adama S. było najgłośniejszym aktem łaski prezydenta Kaczyńskiego.
Ułaskawienia w III RP – Lech Wałęsa Ułaskawia „Słowika”
18 października 1993 roku prezydent Lech Wałęsa ułaskawił Andrzeja Z., pseudonim „Słowik”, jednego z liderów mafii pruszkowskiej. Akt łaski dotyczył wyroku wobec gangstera z 1987 roku, gdy skazano go na karę 10 lat pozbawienia wolności za udział w kradzieżach i rozbojach. Ułaskawienie „Słowika” wywołało ogromne kontrowersje. Wielu polityków i publicystów uznało, że było to nieuzasadnione i motywowane politycznie. „Słowik” miał bowiem bliskie kontakty z działaczami postkomunistycznej SLD. Tymczasem później kolega „Słowika” „Masa” i zarazem świadek koronny oświadczył, że dał 150 tysięcy dolarów łapówki jednemu z urzędników by na biurko prezydenta trafiła pozytywna rekomendacja gangstera. W 2002 roku „Słowika” ponownie skazano za udział w zorganizowanej grupie przestępczej. Zatrzymano go i osadzono w więzieniu. Zmarł w 2022 roku.
Ułaskawienia w III RP – Lech Wałęsa Ułaskawia „Słowika”
Lech Wałęsa ułaskawił też „kolegów” „Słowika”, w tym: Zbigniewa K. (ps. Ali), Janusza S. (ps. Dzik) i „króla kasiarzy” Jerzego M. W 1994 r. ułaskawił „króla złodziei” Zdzisława Najmrodzkiego.
Ułaskawienia w III RP – Kwaśniewski ułaskawia Petera Vogla
22 czerwca 2000 roku prezydent Aleksander Kwaśniewski ułaskawił Petera Vogla, skazanego na 25 lat więzienia za morderstwo w trakcie napadu rabunkowego w 1971 roku. Vogl, który w chwili ułaskawienia miał 53 lata, odsiadywał karę w Szwajcarii, gdzie aresztowano go w 1996 roku. Ułaskawienie Vogla wywołało ogromne kontrowersje. Wielu polityków i publicystów uznało, że było to nieuzasadnione i motywowane politycznie. Vogl bowiem był związany z działaczami postkomunistycznej SLD, a jego ułaskawienie miało być formą podziękowania za ich wsparcie.
Szczegóły sprawy
Peter Vogl, urodzony w 1947 roku, był synem polskiego dyplomaty. W 1971 roku, w wieku 24 lat, dokonał morderstwa w trakcie napadu rabunkowego na dom w Warszawie. Skazano go za to na 25 lat więzienia. W 1983 roku Vogl uciekł z Polski do Szwajcarii, gdzie pracował jako bankier. 13 latt później aresztowała go szwajcarska policja na podstawie polskiego listu gończego. W 2000 roku, po długim procesie szwajcarski sąd skazał Petera Volga na karę 15 lat pozbawienia wolności. Wyrok ten uchylił szwajcarski sąd kasacyjny. W 2000 roku, w wyniku interwencji ministra sprawiedliwości Hanny Suchockiej, prezydent Aleksander Kwaśniewski ułaskawił Vogla.
Kontrowersje
Ułaskawienie Petera Vogla wywołało ogromne kontrowersje. Wielu polityków i publicystów uznało, że było to nieuzasadnione i motywowane politycznie. Vogl bowiem związał się z działaczami postkomunistycznej SLD. Jego ułaskawienie miało być formą podziękowania za ich wsparcie. Krytyka ułaskawienia Vogla była tak głośna, że prezydenta Kwaśniewskiego wezwano do wyjaśnienia swojej decyzji. W odpowiedzi prezydent oświadczył, że ułaskawienie Vogla było jego osobistą decyzją, podjętą w oparciu o jego przekonania moralne.
Ułaskawienia w III RP – Kwaśniewski ułaskawia Zbigniewa Sobotkę
22 grudnia 2005 roku na tydzień przed końcem swojej drugiej kadencji prezydent Aleksander Kwaśniewski ułaskawił Zbigniewa Sobotkę, byłego wiceministra spraw wewnętrznych. Sobotkę prawomocnie skazano na karę 3,5 roku więzienia za ujawnienie tajemnicy państwowej i służbowej, godzenie się na utrudnianie postępowania karnego i narażenie działających „pod przykryciem” policjantów w trakcie zakupu kontrolowanego broni palnej, amunicji i narkotyków. Ułaskawienie Sobotki wywołało wiele kontrowersji. Wielu polityków i publicystów uznało, że było to nieuzasadnione i motywowane politycznie. Sobotka bowiem związał się z SLD, a jego ułaskawienie miało być formą podziękowania za wsparcie tej partii.
Szczegóły sprawy
Zbigniew Sobotka, urodzony w 1957 roku, był politykiem SLD. W latach 1998-2001 był wiceministrem spraw wewnętrznych w rządzie Jerzego Buzka. Na samym początku XXI wieku Sobotkę oskarżono o ujawnienie tajemnicy państwowej i służbowej, godzenie się na utrudnianie postępowania karnego i narażenie działających „pod przykryciem” policjantów w trakcie zakupu kontrolowanego broni palnej, amunicji i narkotyków. W 2003 roku Sąd Okręgowy w Warszawie skazał Sobotkę na karę 3,5 roku więzienia. Wyrok ten podtrzymał Sąd Apelacyjny w Warszawie.
Podkreślę, że wymienione ułaskawienia byłych prezydentów to tylko te najgłośniejsze, a w ogóle było ich znacznie więcej.
Zainteresował cię nasz artykuł? Przeczytaj także o przedwojennych budowlach w stolicy
Warto także zobaczyć bój Rakowa o Ligę Mistrzów
